Un messaggio per i posteri. La tomba di Stanisław Miński nella Basilica di Sant’Antonio a Padova

• Authors: Lenart Mirosław

Title variants

EN

A Message to Posterity: The Tomb of Stanisław Miński in the Basilica of St. Anthony in Padua

• Languages of publication: IT

Abstracts

IT

L’articolo affronta la questione della prima sepoltura nella cripta funebre, realizzata sotto l’altare della "natio polona" nella Basilica di Sant’Antonio a Padova. Tale sepoltura riguardava Stanisław Miński, dignitario di stato polacco e diplomatico, che passò da Padova diretto a Napoli. Dell’inumazione del corpo di Miński nel luogo di celebrazione liturgica del santuario associato alla Polonia ed ai polacchi informava una lapide, rimossa solo alla metà del XX secolo. Per oltre tre secoli essa attirò l’attenzione soprattutto dei pellegrini polacchi giunti a Padova, ricordando non solo la figura del grande diplomatico polacco, ma anche la "natio polona", che nel secolo XVI e agli inizi del XVII costituiva in città un gruppo numeroso e particolare di oltremontani, in gran parte legati agli studi compiuti nel periodo d’oro dell’università. Nell’articolo sono riportati documenti scarsamente noti concernenti la sepoltura, conservati negli archivi padovani, redatti dall’amministrazione religiosa e da quella della basilica. Grazie alla loro analisi, è stato ricostruito il contesto culturale nel quale fu deciso di rinunciare al trasporto della salma di Miński in Polonia. Si è altresì sottolineato il ruolo svolto dall’istituzione cerata dall’amministrazione della Basilica di Sant’Antonio, operante con il nome di Veneranda Arca di Sant’Antonio, la quale rilasciava i permessi per l’inumazione delle salme nella basilica.

EN

The article deals with the first burial in the tomb crypt built under the altar of the "natio polona" in the Basilica of St. Anthony in Padua. Stanisław Miński, a Polish state dignitary and diplomat who was passing through Padua on his way from Naples, was the one buried here. The tombstone, removed only in the first half of the 20 th century, contained information about the laying of Miński’s body to rest in the place where church services associated with Poland and Poles were performed. For over three centuries, the tomb attracted the attention of pilgrims from Poland coming to Padua, reminding them not only of the outstanding Polish diplomat, but also of the "natio polona", which, in the 16 th and early-17 th centuries, constituted a large and distinctive group of "ultramontani", that is, those who came from beyond the mountains, most of whom had come to study at the flourishing university. In the article, little-known documents concerning the burial are gathered; these documents are kept in the Paduan archives and had been collected by the clergy and secular administration of the Basilica. Via the analysis of these documents, the cultural context in which the decision against bringing Miński’s body to Poland is reconstructed. The role of the institution, constituted by the administration of St. Anthony’s Basilica operating under the name of Veneranda Arca di Sant’Antonio, which grants permission to lay the body in the Basilica, is also established.

Keywords

IT

Stanisław Miński; Padova; natio polona; Basilica di Sant’Antonio; tomba

EN

Stanisław Miński; Padua; natio polona; Basilica of St. Anthony; tomb

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Italica Wratislaviensia
• Year: 2021
• Issue: 12.2
• Pages: 11-27

