Klucz do sowietyzacji Czechosłowacji. Polityka i propaganda Edvarda Beneša w okresie II wojny światowej oraz publikacja ministra rządu emigracyjnego Huberta Ripki o sojuszu ze Związkiem Sowieckim

• Authors: Cholinsky Jan

Title variants

EN

The Key to the Sovietization of Czechoslovakia. Edvard Beneš’ Politics and Propaganda during the Second World War and the Publication of the Minister of the Government of Exile, Hubert Ripka, on the Alliance with the Soviet Union

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Studium przedstawia myśl polityczną i praktyczną politykę czechosłowackiego emigracyjnego prezydenta Edvarda Beneša oraz jego prosowieckich współpracowników w latach 1940–1948. Jego polityka umożliwiła Komunistycznej Partii Czechosłowacji udział we władzy w 1945 r., a następnie w 1948 r. jej przejęcie. Artykuł omawia autorytarny rząd Beneša na uchodźstwie i kierowanie oporem antyhitlerowskim, socjalistyczną i prosowiecką orientację Beneša i jego wpływ na powojenną organizację stosunków politycznych w odrodzonej Czechosłowacji. W tekście przedstawiono powojenny autorytarno-totalitarny system tzw. demokracji ludowej, który został wprowadzony w Czechosłowacji w maju 1945 r. i który funkcjonował do lutego 1948 r. Ten powojenny system polityczny był prekursorem nieograniczonej władzy komunistycznej i jej polityki sowietyzacji państwa i społeczeństwa. Został utworzony w sposób rewolucyjny przez koalicję partii politycznych propagandowo nazywanych Frontem Narodowym na skutek wyeliminowania partii prawicowych (centroprawicowych) i przyjęcia radykalnego lewicowego programu rządowego (tzw. koszyckiego) przygotowanego przez komunistów w celu wprowadzenia w państwie bolszewizmu. Jednocześnie tekst prezentuje i komentuje książkę propagandowego współpracownika Beneša i ministra rządu emigracyjnego Huberta Ripki, zatytułowaną S Východem a Západem (Ze Wschodem i Zachodem), opublikowaną w języku czeskim i angielskim w Londynie w 1944 r. Książka dotyczy polityki zagranicznej Beneša i promuje jego orientację prosowiecką.

EN

The study presents political thinking and practical policy of the Czechoslovak exile President Edvard Beneš and his pro-Soviet-oriented collaborators in the years 1940–1948. His policy enabled the Communist Party of Czechoslovakia to participate in political power in 1945 and later, in 1948, to seize unlimited power. It deals with Beneš’s authoritarian exile government and the management of anti-Nazi resistance, with Beneš’s socialist and pro-Soviet orientation and his influence on the post-war organization of political relations in the restored Czechoslovakia. In the text, post-war authoritative-totalitarian system of the so-called popular democracy is presented, which was introduced in Czechoslovakia in May 1945 and which lasted till February 1948. This post-war political system was the precursor of the unlimited communist power and its policy of the Sovietization of the state and society; it was revolutionally establihed by the coalition of political parties that was propagandistically called the National Front, eliminated right-wing (right center) parties and adopted radical leftist so-called Košice government program prepared by the Communists in order to subject the state to Bolshevism. At the same time, the text presents and comments on the book of Beneš’s propagandist collaborator and minister of the exile government Hubert Ripka, entitled “East and West” and published in Czech and English in London in 1944. This book deals with Beneš’s foreign policy and promotes its pro-Soviet orientation.

Keywords

PL

Czechosłowacja 1940–1948; Edvard Beneš; polityka prosowiecka; demokracja ludowa; Front Narodowy; Koszycki Program Rządowy

EN

Czechoslovakia 1940–1948; Edvard Beneš; the pro-Soviet policy; people´s democracy; National Front; Košice´s government program

• Publisher: Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
• Journal: Pamięć i Sprawiedliwość
• Year: 2018
• Issue: 32
• Pages: 157-185

