Między " Polską Jagiellońską" a " Polską Piastowską" recepcja i aktualność koncepcji ULB w polityce wschodniej koalicji PO-PSL

• Authors: Łysek Wojciech

Title variants

EN

Between “Jagiellonian Poland” and “Piast Poland”. The Reception and Timeliness of the ULB Concept in Eastern Policy of the Coalition Civic Platfom-Polish People’s Party

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Koncepcja ULB została ukształtowana przez paryską „Kulturę”. Wykazuje ona podobieństwo do myśli piłsudczyków. Jej główne założenie zawiera się w haśle przypisywanym Jerzemu Giedroyciowi: „Nie ma wolnej Polski, bez niepodległej Ukrainy”. Zmiany jakie nastąpiły na mapie świata wraz z rozpadem Związku Radzieckiego sprawiły, iż koncepcja polskiej polityki wschodniej musiała ulec zmianie. Od 1989 r. aż do „pomarańczowej rewolucji", polscy decydenci deklarowali, iż program „Kultury” pełni istotną rolę we wschodniej polityce zagranicznej. Jednak obszar ULB nie stanowi już monolitu. Istotnym aktorem stała się Unia Europejska. Czy wobec tych zmian, Polska nadal ma bezwarunkowo wspierać tamtejsze elity i lobbować na ich rzecz w Europie? Okres od jesieni 2007 r., gdy koalicja PO-PSL objęła rządy, to interesujący czas w zakresie polityki wschodniej. Jego przeanalizowanie pozwoli odpowiedzieć na pytanie ile w realizowanej polityce kontynuacji a ile zmiany.

EN

The concept of the ULB has been shaped by the Paris “Culture” journal. It shows similarity to the idea of Pilsudski’s. Its main assumption is contained in the slogan attributed to Jerzy Giedroyć: “There is no free Poland without free Ukraine”. The Changes which have taken place on the world map with the disintegration of the Soviet Union meant, that the concept of Polish Eastern policy had to be changed. From 1989 until the “Orange Revolution”, Polish policy makers declared that the “Culture” plays an important role in the Eastern foreign policy. However ULB area is no longer a monolith. Important actor became the European Union.

Keywords

PL

koncepcja ULB,; polska myśl geopolityczna; idea jagiellońska; idea piastowska; polityka wschodnia; Platforma Obywatelska; Polskie Stronnictwo Ludowe; ULB concept; Polish geopolitical thought Jagiellonian idea; Piast idea; Eastern policy; Civic Platform; Polish People’s Party

• Publisher: Polskie Towarzystwo Geopolityczne
• Journal: Przegląd Geopolityczny
• Year: 2014
• Volume: 8
• Pages: 105-122