Dates

published

2021-09-21

received

2021-04-14

accepted

2021-05-12

Contributors

author

Lenart Mirosław

• Uniwersytet Opolski, Polonia

References

• Barycz, H. (Ed.). (1971). Archiwum nacji polskiej w Uniwersytecie Padewskim, t. 1: Metryka nacji polskiej w Uniwersytecie Padewskim 1592–1745 (index: K. Targosz). Wrocław: Ossolineum.
• Barycz, H. (Ed.). (1972). Archiwum nacji polskiej w Uniwersytecie Padewskim, t. 2: Statuta oraz Akta i protokoły nacji polskiej w Uniwersytecie Padewskim. Wrocław: Ossolineum.
• Barycz, H. (1927). Zarys historiografii Uniwersytetu Padewskiego. Minerwa Polska, I/4, 311–323.
• Bełza, W. (1910). Z Wenecyi do Neapolu: wrażenia z podroży. Kraków: S.A. Krzyżanowski; Warszawa: E. Wendego (T. Hiż i A. Turkuł).
• Bigoni, A. (1816). Il forestiere istruito delle meraviglie e delle cose piu belle che si ammirano internamente ed esternamente nella basilica del gran taumaturgo s. Antonio di Padova con una raccolta intera e ordinata di tutte le iscrizioni della chiesa e de’ chiostri e con l’aggiunta di tutte le sacre funzioni che vi si eseguiscono fra l’anno […]. Padova: Stamp. del Seminario.
• Chorążyczewski, W., Pacevičius, A., & Rosa, A. (Eds.). (2013). Butleriokelionės į ItalijąirVokietiją 1779–1780 metaisdienoraštis / Dziennik podróży Butlera do Włoch i Niemiec w latach 1779–1780. Vilnius: Vilniausuniversitetas / Vilniausuniversitetoleidykla.
• Del Negro, P., & Piovan, F. (Eds.). (2017). L’Università di Padova nei secoli (1222–1600). Documenti di storia dell’Ateneo. Treviso: Antilia.
• Gonzati, B. (1852). La Basilica di S. Antonio di Padova descritta ed illustrata, t. 1. Padova: Antonio Bianchi.
• Gonzati, B. (1853). La Basilica di S. Antonio di Padova descritta ed illustrata, t. 2. Padova: Antonio Bianchi.
• Gruszecki, S. (1976). Miński Stanisław (dictionary entry). In Polski Słownik Biograficzny, t. 21 (pp. 321–322). Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk: Ossolineum.
• Korzeniowski, J. (Ed.). (1889). Stanisława Mińskiego (1563–1607) sposób odprawowania poselstwa z obedyjencyją do Rzymu. Kraków: Akademia Umiejętności.
• Kowalczyk, J. (1967). La Cappella della “Nazione Polacca” a Padova nel Seicento, Il Santo. Rivista antoniana di storia, dottrina, arte, VII/1, 67–86.
• Kraszewski, J. I. (1866). Kartki z podroży 1858–1864 r., księga 1: Kraków, Wiedeń, Triest, Wenecja, Padwa, Medjolan, Genua, Piza, Florencja, Rzym. Warszawa: Gustaw Sennewald.
• Lenart, M. (2010). Epitaphium Cretcovii świadectwem kontaktów padewskich Jana Kochanowskiego z otoczeniem Alvisa Cornara? In G. Urban-Godziek (Ed.), Twórczość Jana Kochanowskiego w kontekście nowołacińskiej literatury europejskiej i polskiej (pp. 64–75). Kraków. Retrieved from http://neolatina.bj.uj.edu.pl/neolatina/main/reports.html
• Lenart, M. (2013). Patavium, Pava, Padwa. Tło kulturowe pobytu Jana Kochanowskiego na terytorium Republiki Weneckiej. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN.
• Lenart, M. (2018). Album Polonicum. Metryka nacji polskiej w Padwie 1592–1745. Wstęp do edycji fototypicznej. In Album Polonicum. Metryka nacji polskiej w Padwie 1592–1745. Edycja fototypiczna (pp. 14–73). Warszawa: Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA.
• Lenart, M. (2019a). Dzieje i znaczenie tzw. metryki nacji polskiej w Padwie: 1592–1745. Echa Przeszłości, XX/1, 143–164.
