Politologia jako wieloparadygmatyczna struktura wiedzy

• Authors: Klementewicz Tadeusz

Title variants

EN

Political Science as a Multi-Dimensional Structure of Knowledge

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Artykuł stanowi podsumowanie refleksji autora dotyczących aktualnego stanu badań politologów nad życiem politycznym społeczeństwa. Prowadzone są one w ramach kilku głównych paradygmatów badań, zaadresowanych do poszczególnych aspektów polityki. W artykule postawiono tezę, że współczesna politologia może się rozwijać jako struktura (czyli całość złożona z niejednorodnych elementów) wiedzy, gromadzonej przez poszczególne subdyscypliny politologiczne, a także pozostałe dyscypliny nauk społecznych. Ciągła debata nad prawomocnością formułowanych tez w obrębie jednych paradygmatów (i ocenianych z perspektywy pozostałych) pozwala stworzyć bogatszy, choć niejednorodny, obraz życia politycznego danego społeczeństwa oraz współżycia narodów. Strategia autarkiczna odcinałaby refleksję politologiczną od inspiracji teoretycznej i heurystycznej ze strony socjologii jako ogólnej teorii społeczeństwa, a także ekonomii, dostarczającej danych empirycznych o związkach państwa z biznesem oraz o dystrybucji bogactwa społecznego.

EN

The article summarizes the author’s reflection upon the present state of research in political science. The latter is being conducted within several major paradigms concerning various aspects of politics. The author claims that contemporary political science may develop as a structure (or a whole comprised of heterogeneous elements) of knowledge accumulated by different sub-disciplines of political science as well as by other social sciences. Continuous debate on the validity of theses formulated within certain paradigms (and evaluated from a point of view of others) allows to create richer, yet mixed picture of political life of a given society and international relations. However, the autarchic strategy would detach political science from a theoretic and heuristic inspiration coming from sociology as a general theory of society and economy providing empirical data about the relationship between state and business on the one hand and distribution of social welfare on the other.

Keywords

PL

paradygmat badawczy; obszar badawczy; dziedzina przedmiotowa; teorii polityki; wiedza o polityce jako struktura epistemiczna

• Publisher: Ośrodek Analiz Politologicznych UW
• Journal: Kwartalnik Naukowy OAP UW "e-Politikon"
• Year: 2013
• Issue: 5
• Pages: 164-198

