Ufinansowienie gospodarki i finansowy wzrost wartości

• Authors: Franc-Dąbrowska Justyna

Title variants

EN

Financialization of the Economy and the Increase of Value

RU

Финансиализация экономики и финансовое увеличение стоимости

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule podjęto problematykę ufinansowienia gospodarki oraz powiązania tego procesu ze wzrostem wartości. Przedstawiona została istota i historia finansjalizacji. Następnie zostały podjęte rozważania nad powiązaniem między ufinansowieniem gospodarki a przyczynami i skutkami kryzysu finansowego, w tym wady i zalety finansjalizacji. Trzecim elementem rozważań była kwestia powiązania operacji finansowych ze sferą realną gospodarki. Następnie zaproponowano rozpatrywanie działalności finansowej generującej dodatkową wartość na dwie sfery: pierwszą, którą można uznać za wynikającą z procesów ewolucji finansów (którą umownie nazwano „financial evolution”), i drugą, którą uznano za skutek „ciemnej strony finansów”, a która wynika z oszustw i nadużyć finansowych (którą umownie nazwano „financial fraud”). Ostatecznie zaproponowano model obiegu pieniądza w gospodarce z uwzględnieniem zjawiska finansjalizacji.

EN

The article discusses the issue of financialization the economy and the connection between this process and the increase of value. The essence and history of finance are presented. Subsequently, consideration was given to the link between the financialization of the economy and the causes and effects of the financial crisis, including the pros and cons of financialization. The third element of the discussion was the connection of financial operations to the real economy. It was proposed to consider financial activity generating additional value in two areas: the first to be considered as a result of evolutionary processes (which was termed “financial evolution”) and the second one which was considered as a result of the “dark side of finance” and which resulted from fraudulent activities (which was termed “financial fraud”). Finally, a model of money circulation in the economy was proposed, taking into account the phenomenon of financialization.

RU

Статья посвящена проблематике финансиализации экономики и увязке этого процесса с ростом стоимости. Представлена суть и история финансиализации. Затем автор анализирует связь между финансиализацией экономики и причинами и последствиями финансового кризиса, в том числе достоинства и недостатки финансиализации. Третьим элементом анализа был вопрос увязки финансовых операций с реальной сферой экономики. Затем автор предложил рассмотреть финансовую деятельность, генерирующую добавленную стоимость, в разбивке на две сферы: первую, которую можно вывести из процессов эволюции финансов (условно названную «financial evolution») и вторую, вытекающую из «темной стороны финансов» и проявляющуюся в форме мошенничества и финансовых афер (условно названную «financial fraud»). В заключение автор предложил модель оборота денег в экономике с учетом явления финансиализации.

Keywords

EN

financialization; real estate; value growth; financial fraud

• Publisher: Komitet Nauk Ekonomicznych PAN, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
• Journal: Ekonomista
• Year: 2018
• Issue: 6
• Pages: 701-718

Contributors

author

Franc-Dąbrowska Justyna

• Dr hab. Justyna Franc-Dąbrowska, prof. SGGW – Katedra Finansów, Wydział Nauk Ekonomicznych, SGGW w Warszawie