Contributors

author

Łysek Wojciech

References

• Adamski Łukasz, Uhonorowanie Stepana Bandery – wyzwania dla polityki RP wobec Ukrainy, Biuletyn, nr 13 (621), Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa 26 stycznia 2010.
• Adamski Łukasz, W pułapce etniczności, „Polski Przegląd Dyplomatyczny”, nr 6 (52)/2009, s. 49-55.
• Avioutskii Viatcheslav, Aksamitne rewolucje, tłum. Agata Czarnacka, Wydawnictwo Akademickie DIALOG, Warszawa 2007.
• Błąd Tuska, czy wszystko przemyślane?, 9 luty 2009, „Moje Opinie” [za:] www.mojeopinie.pl/blad_tuska_czy_wszystko_przemyslane,3,1202567057, dokument pobrany 20 marca 2011.
• Braniecka Olga, Tajna Historia Polski: prometeizm polski. Rozmowa z Janem Malickim, Polskie Radio, Program I, 31 sierpnia, nagranie w posiadaniu autora.
• Ciosek Stanisław, Kowal Paweł, Kuźniar Roman, Jaka polityka wobec Rosji?, oprac. Marcin Wojciechowski, 5 maja 2009, dokument w posiadaniu autora, stronie niepaginowane.
• Dokąd zmierza Ukraina?, spotkanie zorganizowane przez Ośrodek Myśli Politycznej, w dniu 2 marca 2001 roku, stenogram w posiadaniu autora.
• Dzikowicz Marek, Polityka zagraniczna rządu Jarosława Kaczyńskiego, praca magisterska napisana pod opieką prof. dr hab. A. Dudka, nie publikowana, w posiadaniu autora.
• Expose premiera Donalda Tuska, 23 listopad 2007, „Rzeczpospolita” [za:] www.rp.pl/artykul/71439.html, dokument pobrany 20 marca 2011.
• Expose premiera Donalda Tuska, 18 listopada 2011, „Portal TVN 24” [za:] http://www.tvn24.pl/expose-donalda-tuska,191125,s.html, dokument pobrany 20 listopada 2011.
• Geopolityka i zasady. Studia z dziejów polskiej myśli politycznej, pod red. Jacka Kloczkowskiego, Ośrodek Myśli Politycznej, Fundacja Pamięć i Tożsamość, Kraków – Warszawa 2010.
• Górska Anna, Kronika i komentarze: Ukraina – Problemy budżetowe Ukrainy?, „Nowa Europa Wschodnia”, nr 2 (IV)/2009, s. 18-19.
• Górska Anna, Kronika i komentarze: Ukraina – Ukraina na drodze do UE i NATO, „Nowa Europa Wschodnia”, nr 1 (III)/2009, s. 20.
• Grochowska Magdalena, Jerzy Giedroyc. Do Polski ze snu, Świat Książki, Warszawa 2009.
• Informacja Ministra Spraw Zagranicznych na temat polityki zagranicznej RP w 2008 roku, „Portal Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczpospolitej Polskiej” [za:] www.msz.gov.pl/files/docs/komunikaty/20111128BERLIN/radoslaw_sikorski_polska_a_przyszlosc_u e.pdf, dokument pobrany 4 grudnia 2011. www.msz.gov.pl/Informacja,Ministra,Spraw,Zagranicznych,na,temat,polityki,zagranicznej,RP,w,2008,roku,17317.html dokument pobrany 20 lutego 2011.
• Informacja Ministra Spraw Zagranicznych o założeniach polskiej polityki zagranicznej w 2010 roku, „Portal Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczpospolitej Polskiej” [za:] www.msz.gov.pl/Expose,2010,34874.html, dokument pobrany 20 lutego 2011.
• Informacja Ministra Spraw Zagranicznych na temat polityki zagranicznej RP w 2011 r., „Portal Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczpospolitej Polskiej” [za:] www.msz.gov.pl/Exposé,2011,41979.html, dokument pobrany 20 kwietnia 2011.
• Informacja Ministra Spraw Zagranicznych o zadaniach polskiej polityki zagranicznej w 2013 roku, „Portal Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczpospolitej Polskiej” [za:] http://www.msz.gov.pl/pl/aktualnosci/wiadomosci/informacja_ministra_sp raw_zagranicznych_o_zadaniach_polskiej_polityki_zagranicznej_w_2013 _roku, dokument pobrany 10 kwietnia 2013.
• Janukowycz: integracja z Unią to priorytet dla Ukrainy, 14 grudzień 2010, „Wprost” [za:] www.wprost.pl/ar/222572/Janukowycz-integracja-z-Uniato- priorytet-dla-Ukrainy, dokument pobrany 20 lutego 2011.
• Kaczmarski Marek, Gry polsko-litewskie z Rosją w tle, „Nowa Europa Wschodnia”, nr 2 (XXII)/2012, s. 79-83.
• Kaczyński chce Ukrainy i Gruzji w NATO, 31 marzec 2008, „TVN24” [za:] www.tvn24.pl/12690,1544248,wiadomosc.html, dokument pobrany 2 kwietnia 2008.
• Kisielewski Tadeusz A., Schyłek Rosji, Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2007.
• Kowal Paweł, Cienie Piastów, „Nowa Europa Wschodnia”, nr 6 (VIII)/2009, s. 27-43.
• Kowal Paweł, Między Majdanem a Smoleńskiem, rozmawiają Piotr Legutko i Dobrosław Rodziewicz, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2012.
• Kuspys Piotr, Polityka zagraniczna Ukrainy w 2010 roku. Próba bilansu, „Biuletyn Opinie”, nr 4/2011, Fundacja Aleksandra Kwaśniewskiego Amicus Europae, 18 lutego 2011.
• Kuspys Piotr, Wizyta Tuska na Ukrainie, 31 marzec 2008, „Polski Serwis Polityczny” [za:] www.e-polityka.pl/a/12518.Wizyta_Tuska_na_Ukrainie_html, dokument pobrany 20 marca 2011.
