Jan Karłowicz – uczony okresu przełomu

• Authors: Joanna Okoniowa

Title variants

EN

Jan Karłowicz – a scholar of the period of transformation

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The article evaluates J. Karłowicz’s Słownik gwar polskich (‘Dictionary of Polish dialects’) a hundred years after the publication of the sixth volume in 1911. The discussed work refers to European positivism and attempts to engage the theory and methodology of 19th c. ethnography in lexicography. Further, the paper discusses Karłowicz’s methodological assumptions laid out in his 1871 Poradnik dla zbierających rzeczy ludowe (‘A guide for collectors of ethnographic material’), and revises the severe and critical review by K. Nitsch, a supporter of linguistic geography. Finally, the conclusion is being justified that, after a hundred years, Słownik proves to be an innovatory work which directed the research towards cultural linguistics.

• Publisher: Księgarnia Akademicka
• Journal: LingVaria : Półrocznik Wydziału Polonistyki UJ poświęcony zagadnieniom języka i językoznawstwa
• Year: 2012
• Issue: 1(13)
• Pages: 141-150

Contributors

author

Joanna Okoniowa

• Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków

References

• Brückner A., 1904, Prace słownikowe, [w:] Życie i prace…, s. 165–176.
• Federowski M., 1904, Z nad Niemna. Garstka rzewnych wspomnień, [w:] Życie i prace…, s. 66–84.
• Gajkowa O., 1959, Jan Karłowicz i Ludwik Krzywicki jako reprezentanci dwu nurtów w etnologii polskiej, Wrocław.
• Karaś H., 2011, Polska leksykografia gwarowa, Warszawa.
• Karłowicz J., 1871, Poradnik dla zbierających rzeczy ludowe, napisał Dr. Jan Karłowicz, Warszawa.
• Karłowicz J., 1900–1911, Słownik gwar polskich, t. 1–6, Kraków.
• Koniusz E., 2001, Polszczyzna z historycznej Litwy w „Słowniku gwar polskich” Jana Karłowicza, Kielce.
• Kryński A.A., 1904, Jan Karłowicz jako językoznawca, [w:] Życie i i prace…, s. 120–164.
• Łopaciński H., 1904, Ludoznawstwo, mitologia, kultura pierwotna przez… H.Ł., [w:] Życie i prace…, s. 192–294.
• Nitsch K., 1911, Recenzja „Słownika gwar polskich” J. Karłowicza, „Rocznik Slawistyczny” IV, s. 199–243, [przedr. w:] idem, Wybór pism polonistycznych, t. IV. Pisma polonistyczne, Wrocław – Kraków 1958, s. 195–225.
• Okoniowa J., 2003, Jan Karłowicz. W setną rocznicę śmierci, „Język Polski” LXXXIII, s. 246–250.
• Okoniowa J., 2006, Stan obecny i perspektywy ogólnopolskiego słownika gwarowego, [w:] eadem (red.), Studia Dialektologiczne III, s. 11–19.
• Sawaniewska-Mochowa Z., 1990, Poradnik Jana Karłowicza jako źródło poznania potocznej polszczyzny północnokresowej. Słownictwo, Warszawa.
• Sawaniewska-Mochowa Z., 2003, Polscy miłośnicy języka i folkloru litewskiego w XIX wieku, „Acta Baltico-Slavica” XXVII, s. 73–95.
• Życie i prace Jana Karłowicza (1836–1903). Książka zbiorowa wydana staraniem i nakładem redakcji „Wisły”, Warszawa 1904.