Katolicka, katolicko-narodowa i narodowa prasa dla kobiet w Polsce międzywojennej: cechy czasopiśmiennictwa światopoglądowego

• Authors: Maj Ewa

Title variants

EN

The second polish republic’s catholic, national catholic and national press for women: features of worldview periodicals

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest rekonstrukcja strategii komunikacyjnej przygotowanej dla czasopiśmiennictwa światopoglądowego adresowanego do kobiet w Polsce międzywojennej. Powstanie i rozwój tego typu prasy były zdeterminowane przez decyzje podejmowane przez Kościół katolicki, który zmierzał do pogłębienia wpływu na środowiska kobiece. Pod pojęciem prasy katolickiej, katolicko-narodowej i narodowej znalazły się periodyki, w których deklarowano więź z katolicyzmem, przetwarzano informacje o sytuacji Kościoła katolickiego, prezentowano wiedzę o doktrynie religijnej, a także pogłębiano tożsamość i jedność narodową. Prasotwórczą funkcję pełniły społeczne zrzeszenia katoliczek, w tym stowarzyszenia mające aspiracje polityczne. Głosiły idee komplementarnego ujmowania spraw konfesyjnych i etnicznych. Korzystały z archetypu kobiecości wkomponowanego w wizję Polki katoliczki i Matki-Polki.

EN

The aim of the article was to reconstruct the means of communication in Interwar Poland’s worldview press for women. The origins and development of such periodicals was determined by the decisions made by the Catholic Church, which wanted to gain more influence on Polish women. Catholic, National Catholic and National press declared their affiliation with the Catholic faith, informed about the state of the Church, presented the doctrine and deepen the National identity and unity. These periodicals were created by the Catholic women’s associations, including those with political aspirations. To achieve their goals, they were using archetypes of Polish Mother and Polish women as Catholics.

Keywords

PL

Polska międzywojenna; prasa; kobiety; katolicyzm; naród; ideał Polki katoliczki; Ideał Matki-Polki

EN

Interwar Poland; press; women; Catholicism; nation; Polish Mother; Polish Catholic women

• Publisher: Wydawnictwo HUMANICA
• Journal: Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
• Year: 2021
• Issue: 1(10)
• Pages: 71-96

Dates

published

2021-06-30

Contributors

author

Maj Ewa

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

References

• Chrapek, Jan, Góral, Jerzy. „Zarys ważniejszych wynalazków z dziedziny masowego komunikowania oraz wypowiedzi Kościoła na temat środków społecznego przekazu”, w: Jan Chrapek (red.), Kościół a środki społecznego przekazu. Praca zbiorowa, (Warszawa: Pallotinum, 1990), 197–200.
• Chwastyk-Kowalczyk, Jolanta. „Agitacja obywatelska przed- i powyborcza 1928 roku na łamach »Kobiety Współczesnej«”, Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych, nr 1, 2019, 105–137.
• Chwastyk-Kowalczyk, Jolanta. „Bluszcz” w latach 1918–1939. Tematyka społeczna oraz problemy kultury i literatury, (Kielce: Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej, 2003).
• Dajnowicz, Małgorzata, Miodowski, Adam (red.), Polityka i politycy w prasie XX i XXI wieku. Polityka w prasie kobiecej, (Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2019).
• Dufrat, Joanna. „Prasa politycznych organizacji kobiecych w Polsce w latach 1917–1939”, w: Małgorzata Dajnowicz, Adam Miodowski (red .), Polityka i politycy w prasie XX i XXI wieku. Prasa organizacji politycznych, (Białystok: Wydawnictwo HUMANICA, 2017), 31–48.
• Dziki, Sylwester. „Prasa wyznaniowa”, w: Walery Pisarek (red.), Słownik terminologii medialnej, (Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 2006).
• Fikus, Feliks. „Wielkie wydawnictwo prasowe w małym mieście: dwie »Przyjaciółki«”, Kwartalnik Historii Prasy Polskiej, nr 1, 1979, 79–93.
• Grabowska, Joanna. „Moja Przyjaciółka”. Ilustrowany dwutygodnik kobiecy 1934–1939, (Żnin: Muzeum Ziemi Pałuckiej w Żninie, 1997).
• Kondracka, Mariola. Posłanki i senatorki II Rzeczypospolitej, (Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2017).
• Krasińska, Izabela. „»Niewiasta Polska« (1899–1907) jako przykład pisma patronackiego – zarys monograficzny”, Rocznik Biblioteki Naukowej PAU i PAN w Krakowie, R. LXII, 2017, 113–122.
• Lechicki, Czesław. „Prasa katolicka Drugiej Rzeczypospolitej”, Kwartalnik Historii Prasy Polskiej, nr 2, 1984, 45–46.
• Maj, Ewa . Dziennikarki prasy dla kobiet w Polsce 1918–1939. Portret zbiorowy na podstawie publicystycznego samopisu, (Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2020).
• Maj, Ewa. „O pożytkach z badania prasy Narodowej Demokracji (do 1939 r.)”, w: Agnieszka Łukasik-Turecka, Konrad Słowiński (red .), Logos i ethos w polityce. Księga jubileuszowa Profesora Stanisława Wójcika, (Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2020), 539–552.
• Maj, Ewa. „Wzorzec kobiety w prasie dla katoliczek w Polsce międzywojennej: przypadek periodyku »Kuźniczanka« (1931–1936)”, Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych, nr 1, 2020, 113–139.
• Michalska, Iwonna. „Rodzinne obowiązki kobiety w świetle katolickiego periodyku »Gazeta dla Kobiet« z lat 1918–1938”, Lubelski Rocznik Pedagogiczny, nr 1, 2020, 27–41.
• Mirek, Małgorzata. „Wkład Amelii Starowieyskiej w rozwój czytelnictwa kobiet”, w: Agnieszka Chamera-Nowak, Dariusz Jarosz (red .), Na co dzień i od święta. Książka w życiu Polaków w XIX–XXI wieku, (Warszawa: Oficyna Wydawnicza Aspra-JR, 2015), 403–420.
• Morawska, Joanna. „Wzorzec służącej propagowany na łamach katolickiego czasopisma »Przyjaciel Sług« na przełomie XIX i XX w.”, Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych, nr 2, 2017, 23–40.
• Sołga, Przemysław. „Prasa jako czynnik kształtujący katolicką doktrynę medialną w XIX i XX wieku”, Res Gestae. Czasopismo Historyczne, nr 3, 2016, 170–193.
• Szlachta, Bogdan. „Action Française”, w: Michał Jaskólski (red.), Słownik historii doktryn politycznych, t. 1, (Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 1997), 17–20.
• Śliwa, Michał. „Udział kobiet w wyborach i ich działalność parlamentarna”, w: Anna Żarnowska, Andrzej Szwarc (red.), Równe prawa i nierówne szanse: kobiety w Polsce międzywojennej. Zbiór studiów, (Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2000), 49–59.
• Wodniak, Katarzyna . „Moja Przyjaciółka” 1934–1939. Przebój prasowy żnińskich Zakładów Wydawniczych Alfreda Krzyckiego, (Żnin: Wydawnictwo Dominika Księskiego Wulkan, Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, 2020).

Identifiers

DOI

10.15290/cnisk.2021.01.10.04