References

• Adamczyk S.J., Finansyzacja przedsiębiorstwa jako czynnik jego alienacji od sfery realnej, autoreferat rozprawy doktorskiej, Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie, SGH, Warszawa 2016.
• Bachelier L., Théorie de la spéculation, Annales Scientifiques de l’Ecole Normale Superiéure, 3e Series, 17, 1900.
• Bellofiore R., Garibaldo F., Mortagua M., A Structural and Monetary Perspective of the Euro Crisis, w: The Financialization Response to Economic Disequilibria. European and Latin American Experiences. New Directions in post-Keynesian Economics, red. N. Levy, E. Ortiz, Edward Elgar Publishing, Cheltenham, Northampton 2016.
• Bereżnicka J., Financial Leverage and Rate of Growth in a Family-owned Small Business (Based on Polish Family-owned Farms), „Economic Science for Rural Development” 2016, nr 43.
• Boratyńska K., Corporate Bankruptcy and Survival on the Market: Lessons from Evolutionary Economics, „Quarterly Journal Oeconomia Copernicana” 2016, nr 7(1), DOI: 10.12775/OeC.2016.008.
• Castelli C., The Theory of „Options” in Stock and Shares, F.C. Mathieson & Sons, London 1877.
• Dembinski P.H., Ethics Trapped by Financialization, „Ethik und Gesellschaft“ 2009, nr 2, http://www.ethik-undgesellschaft.de/mm/EuG-2–2009_Dembinski.pdf (dostęp: 28.07.2017).
• Dembinski P.H., Finanse po zawale. Od euforii finansowej do gospodarczego ładu, Wydawnictwo Studio Emka, Warszawa 2011.
• Elliott J.E., Marx and Schumpeter on Capitalism’s Creative Destruction: A Comparative Restatement, „The Quarterly Journal of Economics” 1980, nr 95(1).
• Financialization and the World Economy, red. G.A. Epstein, Edward Elgar, Cheltenham, Northampton 2005.
• Evans T., Economic and Financial Developments in the US since the 2007–2008 Crisis, Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie, 2017, finansjalizacja.wsiz.pl/Referaty.html (dostęp: 03.11.2017).
• Franc-Dąbrowska J., Bezpieczeństwo finansowe a efektywność zaangażowania kapitałów własnych, „Roczniki Nauk Rolniczych”, seria G – Ekonomika Rolnictwa, 2006, nr 93(1).
• Franc-Dąbrowska J., Kobus P., Koszt kapitału własnego – dylematy wyceny, „Zagadnienia Ekonomiki Rolnej” nr 1(330).
• Franc-Dąbrowska J., Financialization of Economy, Taking into Account Agribusiness, „Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich” 2017, t. 104, nr 4.
• Franc-Dąbrowska J., Luminarze finansów agrobiznesu, stan obecny i perspektywy, „Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie, Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej” 2017, nr 119.
• Girlich H.J., Bachelier’s Predecessors, Revised version presented ad the 2nd World Congress of the Bachelier Finance Society, Crete, June 12–15, 2002.
• Goryszewski R., Wokół poglądów na rolę pieniądza w gospodarce w historii i teorii ekonomii, „Rocznik Naukowy Wydziału Zarządzania w Ciechanowie” nr 1–4(VII), 2013.
• Grodecka A., Rola bankowości centralnej w zapewnieniu stabilności systemu finansowego. Nowe wyzwania w obliczu kryzysu, „Acta Universitatis Wratislaviensis” No. 3614, Prawo 317, 2015.
• Jajuga K., Kierunku rozwoju modeli rynku finansowego, w: W kierunku nowego ładu świata finansów, red. J. Nowakowski, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2015.
• Kahneman D., Pułapki myślenia. O myśleniu szybkim i wolnym, Media Rodzina, Poznań 2012.
• Kowalewski O., System finansowy a realna sfera gospodarki, „Master of Business Administration” 2010, nr 2(103).
• Księżyk M., Źródła i ekonomiczne skutki kryzysów finansowych, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy” 2013, z. 30, Rzeszów 2013.
• Małecki W., Finansjalizacja cykli koniunkturalnych i jej konsekwencje dla polityki stabilizacyjnej, „Gospodarka Narodowa” 2016, nr 4(284).
• Marcinkowska M., The Two Faces of Financialization, Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie, 2017, finansjalizacja.wsiz.pl/Referaty.html (dostęp: 3.11.2017).
