„Jazda na gapę” jako rezultat dopasowańdo obserwowanego społecznego zaangażowaniaw wytwarzanie dobra publicznego –wyniki badań eksperymentalnych

• Authors: Rafał M. Jakubowski , Paweł Kuśmierczyk

Title variants

EN

Free-riding as a consequence of agents’ adjustments to the publicly observed social involvement in the creation of public good: the results of experimental research

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule opisano wyniki eksperymentów, w których badano wybory podmiotów sekwencyjnie dokonujących składek na wytwarzanie dobra publicznego. Opierając się na uzyskanych danych, skonstruowano model opisujący decyzje takich podmiotów jako efekt reakcji na ogłaszany publicznie poziom przeciętnej, społecznej kontrybucji. Obserwacje życia gospodarczego oraz wyniki eksperymentów laboratoryjnych pokazują, że poziom wpłat na dobro publiczne obniża się w kolejnych okresach decyzyjnych. Jest to zazwyczaj tłumaczone rosnącą frustracją kontrybutorów, wynikającą z obserwacji niekooperacyjnych zachowań innych członków danej społeczności. Opisane w pracy wyniki doświadczeń laboratoryjnych, których istotą było manipulowanie informacją o przeciętnym poziomie społecznej kontrybucji, pokazują, że to twierdzenie jest tylko częściowo prawdziwe, ponieważ za obserwowany wzrost skłonności do „jazdy na gapę” odpowiada zarówno (opisana wyżej) frustracja, jak i racjonalna maksymalizacja własnych (krótkookresowych) korzyści.

EN

The paper describes the results of the experiments concerning sequential choices of economic agents, contributing to the creation of public good. As based on the collected data, a model which explains the agents’ decisions as a function of publicly revealed average social contribution was constructed. Previous experiments and practice have shown that the average contribution of agents falls in the subsequent periods, which is typically explained as a consequence of rising agents’ frustration, resulting from the observation of the non-cooperative behavior of other community members. The results described in this paper demonstrate that this is only partially true, as the increasing individual willingness to a free-ride is also observed in the situation when participants are misinformed about the growing level of the average social contribution. The paper concludes that an increasing tendency to free-ride is motivated by adjustments to average social contribution, as well as by the individual urge to maximize the short-term payoff.

Keywords

PL

dobra publiczne; badania eksperymentalne,; problem „jazdy na gapę” sekwencyjny model dopasowań

EN

public goods; experiments; free-riding; sequential adjustments

• Publisher: Wyższa Szkoła Bankowa we Wrocławiu
• Journal: Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej we Wrocławiu
• Year: 2013
• Issue: 2(34)
• Pages: 215-224

Contributors

author

Rafał M. Jakubowski

• Wyższa Szkoła Bankowa we Wrocławiu

author

Paweł Kuśmierczyk

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

References

• Andreoni J., Cooperation in Public-Goods Experiments: Kindness or Confusion?, „The American Economic Review” 1995, Vol. 85, No. 4.
• Ekonomia eksperymentalna, red. M. Krawczyk, Wolters Kluwer, Warszawa 2012.
• Fischbacher U., z-Tree: Zurich Toolbox for Ready-made Economic Experiments, „Experimental Economics” 2007, Vol. 10, No. 2, s. 171-178.
• The Handbook of Experimental Economics, red. J.H. Kagel, A.E. Roth, Princeton University Press, Princeton 1995.
• Jakubowski R.M., Kuśmierczyk P., Dobra publiczne i problem „jazdy na gapę” – eksperymentalne badania problemu, w: Ekonomia i prawo, t. IV pt. Własność i kontrola w teorii i praktyce, red. B. Polszakiewicz, J. Boehlke, Wyd. Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2008.
• Jakubowski R.M., Kuśmierczyk P., Skłonność do „jazdy na gapę” jako funkcja oczekiwań i dopasowań podmiotów ekonomicznych – badania eksperymentalne, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej we Wrocławiu” 2010, nr 18.
• Jakubowski R.M., Kuśmierczyk P., Szepcząc do uszu władców, czyli o roli eksperymentów we współczesnej ekonomii, „Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu” 2008, nr 1193.
• Jakubowski R.M., Kuśmierczyk P., Wytwarzanie dóbr publicznych a problem „jazdy na gapę”, w: Ekonomia i prawo, t. III pt. Własność i kontrola w teorii i praktyce, red. B. Polszakiewicz, J. Boehlke, Wyd. Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2007.