"Iam seges est ubi troia fuit". Inskrypcje z nieistniejącej sali klasztoru cystersów w Bledzewie

• Authors: Grabowska Bożena

Title variants

EN

“Iam seges est ubi Troia fuit”. Inscriptions from the no longer existing hall of the Cistercian monastery in Bledzew

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Tekst opisuje dokument znajdujący się w zbiorach Archiwum Państwowego w Poznaniu. Jest to odpowiedź przeora bledzewskiego O. Jana Nepomucena Kalacińskiego i trzech innych profesów na ankietę przesłaną przez Konsystorza Poznańskiego z dnia 3 lipca 1828 r. z pytaniami o ilość mszy i innych nabożeństw sprawowanych w parafiach obsługiwanych przez cystersów, a także o treść znajdujących się w budynkach kościel-nych inskrypcji. Udzielony respons zawiera opis jednej z sal klasztornych, zdobionej malowidłami i napisami. Z ich treści wynika, iż wykonano je w następstwie obchodów jubileuszu 600-lecia ustanowienia reguły cystersów, który był obchodzony uroczyście w całym zakonie w 1699 roku. Malowidła musiały powstać po 1776 r., możliwe, że ich autorem był malarz Jan Seifrit (Szyfert), którego nazwisko zostało odnotowane w księdze wydatków klasztoru bledzewskiego. Znalezisko jest tym cenniejsze, iż sam klasztor w Bledzewie nie zachował się. Został rozebrany w 1843 r. i nie wiadomo jak wyglądało jego wnętrze. Opisany rękopis informuje o fazach budowy klasztoru, osobach, które przyczyniły się do jego powstania a także podaje wygląd jednej z najważniejszych sal klasztornych.

EN

The article presents a document from the collection of the State Archive in Poznan. It is a response of the Prior of Bledzew, Fr. Jan Nepomucen Kalaciński and three other professors to a questionnaire sent by the Consistory of Poznan on July 3rd, 1828 with questions about the number of holy masses and other services conducted in the Cistercian parishes as well as about the contents of inscriptions in church buildings. The response contains a description of one of the monastery halls decorated with paintings and inscriptions. From the contents of the inscriptions it follows that they were made in consequence of ceremonious celebrations of the 600th anniversary of founding the Cistercian rule in 1699. The paintings were supposedly made after 1776, probably by painter Jan Seifrit (Szyfert), whose name was recorded in the account book of the monastery. The finding is all the more valuable that the monastery in Bledzew no longer exists. It was dismantled in 1843 and there is no information about its interior design. The described manuscript informs about the stages of the monastery’s construction, people who contributed to its erection and describes one of its most important halls.

Keywords

PL

Bledzew; klasztor cystersów; barok; materiał źródłowy; archiwum w Poznaniu; konsystorz poznański

EN

Bledzew; Cistercian monastery; the Baroque; source material; Archive in Poznan; Consistory of Poznan

• Publisher: Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy
• Journal: Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
• Year: 2017
• Volume: 128
• Pages: 71-85

Contributors

author

Grabowska Bożena

References

• Opracowania
• B. Grabowska, Paradyż i Raj Utracony, Gorzów Wlkp. 2010.
• Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy, 1564-1995, pod red. L. Grzebień SJ, Kraków 1996.
• L. Hertel, Geschichte des ehemaligen Zisterzienserklosters Blesen, Blesen 1928.
• L. Ledebour, Zur Geschichte des Cistercienserkloster Blesen in Grossherzogthums Posen, [w:] „Neues Allgemeines Archiv”, t 3, Posen 1836, s. 293-320.
• R. Lehmann, Die altere Geschichte des Cistercienserklosters Dobriluh in der Lausitz, „Niederlausitzer Mitteilungen”, t. 13, Posen 1916-1917, z. 5-6, s. 181-326.
• K. Niesiecki, Herbarz Polski, Lipsk 1839-1845, t. 4.
• L. Petzelt, Die Niederlassung der Jesuiten in Meseritz, [w:] Apostolische Administratur Schneidemühle, Schneidemühle 1929, s.117-120.
• A. Pick, Zur Geschichte von Althofchen der Residenz der Blesener Abte, „Zeitschrift der Historischen Gesellschaft für die Provinz Posen“,T.2, Posen 1886, s. 33-58.
• P. Widawski, Wiadomość historyczno-chronologiczna o fundacji klasztorów, w Nowym Doberlugu, w Zemsku i w Bledzewie, XX Cystersów, „Archiwum Teologiczne. Pismo czasowe, poświęcone oświeceniu i zbudowaniu religijnemu wyd. przez ks. Jabczyńskiego”, R. I, Poznań 1836, s. 472-505; R. II, s. 55-69.
• Tenże, Kościół i klasztor księży cystersów w Bledzewie, „Przyjaciel Ludu”, R. 10, nr 7, 12. sierpnia 1843, s. 49-56.
• F. Winter, Zur Geschichte der Kloster Zinna, „Geschichtsblatter für Stadt und Land Magdeburg”, t. 2, 1876, s. 290-306.
• A.M. Wyrwa, Zemsko-Bledzew, [w:] Monasticon Cisterciense Poloniae, Katalog męskich klasztorów cysterskich na ziemiach polskich i dawnej Rzeczypospolitej, Poznań, pod red. A.M. Wyrwa, J. Strzelczyk, K. Kaczmarek, t. 2, Poznań 1999, s. 370-386.