Przestępczość przeciwko dziedzictwu archeologicznemu, a zjawisko zwiększenia zainteresowania tzw. „poszukiwaniem skarbów”

• Authors: Wawrzczak Roksana
• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

Nowadays, crimes against archaeological heritage are not associated with social disapproval. Nobody is surprised to see people with metal detectors walking around and looking for the relics of the past. Despite the tightening of legal regulations “treasure hunt” is still very popular in Poland. People are trying to dodge the regulations, joining groups of seekers. They exchange experiences on social media, displaying the feeling of impunity. Where this phenomenon comes from? Can we fight against it?

Keywords

EN

archaeology;; hoards;; law;; numismatics

• Publisher: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
• Journal: Our Europe. Ethnography – Ethnology – Anthropology of Culture
• Year: 2020
• Volume: vol. 9
• Pages: 101-116

Dates

published

2020

Contributors

author

Wawrzczak Roksana

• Instytut Archeologii

References

• Bienia Kacper (2014), Karnoprawne aspekty ochrony dóbr kultury, [w:] Prawo, a ochrona dóbr kultury, red. Piotr Dobosz, Michał Adamus, Dominika Sokołowska, Kraków, s. 25-41.
• Bojarski Marek, Radecki Wojciech (2006) Ochrona zabytków w polskim prawie karnym. Stan aktualny i propozycje de lege ferenda, [w:] Prawnokarna ochrona dziedzictwa kultury, Materiały z konferencji. Gdańsk, 30 maja – 1 czerwca 2005 r., red. Janusz Kaczmarek, Gdańsk, s. 13-29.
• Bonek Tomasz (2014), Miasto skarbów, Kraków.
• Brzeziński Wojciech, Borkowski Wojciech (1999), Wykrywacze metali a Internet, [w:] Wykrywacze metali a archeologia, red. Wojciech Brzeziński, Zbigniew Kobyliński, Warszawa, s. 75-84.
• Dymowski Arkadiusz, Plaszczyk Tomasz (2012), Prawnokarne aspekty rejestracji znalezisk monetarnych, „Wiadomości Numizmatyczne”, r. LVI, z. 1 (193), s. 113-119.
• Dzikowska Joanna (2015), Złoty pociąg spod Wałbrzycha. Co w nim jest? [HISTORIA], www.wroclaw.wyborcza.pl, http://wroclaw.wyborcza.pl/wroclaw/1,35771,18610908,zlotypociag-spod-walbrzycha-co-w-nim-jest-historia.html (dostęp: 3.06.2020).
• Gerecka-Żołyńska Anna (2007), Rozważania wokół współczesnych problemów karnoprawnej i karnoprocesowej ochrony zabytków, [w:] Wokół problematyki prawnej zabytków i dzieł sztuki, t. I, red. Wojciech Szafrański, Poznań, s. 131-141.
• Gołda-Sobczak Maria, Sobczak Witold (2009), Ochrona zabytków w polskim prawie karnym, [w:] Prawna ochrona dóbr kultury, red. Teresa Gardocka, Jacek Sobczak, Toruń, s. 165-193.
• Hanausek Tadeusz (2009), Kryminalistyka. Zarys wykładu, Warszawa.
• Kobyliński Zbigniew (1999), Świat nauki wobec rabusiów starożytności, [w:] Wykrywacze metali a archeologia, red. Wojciech Brzeziński, Zbigniew Kobyliński, Warszawa, s. 35-42.
• Kokowski Andrzej (1999), Wykrywacze metali – instrument naukowy czy barbarzyńskie narzędzie, [w:] Wykrywacze metali a archeologia, red. Wojciech Brzeziński, Zbigniew Kobyliński, Warszawa, s. 19-31.
• Lamparska Joanna (2016), Sztuka szukania. Kim są polscy poszukiwacze skarbów? „National Geographic Polska”, http://www.national-geographic.pl/ludzie/sztuka-szukania-kimsa-polscy-poszukiwacze-skarbow (dostęp: 30.05.2020).
• Nylec Katarzyna (2011), Artur Troncik przekazał do Muzeum Górnośląskiego pamiątki. Sprawa trafiła na policjęi, http://bytom.naszemiasto.pl, http://bytom.naszemiasto.pl/artykul/artur-troncik-rzekazal-do-muzeum-gornoslaskiego-pamiatki,965311,art,t,id,tm.html(dostęp: 30.05.2020).
• Paszkiewicz Borys (2002), Pojedyncze znaleziska monet, interpretacja. Znaleziska monet i metody ich badań, XII Ogólnopolska Konferencja Numizmatyczna w Nowej Soli, Zielona Góra 2002, s. 73-96.
• Radecki Wojciech (2012), Ochrona zabytków w polskim, czeskim i słowackim prawie karnym, „Prokuratura i Prawo”, nr 4, s. 5-33.
• Radecki Wojciech (1998) Ochrona dóbr kultury w nowym kodeksie karnym, „Prokuratura i Prawo”, nr 2, s. 7-20.
• Redakcja Dzień Dobry TVN (2015), Na tropie skarbów. Jak szukać, by znaleźć?, http://dziendobry.tvn.pl, http://dziendobry.tvn.pl/wideo,2064,n/na-tropie-skarbow-jak-szukac-by-znalezc,181380.html (dostęp: 3.06.2020).
• Sabaciński Marcin (2014), Nagrody za odkrycia. O uprawnieniach znalazców w teorii i w praktyce, „Cenne, Bezcenne, Utracone”, nr 1 (78-79), s. 52-55.