• Lenart, M. (2019b). Ołtarz nacji polskiej (1607–1809). In M. Lenart, M. Wojtkowska-Maksymik, & M. Wrana, Polacy przy grobie św. Antoniego w Padwie, część 1: Pamiątki, donacje, świadectwa kultu (wieki XVI–XIX) (pp. 145–187). Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
• Lenart, M. (2019c). Sobieski, la mazza di comando e i topi padovani. In G. Baldissin Molli (Ed.), La mazza e la mezzaluna. Turchi, Tartari e Mori al Santo (pp. 65–74). Padova: Edizioni Messaggero.
• Lenart, M. (2019d). Świadectwa żywej obecności. Pamięć o Polsce i Polakach przy grobie św. Antoniego. In M. Lenart, M. Wojtkowska-Maksymik, & M. Wrana, Polacy przy grobie św. Antoniego w Padwie, część 1: Pamiątki, donacje, świadectwa kultu (wieki XVI–XIX) (pp. 15–78). Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
• Lenart, M. (2005). Polscy podróżnicy w bazylice św. Justyny (XVI–XX w.). Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
• Leśniewski, C. (1931). Dziennik podroży Stanisława Staszica 1789–1805. Kraków: Polska Akademia Umiejętności.
• Marangoni, L. (1860). Cenni storici sulla vita del reverendissimo padre maestro Angelo Bigoni, ex ministro generale dei Minori Conventuali […]. Padova: A. Bianchi.
• Róg, R. (1999). Smoczyński Wincenty (dictionary entry). In H. Markiewicz (Ed.), Polski słownik biograficzny, t. 39 (pp. 211–214). Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk: Ossolineum.
• Luisetto, G. (Ed.). (1983). Archivio Sartori documenti di storia e arte francescana, t. 1: Basilica e convento del Santo. Padova: Biblioteca Antoniana – Basilica del Santo.
• Smoczyński, W. (1880). Rzym, jego kościoły i pomniki: upominek pielgrzymom polskim. Kraków: Druk. “Czasu”.
• Smoczyński, W. (1889). Wspomnienia o polskiej pielgrzymce do Rzymu w roku 1888 na jubileusz j. ś. Leona XIII papieża. Kraków: s.n.
• Tygielski, W., & Kalinowska, A. (Ed.). (2019). W podróży po Europie. Studia z dziejów kultury nowożytnej. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• Szczurowski, R. (1999). Ksiądz Wincenty Smoczyński – przewodnik pielgrzymów do Rzymu w latach 1888–1900. Nasza Przeszłość, 91, 301–330.
• Wrana, M. (2019). Mauzoleum nacji polskiej. Pochówki, nagrobki, tablice epitafijne (1558–1840). In M. Lenart, M. Wojtkowska-Maksymik, & M. Wrana, Polacy przy grobie św. Antoniego w Padwie, część 1: Pamiątki, donacje, świadectwa kultu (wieki XVI–XIX) (pp. 192–203, 238–254). Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
• Wyjątki z podroży do Włoch pewnego Polaka w latach 1815 i 1816. (1819). Pamiętnik Lwowski, marzec, 212–235.
• ASP, SA 1 (Padova, Archivio di Stato, Corporazioni Soppresse, Convento S. Antonio), b. 176, Veneranda Arca contro Città di Padova. Suppliche ai Padri del Santo per ottenere luoghi in chiesa e convento per erigere epitafi, memorie e cappelle, 1405–1683, fasc. N, c. 35r, 22.01.1611.
• ASP, SA 2 (Padova, Archivio di Stato, Corporazioni Soppresse, Convento S. Antonio), b. 176, c. 19r–20r.
• ASP, SA 3 (Padova, Archivio di Stato, Corporazioni Soppresse, Convento S. Antonio), b. 178, Padri Presidenti Regolari dell’Arca contro Magnifica Città e contro Presidenti Secolari. Tomo S, T, V, X, Z, 1405–1691, t. S, c. 65v–68r, 12.11.1607.

Identifiers

DOI

http://dx.doi.org/10.15804/IW.2021.12.2.01