• Kuspys Piotr, Współczesne stosunki polsko-ukraińskie 1991-2008. Polityka. Gospodarka. Wojsko. Sektor pozarządowy, Fundacja Instytutu Studiów Strategicznych, Kraków 2009.
• Lech Kaczyński w Gruzji, 12 sierpień 2008 [za:] www.youtube.com/watch?v=ZAI7Yym9dvY, dokument pobrany 18 sierpnia 2008.
• Najder Zdzisław, Pojednanie, współpraca, życie obok siebie?, „Nowa Europa Wschodnia”, nr 2 (XXVIII)/2013, s. 7-13.
• Partnerstwo oczami Wschodu. Ankieta, „Nowa Europa Wschodnia”, nr 2 (X) 2010, s. 25 – 41.
• Pawlicki Jacek, NATO: spór o Kijów i Tbilisi, 1 kwiecień 2008, „Gazeta Wyborcza” [za:] www.wyborcza.pl/dziennikarze/1,84228,5075243.html, dokument pobrany 3 kwietnia 2008.
• Policja II RP zrównana z NKWD. MSZ oburzone słowami szefa ukraińskich służb, „Dziennik Polska – Europa – Świat”, nr 155 (976)/2009, sobotaniedziela, 4-5 lipca 2009, s. 4.
• Polityka wschodnia Polski. Uwarunkowania, Koncepcje, Realizacja, pod red. Andrzeja Gila i Tomasza Kapuśniaka, Instytut Europy Środkowo- Wschodniej, Lublin-Warszawa 2009.P
• Polityka zagraniczna Ukrainy w 2010 roku. Próba bilansu, „Biuletyn Opinie”, nr 4/2011, Fundacja Aleksandra Kwaśniewskiego Amicus Europae, 18 lutego 2011 [za:] www.fae.pl, dokument pobrany 20 grudnia 2011.
• Polska a przyszłość Unii Europejskiej. Wystąpienie ministra Radosława Sikorskiego na konferencji w Berlinie, 28 listopada 2011, „Portal M0inisterstwa Spraw Zagranicznych” [za:] www.msz.gov.pl/files/docs/komunikaty/20111128BERLIN/radoslaw_sikorski_polska_a_przyszlosc_ue.pdf, dokument pobrany 4 grudnia 2011.
• Pomarańczowa kokarda. Kalendarium kryzysu politycznego na Ukrainie na jesieni 2004, oprac. Stanisławski Wojciech, Ośrodek Studiów Wschodnich, Warszawa 2005.
• Prezydent o priorytetach polskiej polityki zagranicznej, 21 styczeń 2011, „Oficjalna strona Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej” [za:] www.prezydent.pl/aktualnosci/wiadomosci/art,1623 ,prezydent-opriorytetacg- polskiejpolitykiz agranicznej.html, dokument pobrany 18 stycznia 2011.
• Przeklęte miejsce Europy? Dylematy polskiej geopolityki, pod red. Jacka Kloczowskiego, Ośrodek Myśli politycznej, Wyższa Szkoła Europejska im. ks. J. Tischnera, Kraków 2009.
• Sienkiewicz Bartłomiej, Pochwała minimalizmu, „Tygodnik Powszechny”, 24-31 grudnia 2000. Artykuł w posiadaniu autora, strony nie paginowane.
• Sikorski Radosław, 1 września – lekcja historii, 29 sierpień 2009, „Gazeta Wyborcza” [za:] www.wyborcza.pl/1,76842,6978098,Min__Sikorski_dla__Gazety___1_wr zesnia___lekcja_historii.html, dokument pobrany 20 września 2009.
• Spotkanie z ambasadorem Jerzym Bahrem, Księgarnia pod „Globusem”, Kraków 13 stycznia 2012, zorganizował Instytut Wschodnich Inicjatyw oraz Kolegium Europy Wschodniej, stenogram w posiadaniu autora.
• Stawiski Jacek, Władimir Władimirowicz na salonach, „Nowa Europa Wschodnia”, nr 2 (XXVIII)/2013, s. 48-55.
• Strzelczyk Joanna, Ucieczka ze wschodu. Rosja w polskiej polityce 1989- 1993, Oficyna Wydawnicza RYTM, Warszawa 2002.
• „Studio Wschód”, TVP3, program Marii Przełomiec, 17maja 2008, nagranie w posiadaniu autora.
• Szeptycki Andrzej, Coraz dalej od ideału, „Nowa Europa Wschodnia”, nr 5 (VII)/2009, s. 25 – 38.
• Szeptycki Andrzej, Janukowycz a sprawa polska, „Nowa Europa Wschodnia”, nr 2 (X)/2010, s. 57 – 66.
• Świeboda Paweł, Lizbona – brama czy zapora [w:] „Nowa Europa Wschodnia”, nr 2 (X)/ 2010, s. 45 - 56.
• Wilson Andrew, Dealing with Yanukovych’s Ukraine, 18 March 2010, European Center on Foreign Relations [za:] www.ecfr.eu/content/entry/dealing_with_yanukovychs_ukraine_and rew_wilson dokument pobrany 20 maja 2010.
• Wilson Andrew, Interesy, nie filantropia, „Nowa Europa Wschodnia”, nr 2 (X)/2010, s. 18-24.
• Wilson Andrew, What are the Ukrainians playing at?, 30 April 2010, European Center on Foreign Relations [za:] www.ecfr.eu/content/entry/commentary_what_are_the_ukrainians_p laying_at, dokument pobrany 20 maja 2010.
• Wojas Jakub, Idea jagiellońska w XXI wieku, 6 czerwiec 2009, „Portal Spraw Zagranicznych” [za:] www.psz.pl/blogi/20609-Idea-jagiellonska-w- XXI-wieku,, dokument pobrany 5 grudnia 2011.
• Wojciechowski Marcin, Pomarańczowy Majdan, Wydawnictwo W.A.B, Warszawa 2006.
• Wystąpienie Pana Ministra Radosława Sikorskiego w Fundacji Batorego, 8 października 2009, „Portal Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczpospolitej Polskiej” [za:] www.msz.gov.pl/Wystapienie,Ministra,Spraw,Zagranicznych ,30699.html, dokument pobrany 20 marca 2011.
• Zięba Ryszard, Główne kierunki polityki zagranicznej Polski po zimnej wojnie, Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2010.
• Ziółkowski Marek, Projekt: Ukraina, Kolegium Europy Wschodniej,Wrocław 2008.