Kształtowanie się świadomości ukraińskiej Cerkwi greckokatolickiej w Galicji Wschodniej

• Authors: Kubasik Adam

Title variants

Thr process of shaping the ukrainian consciousness of the Greek Catholic Clerygy in Eastern Galicia in the 19th and 20 th cent.

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Do połowy XIX wieku Kościół greckokatolicki był narodowo neutralny. Inteligencja, w tym księża, posługiwała się językiem polskim i modliła się po polsku. Rząd monarchii Habsburgów, który zajął Galicję Wschodnią opracował osobny projekt wychowania duchowieństwa ruskiego. Z pomocą specjalnie dobranych wykładowców starali się wywołać u studentów poczucie narodowej tożsamości i nienawiści do Polaków. W odpowiedzi na to rząd rosyjski wysłał wielu młodych ludzi do Wiednia: ich zadaniem było przekonanie galicyjskich studentów, że są Rosjanami. Aby przeciwdziałać rosyjskim planom, rząd austriacki postanowił utworzyć odrębną partię ruską, której nienawiść do Polaków byłaby powiązana z austriackim patriotyzmem. W rezultacie niektórzy ruscy kapłani nie uważali się ani za Polaków ani za Rosjan, ale za Ukraińców.

EN

Until the middle of the 19th cent., the Greek Catholic Church was nationally neutral. The intelligentsia, including priests, used the Polish language and considered themselves Polish. The Habsburg Monarchy government, which occupied Eastern Galicia, devised a project of raising separate Ruthenian clergy. With the help of specially selected lecturers, they tried to evoke in the students the feeling of national identity and hatred towards the Poles. In response, the Russian government sent many young people to Vienna: their task being to convince the Galician students that they were Russian. To counteract the Russian plans, the Austrian government decided to create a separate Ruthenian party, whose hatred towards the Poles would be linked with Austrian patriotism. In result, some Ruthenian priests started to emerge who did not consider themselves Poles or Russians, but Ukrainians.

Keywords

PL

duchowieństwo; formacja; cerkiew grekokatolicka; Galicja Wschodnia

EN

clergy; formation; the Greek Orthodox Church; East Galicia

• Publisher: Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy
• Journal: Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
• Year: 2016
• Volume: 126
• Pages: 89-110

Contributors

author

Kubasik Adam

References

• Publikacje
• 1. W. Bihl, Sheptyts'kyi and the Austrian Government, w: Morality and Reality. The Life and Times of Andrej Szeptyts'kyi, red. P. Magocsi, Edmonton 1989, s. 15-28.
• 2. J. Buszko, Historia Polski 1864-1948, Warszawa 1984.
• 3. J. Giertych, L'eglise en Pologne Orientale. Lettre ouverte au Redacteur des "In-formations catholiques internationales" a Paris, Londres 1963.
• 4. J. Giertych, O przyszłość ziem wschodnich Rzeczypospolitej. Bilans dwudziesto-lecia. Skutki ostatniej wojny. Stan obecny. Propozycje i wnioski, Londyn 1946.
• 5. J. Giertych, Tysiąc lat historii polskiego narodu, t. 3, Londyn 1986.
• 6. T. Jagmin, Polacy grekokatolicy na Ziemi Czerwieńskiej, Lwów 1939.
• 7. M. Klachko, Podróż metropolity Szeptyckiego do Zachodniej Europy i Ameryki w latach 1920-1923, w: Metropolita, red. A. Zięba, s. 155-168.
• 8. C. Korolevskij, Metropolite Andre Szeptyćkyj 1865-1944, Rome 1964.
• 9. M. Lityński, Z dni grozy i walki o wolność 1914-1915, Lwów 1928.
• 10. T. Olszański, Historia Ukrainy XX w., Warszawa, b. r.
• 11. W. Osadczy, Kościół i Cerkiew na wspólnej drodze. Concordia 1863. Z dziejów porozumienia między obrządkiem greckokatolickim a łacińskim w Galicji Wschodniej, Lublin 1999.
• 12. W. Pobóg-Malinowski, Najnowsza historia polityczna Polski, t. 2: 1914-1945, Gdańsk 1990.
• 13. W. Poliszczuk, Dowody zbrodni OUN i UPA. Integralny nacjonalizm ukraiński jako odmiana faszyzmu, t. 2: Działalność ukraińskich struktur nacjonalistycznych w latach 1920-1999, Toronto 2000.
• 14. W. Serczyk, Historia Ukrainy, Wrocław 1990.
• 15. A. Sorokowski, Z dziejów przemiany mentalności greckokatolickiego ducho-wieństwa parafialnego w Galicji, 1900-1939 r., w: Metropolita Andrzej Szeptycki. Studia i materiały, red. A. Zięba, Kraków 1994, s. 69-74.
• 16. H. Wyczawski, Cerkiew greckokatolicka, w: Historia Kościoła w Polsce, t. 2, cz. 2, red. B. Kumor, Z. Obertyński, Warszawa 1979, s. 77-84.
• 17. Z. Szeptycka, Mój syn Metropolita Szeptycki. Młodość i powołanie ojca Romana Andrzeja Szeptyckiego zakonu św. Bazylego Wielkiego opowiedziane przez Matkę jego 1865-1892, opr. B. Zakrzewski, Wrocław 1993.
• 18. Й. Жан, Б. Казимира, Великий Митропполит, Edmonton, Alberta, 1954.
• 19. Історія релігії в Україні, red. А. Колодний, Київ 1999.
• 20. В. Лаба, Заслуги митрополита Андрея перед українською богословською наукою, w: Про великого митрополита Андрея, Yorkton, Sask 1961, s. 71-78.