• Sabaciński Marcin (2012), Muzealnik na rozdrożu. Głos w sprawie przekazywania muzeom znalezisk archeologicznych z amatorskich odkryć, „Muzealnictwo”, nr 53, s. 93-99.
• Sabaciński Marcin (2011), Przestępstwa przeciwko dziedzictwu archeologicznemu w kontekście społecznego postrzegania archeologii, [w:] Stop przestępczości przeciwko dziedzictwu. Dobre praktyki i rekomendacje, Warszawa, s. 131-135.
• Sabaciński Marcin (2009), Praktyczne problemy prawnej ochrony dziedzictwa archeologicznego w Polsce, [w:] Prawna ochrona dziedzictwa kulturowego, t. III, Poznań, s. 325-330.
• Szpanowski Piotr (1999), Poszukiwacze skarbów w Polsce: raport o zniszczeniach stanowisk archeologicznych, [w:] Wykrywacze metali a archeologia, red. Wojciech Brzeziński, Zbigniew Kobyliński, Warszawa, s. 45-52.
• Święchowicz Małgorzata (2015), Podziemne łowy, „Newsweek PLUS”, 38/2015, http://www.newsweek.pl/plus/spoleczenstwo/poszukiwanie-skarbow-narodowym-sportem-polakow,artykuly,370394,1,z.html (dostęp: 30.05.2020).
• Święchowicz Małgorzata (2015), Hałdy w Polsce pełne skarbów [WYWIAD], http://www.newsweek.pl/polska/jak-poszukiwacze-amatorzy-szukaja-skarbow-i-zabytkow,artykuly,370609,1.html (dostęp: 30.05.2020).
• Trzciński Maciej (2016), Skarb ze Środy Śląskiej – powracające kontrowersje, [w:] Przestępczość przeciwko dziedzictwu kulturowemu. Diagnoza, zapobieganie, zwalczanie, red. Maciej Trzciński, Olgierd Jakubowski, Wrocław, s. 235-246.
• Trzciński Maciej (2011), Dziedzictwo kultury w zagrożeniu - czyli o tym, czy warto jest znaleźć skarb? [w:] Skarb średzki 20 lat później, red. Grzegorz Borowski, Artur Błażejewski, Wrocław, s. 75-85.
• Trzciński Maciej (2010), Przestępczość przeciwko zabytkom archeologicznym, Warszawa.
• Wawrzczak Roksana (2015), Monety anglosaskie ze skarbu z nieznanej miejscowości z okolic Kruszwicy, „Folia Numismatica”, 29/2, s. 103-110.
• http://archeolog.pl/category/informacje/; http://sredniowiecze.wcn.pl/List.pdf (dostęp:30.05.2020).
• https://www.detektorysci.pl/ (dostęp: 30.05.2020).
• http://www.knh.pan.pl/index.php/lista-komisji-knh/komisja-numizmatyczna/list-do-ministra (dostęp: 30.05.2020).
• http://www.kopalniasrebra.pl/smzt/smzt.php (dostęp: 3.06.2020).
• http://odkrywca.pl/forum.php (dostęp: 3.06.2020).
• http://sredniowiecze.wcn.pl/List2.pdf (dostęp: 30.05.2020).
• http://www.smzk.katywroclawskie.com/ (dostęp: 3.06.2020).
• http://www.tmzkepno.pl/home.php (dostęp: 3.06.2020).
• http://zdziennikaodkrywcy.pl/category/porady/ (dostęp: 3.06.2020).
• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. 1964, nr 16, poz. 93 z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. 1997, nr 88, poz. 553 z późn zm.).
• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz.U. 1997, nr 89, poz.555 z późn. zm.)
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. 1997, nr 78, poz.483 z późn. zm.).
• Rozporządzenie Ministra Kultury z dnia 1 kwietnia 2004 r. w sprawie nagród za odkrycie lub znalezienie zabytków archeologicznych (Dz. U. 2004, nr 71, poz. 650).
• Ustawa z dnia 24 lutego 2006 r. o zmianie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. 2006, nr 50, poz. 362).
• Deklaracja SNAP w sprawie detektorystów z 14 maja 2012 roku, http://snap.org.pl/rezolucja/(dostęp: 3.06.2020).
• DOZ/4281/16, Pismo z dnia 28 października 2016 roku.
• Pismo Komisji Numizmatycznej Komitetu Nauk Historycznych PAN do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Bogdana Zdrojewskiego z dnia 30.06.2011 roku.
• Pismo Komitetu Nauk Pra- i Protohistorycznych PAN do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Bogdana Zdrojewskiego z dnia 14.06.2011 roku, L.dz. KNPiP-17/2011.
• Pismo SNAP do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Bogdana Zdrojewskiego z dnia 21.07.2011 roku, L.dz._ZG.SNAP/10/2011.
• Referat: Kyrylo Myzgin, New hoard of denarii and antoniniani from Ukraine and some remarks about chronology of inflow of antoniniani East Barbaricum, wygłoszony na konferencji NUMISMATICA CENTROEUROPAEA II. – Středoevropské numismatické dny, Brno, 25.05.2017.
• Referat: Roger Bland, How coin finds are changing the face of Roman Britain: the contribution of metal detecting, wygłoszony w ramach programu Visiting Professors, Wrocław, Ossolineum, 29.06.2017, patrz: „Treasure Act” 1996.