• Markowski K., Tymoczko D., Rozwój systemu finansowego w Polsce w 2016 r., Narodowy Bank Polski, Warszawa 2017, www.nbp.pl/systemfinansowy/rozwoj (dostęp: 24.03.2018).
• Mądra-Sawicka M., The Role of Financing the Activities of Agricultural Holdings with Borrowed Capital in the Opinion of Individual Farmers, „Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich” 2017, 104(4).
• Mitręga-Nistrój K., Niestabilność finansowa i jej źródła we współczesnym świecie, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, „Studia Ekonomiczne” 2014, nr 171.
• Nesvetailova A., ‘Money’ and Other Useless Concepts, Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie, 2017, finansjalizacja.wsiz.pl/Referaty.html (dostęp: 3.11.2017).
• Osiatyński J., Quo vadis euro – Unio? Perspektywa ekonomii postkeynesowskiej, „Ekonomista” 2016, nr 3.
• Owsiak S., Społeczny wymiar kryzysu – lekcja dla przyszłości, „Biuletyn PTE” 2012, krakow.pte.pl (dostęp: 25.09.2017).
• Pietrzak B., Nowe spojrzenie na stabilność systemu finansowego – mechanizmy pomocy finansowej, „Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów” 2017, z. 155.
• Próchniak M., Wasiak K., Zależność między rozwojem i stabilnością sektora finansowego a tempem wzrostu gospodarczego w krajach Unii Europejskiej ze szczególnym uwzględnieniem państw Europy Środkowo-Wschodniej, „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej” 2016, nr 14, z. 5.
• Ratajczak M., Finansyzacja gospodarki, „Ekonomista” 2012, nr 3.
• Ratajczak M., Finansjalizacja gospodarki: wymiary dyskusji, Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie, 2017, finansjalizacja.wsiz.pl/Referaty.html (dostęp: 3.11.2017), 2017b.
• Ratajczak M., Liberalizm i neoliberalizm ekonomiczny w perspektywie historycznej, „Ekonomista” 2017a, nr 1.
• Sawyer M., Recent Trends in Financialisation and Future Prospects, Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie, June 2017 r., finansjalizacja.wsiz.pl/Referaty.html (dostęp: 3.11.2017).
• Seccareccia M., Financialization and the Transformation of Commercial Banking: Uunderstanding the Recent Canadian Experience before and During the International Financial Crisis, „Journal of Post Keynesian Economics” 2012, nr 35(2).
• Secdareccia M., Understanding Financialization: History, Theory, and Institutional Analysis, „International Journal of Political Economy” 2013, nr 42(4).
• Shiller R.J., Finanse a dobrobyt społeczny, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Warszawa 2016.
• Simmel G., The Philosophy of Money, red. D. Frisby, Routledge 2004.
• Soto J.H. de, Pieniądz, kredyt bankowy i cykle koniunkturalne, Instytut Ludwiga von Misesa, Warszawa 2009.
• Szczepankowski P., Wpływ zarządzania wartością na finansjalizację przedsiębiorstw, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego” 2015, nr 854, „Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia” nr 73, 2015.
• The Financialization Response to Economic Disequilibria. European and Latin American Experiences. New Directions in post-Keynesian Economics, red. N. Levy, E. Ortiz, EdwardElgar Publishing, Cheltenham, Northampton 2016.
• Toporowski J., The Economics and Culture of Financialisation, SOAS Department of Economics Working Paper Series, nr 158, The School of Oriental and African Studies.
• Toporowski J., Neologism as Theoretical Innovation in Economics: The Case of „Financialisation”, SOAS Department of Economics Working Paper Series, nr 171, The School of Oriental and African Studies, 2012.
• Tversky A., Kahneman D., Osądy w warunkach niepewności: heurystyki i błędy poznawcze, w: Pułapki myślenia. O myśleniu szybkim i wolnym, red. D. Kahneman, Media Rodzina, Poznań 2012.
• Whalen C.J., Understanding Financialization: Standing on the Shoulders of Minsky, Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie, 2017, finansjalizacja.wsiz.pl/Referaty.html (dostęp: 5.09.2017).