Działalność purytańskiego misjonarza Johna Eliota wśród Indian Nowej Anglii

• Authors: Stawiński Piotr

Title variants

EN

Activities of the Puritan Missionary John Eliot among the Indians of New England

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Niniejszy artykuł poświęcony jest chrześcijańskiej działalności misyjnej wśród Indian Ameryki Północnej w wieku XVII. Punktem wyjścia rozważań jest – słabo naświetlony w literaturze przedmiotu, a bardzo interesujący w aspekcie rywalizacji międzywyznaniowej – fakt spotkania w Wigilię roku 1650 w Roxbury (Nowa Anglia) francuskiego jezuity o. Gabriela Druillettes’a i purytańskiego pastora Johna Eliota. Obu uważano za sztandarowe postaci katolickiej i protestanckiej akcji misyjnej. Przedmiotem szczegółowego opisu jest aktywność J. Eliota, nazywanego „apostołem Indian”. Motywacje, program działań, metody i rezultaty aktywności J. Eliota przedstawione zostały na tle duchowości purytańskiej i skonfrontowane z akcją jego katolickich rywali. Głównie jednak uwaga została skupiona na kaznodziejskiej, translatorskiej i organizacyjnej płaszczyźnie działań Eliota oraz ocenie ich rezultatów w kontekście tzw. wojny króla Filipa (1675-1676).

EN

The present article is dedicated to Christian missionary activities among the Indians of North America in the seventeenth century. The starting point for this consideration is – poorly exposed in the literature, and very interesting in terms of inter-profession rivalry – the event of meeting on Christmas Eve 1650 in Roxbury (New England) of the French Jesuit Father Gabriel Druillettes and the Puritan preacher John Eliot. They were both considered as the flagship of Catholic and Protestant missionary activity. The subject of a detailed description is J. Eliot’s activity who was called “the apostle of Indian.” The motivations, the programme of activities, methods, and results of J. Eliot’s activity – were presented against the Puritan spirituality and confronted with the action of the Catholic rivals. Mainly, however, attention has been focused on preaching, translating and organizational level of Eliot’s activities as well as on the evaluation of the results in the context of the so-called King Philip’s War (1675-1676).

Keywords

PL

purytanizm; Nowa Anglia; misje; jezuici; John Eliot; Gabriel Druillettes

EN

puritanism; New England; missions; Jesuits; John Eliot; Gabriel Druillettes

• Publisher: Verbinum / Wydawnictwo Księży Werbistów
• Journal: Nurt SVD
• Year: 2013
• Issue: 2
• Pages: 123-133

Dates

published

2013-12-31

Contributors

author

Stawiński Piotr

References

• B.C. Peyer, The Tutor’d Mind: Indian Missionary-Writers in Antebellum America, Amherst 1997
• Biblia to jest Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. Nowy przekład z języków hebrajskiego i greckiego opracowany przez Komisję Przekładu Pisma Świętego, Brytyjskie i Zagraniczne Towarzystwo Biblijne, Warszawa 1982
• D. Gookin, Historical Collections of the Indians in New England. Of Their Several Nations, Numbers, Customs, Manners, Religion and Government, before the English Planted There, Boston 1792
• E. Winslow, The Glorious Progress of Gospel, Amongst Indians in New England, London 1649
• E.L. Coleman, New England Captives Carried to Canada Between 1677 and 1760 during the French and Indian Wars, Westminster 2008
• H.W. Bowden, J.P. Ronda (red.), John Eliot’s Indian Dialogues: A Study in Cultural Interaction, Westport 1980
• J. De Normandie, John Eliot, the Apostle to the Indians, „The Harvard Theological Review”, t. 5, nr 3, 1912
• J. Gloger, Thomas Lechford’s Plan Dealing. Censorship and Cosmopolitan Print Culture in the English Atlantic, „Book History”, t. 10, 2007
• J. Lepore, When Deer Island Was Turned Into Devil’s Island, „Bostonia Magazine”, t. 30, nr 5, 2006
• J.P. Clark (red.), The Eliot Tracts: with Letters from John Eliot to Thomas Thorowgood and Richard Baxter, Westport 2003
• J.P. Ronda, The Sillery Experiment: A Jesuit-Indian Village in New France, 1637-1663, „American Indian Culture and Research Journal”, t. 3, nr 1, 1979
• L. Bayly, The Practice of Piety, London 1611
• L. Campeau, Druillettes, [w:] Dictionary of Canadian Biography Online, t. 1
• L. Codignola, Competing Networks: The Roman Catholic Clergy in French North America, 1610-58, „Canadian Historical Review”, t. 80, 1999
• L.A. Cremin, American Education: The Colonial Experience 1607-1783, New York 1970
• L.M. Graham, P.R. Golia, In Caleb’s Footsteps: The Harvard University Native American Program, [w:] D. Champagne, J. Strauss (red.), Native American Studies in Higher Education: Models for Collaboration between Universities and Indigenous Nations, Walnut Creek 2002
• N.B. Shurtleff (red.), Records of the Governor and Company Massachusetts Bay in New England, Boston 1854, t. 3
• O.E. Winslow, John Eliot: „Apostle to the Indians”, Boston 1968
• Ps 22,28. J. Cotton, God’s Promise to His Plantation, London 1630
• R.G. Thwaites (red.), Travels and Explorations of the Jesuit Missionaries in New France 1610-1791, Cleveland 1899
• R.W. Cogley, John Eliot’s Mission to the Indians before King Philip’s War, Cambridge 1999
• S.G. Drake, Biography and History of the Indians of North America from its First Discovery, Boston 1857
• T. Webster (red.), Puritans and Puritanism in Europe and America. A Comprehensive Encyclopedia, Santa Barbara 2006
• Th. Lechford, Plan Dealing, or the News from New England, London 1642
• Th. Shepard, The Sincere Convert, London 1640
• Th. Shepard, The Sound Believer, London 1645
• The Charter of Massachusetts Bay: 1629, www.avalon.law.yale.edu/17th_century/mass03.asp [dostęp: 21.06.2013]
• The Whole Booke of Psalmes Faithfully Translated into English Metre: Whereunto is Prefixed a Discourse Declaring not Only the Lawfullness, but Also the Necessity of the Heavenly Ordinance of Singing Scripture Psalmes in the Churches of God, Cambridge 1640
• W.E. Washburn, The Historical Context of American Indian Legal Problems, „Law and Contemporary Problems”, t. 40, nr 1, 1976

Identifiers

ISSN

1233-9717