Contributors

author

Cholinsky Jan

• Institute for the Study of Totalitarian Regimes, Prague

References

• Balík S., Kubát S.M., Teorie a praxe nedemokratických režimů, Praha 2012.
• Beneš E., Democracy Today and Tomorrow, New York–London 1939.
• Borák M., Spravedlnost podle dekretu. Retribuční soudnictví v ČSR a Mimořádný lidový soud v Ostravě (1945–1948), Šenov u Ostravy 1998.
• Brod T., Osudný omyl Edvarda Beneše 1939–1948: československá cesta do sovětského područí, Praha 2002.
• Brouček M.J., Československá tragédie. Jak byla zbolševizována ČSR, New York 1956.
• Cholínský J., Causa Vladimír Pekelský a fenomén viny – příspěvek k dějinám zahraničního protikomunistického odboje, „Distance” 2012, nr 2/4.
• Cholínský J., Český a slovenský protikomunistický odboj v zahraničí po únoru 1948. Sonda do vztahů Čechů a Slováků neuznávajících Radu svobodného Československa [w:]
• Protikomunistický odboj v strednej a východnej Európe. Zborník z medzinárodnej konferencie Bratislava 14.–16. novembra 2011, red. P. Jašek, Bratislava 2012.
• Cholínský J., Nesmiřitelný rozkol 1948–1956. Politický aktivismus v první etapě českého exilového hnutí, „Securitas Imperii” 2010, nr 16, s. 52–87.
• Cholínský J., Poutník Josef Kalvoda, Kladno 2002.
• Cholínský J., Pravda je akademikovým mečem, protivenství výzvou a příležitostí. Josef Kalvoda a historiografie českých soudobých dějin (I, II), http://www.konzervativnistrana. cz.
• Cholínský J., Protest proti československo-sovětské smlouvě. Otevřený dopis České národní jednoty z 20. ledna 1944, „Securitas Imperii” 2013, nr 1.
• Čelovský B., Politici bez moci. První léta exilové Rady svobodného Československa, Šenov u Ostravy 2000.
• Dejmek J., Edvard Beneš. Politická biografie českého demokrata. Část druhá. Prezident republiky a vůdce národního odboje (1935–1948), Praha 2008.
• Hauner M. (red.), Edvard Beneš: Paměti I. Mnichovské dny, Paměti II. Od Mnichova k nové světové válce a k novému vítězství, Paměti III. Dokumenty, Praha 2007.
• Hrbek J., Smetana V. i in., Draze zaplacená svoboda. Osvobození Československa 1944–1945, Praha 2009.
• Hubert R., Czechoslovakia Enslaved. The Story of The Communist Coup d᾽Etat, London 1950.
• Hubert R., East and West, London 1944.
• Kalina A.S., Krví a železem dobyto československé samostatnosti, Praha 1938.
• Kalvoda J., Czechoslovakia᾽s Role in Soviet Strategy, Washington 1978.
• Kalvoda J., Genesis of Czechoslovakia, New York 1986 (Genese Československa, Kladno 2018).
• Kalvoda J., Z bojů o zítřek. Díl III. Historické eseje, Kladno 1998.
• Kamiński M.K., Edvard Beneš kontra gen. Władysław Sikorski: polityka władz czechosłowackich na emigracji wobec rządu polskiego na uchodźstwie 1939–1943, Warszawa 2005.
• Kamiński M.K., Edvard Beneš we współpracy z Kremlem. Polityka zagraniczna władz czechosłowackich na emigracji 1943–1945, Warszawa 2009.
• Kosatík P., Ferdinand Peroutka. Pozdější život (1938–1978), Praha–Litomyšl 2000.
• Kuklík J., Mýty a realita takzvaných Benešových dekretů, Praha 2002.
• Ludvík Z., Bureš V., Černá kniha minulosti. Zločiny proti lidskosti na území ČSR po roce 1945 a po únoru 1948. Košický vládní program – narudlý počátek s rudým zakončením, Frankfurt am Main 2001.
• Mandler E., Benešovy dekrety, Praha 2002.
• Masaryk J., Projevy, články, rozhovory 1945–1948, Praha 1998.
• Masaryk J., Volá Londýn, Praha 2000.
• Němeček J., Od spojenectví k roztržce. Vztahy československé a polské exilové reprezentace 1939–1945, Praha 2003.
• Raška F.D., Opuštění bojovníci. Historie Rady svobodného Československa 1949–1961, Praha 2009.
• Rokoský J., Agrárníci – političtí vězni Národní fronty [w:] Československo na rozhraní dvou epoch nesvobody. Sborník z konference k 60. výročí konce druhé světové války, red. Z. Kokošková, J. Kocian, S. Kokoška, Praha 2005.
• Rokoský J., Rudolf Beran a jeho doba. Vzestup a pád agrární strany, Praha 2011.
• Štědrý V., Jak se stalo Československo satelitem Sovětského svazu. K 15. výročí bolševisace Československa 25. února 1948, Chicago 1963.
• Veber V., Osudové únorové dny, Praha 2008.