Contributors

author

Klementewicz Tadeusz

• Uniwersytet Warszawski, Instytut Nauk Politycznych, ul. Nowy Świat 67, 00-927

References

• Ardinat G., Moda na mit o konkurencyjności, Le Monde diplomatique 2012, nr 12.
• Armesto F.F., Cywilizacje. Kultura, ambicje i przekształcanie natury, Warszawa 2008.
• Armesto F.F., Ekologia człowieka. Wrażliwość na czynniki środowiska i biologiczne zmiany przystosowawcze, t. I, Warszawa 2006.
• Bello W., Wojny żywnościowe, Warszawa 2011.
• Bihr A., Nowomowa liberalna, Warszawa 2009.
• Braudel F., Kultura materialna, gospodarka i kapitalizm XV-XVIII wiek, T.III.
• Carr E. H., What is History?, London 1962.
• Chang H. J., Cecha polityczności i dziedzina teorii polityki, [w:] Skarzyński R. (red.), Carl Schmidt i współczesna myśl polityczna, Warszawa 1996.
• Chang H. J., Globalization, Economic Development and the Role of State, London 2003.
• Chang, H.J., Bad Samaritans: The Myth of Free Trade and the Secret History of Capitalism, New York 2008.
• Crouch C., The Terms of Neoliberal Consensus, The Political Quaterley 1997, No. 68.
• Dean M., Governamentality: Power and Rule in Modern Society, London 1999.
• Crow M. M., Nowy uniwersytet, Świat Nauki 2012, nr 11.
• Foley R., Behawioralizm, [w:] Marsh D., Stoker G. (red.), Teorie i metody w naukach politycznych, Kraków 2006.
• Foucault M., Rządomyślność, [w:] Tegoż, Filozofia, historia, polityka, Warszawa-Wrocław 2000.
• Gilpin R., The Challenge of Global Capitalism: The World Economy in the 21st Century, Princeton 2000.
• Goody J., Logika pisma a organizacja społeczeństwa, Warszawa 2006.
• Haliżak E., Pojęcie i istota przestrzeni geoekonomicznej, w: Geoekonomia, Haliżak E. (red.), Warszawa 2012.
• Hodgson M. G., Rethinking World History. Essays on Europe, Islam and World History, Cambridge 1993.
• Schumpeter J.,Kapitalizm socjalizm, demokracja, Warszawa 2009.
• Jean C., Geopolityka, Wrocław 2003.
• Jodkowski K., Filozofia przyrody a nauki przyrodnicze, Colloquia Communia, nr 1-2 2007.
• Kalatos I., Falsyfikacja a metodologia naukowych programów badawczych, [w:] Pisma z filozofii nauk empirycznych, Warszawa 1995.
• Kalatos I., Magia i religia, Warszawa 1997.
• Keohane R. O., After Hegemony: Cooperation and Discord in the World Political Economy, Princeton 2005.
• Keohane R. O., Nye jr J.S., Power and Interdependence: World Politics in Transition, Reading 2000.
• Kjaer A. M., Rządzenie. Warszawa 2009.
• Klementewicz T., Dwa traktaty o rządzie, Warszawa 1992.
• Klementewicz T., Geopolityka trwałego rozwoju. Ewolucja cywilizacji i państwa w trakcie dziejotwórczych kryzysów, Warszawa 2013.
• Klementewicz T., Understanding Governance, Buckongham 1997.
• Klementowicz T., Dyscyplina naukowa a teoria naukowa, „Zagadnienia Naukoznawstwa” 1981, nr 1-2.
• Kocowski T., Antroposystem, czyli systemowa koncepcja człowieka, jego funkcji i potrzeb,[w]: Piontek J., Wiercińska A. (red.), Człowiek w perspektywie ujęć biokulturowych, Poznań 1993. Foley R., Zanim człowiek stał się człowiekiem, Warszawa 2001.
• Kozyr-Kowalski S., Weberowska socjologia religii a teoria społeczeństwa jako całości, w: Max Weber, Szkice z socjologii religii, Warszawa 1984.
• Kuźniar R., Polityka i siła. Studia strategiczne – zarys problematyki, Warszawa 2005.
• March J. G., Olsen J. P., Instytucje. Organizacyjne podstawy polityki, Warszawa 2005.
• March J. G., Olsen J. P., Kapitalizm, Warszawa 2011.
• March J. G., Olsen J. P., Polityka filozofii. Eseje, Kraków 2010, esej Powstanie i kres własności.
• Morawski W., Konfiguracje globalne. Struktury, agencje, instytucje, Warszawa 2010.
• Olusog D. i Erichsen C.W., Zbrodnia Kajzera, Warszawa 2012.
• Ong A., Neoliberalism as a Mobile Technology, Transactions of the Institute of British Geographers January 2007.
• Ong A., Wojny klimatyczne. Za co będziemy zabijać w XXI wieku?, Warszawa 2010.
• Piskozub A., Między historiozofią a geozofią. Szkice z filozofii czasoprzestrzeni ludzkiej, Toruń 2001.
• Ratzel F., Geografia polityczna, [w:] Wolf-Powęska A., Schulz E. (red.), Przestrzeń i polityka. Z dziejów niemieckiej myśli politycznej, Poznań 2000.
• Rosenau J.N., Rządzenie bez rządu. Porządek i zmiana w światowej polityce, Zarządzanie Publiczne, nr 1/2009.
• Rutkowski W., Współczesne państwo dobrobytu. Ekspansja, kryzys, spory, Warszawa 2009.
• Shaikh A., Ekonomiczna mitologia neoliberalizmu, w: Saad-Filho A.,
• Johnson D., Neoliberalizm przed trybunałem, Warszawa 2009.
• Singer P., Jeden świat. Etyka globalizacji, Warszawa 2006.
• Świerkowski J., Economics and World History, Myth and Paradoxes, Chicago 1993.
• Świerkowski J., Neoliberalizm – ślepa uliczka globalizacji, [w:] Kołodko G. (red.) Globalizacja, kryzys i co dalej? Warszawa 2010.
• Świerkowski J., Zarys ekonomii międzynarodowej, Warszawa 2011.
• Toporowski J., Dlaczego gospodarka światowa potrzebuje krachu finansowego, Warszawa 2012.
• Uesseler R., Polityka w stosunkach międzynarodowych, Warszawa 2010.
• Uesseler R., Wojna jako usługa, Warszawa 2008.
• Wallerstein I., Analiza systemów światów. Wprowadzenie, Warszawa 2007.
• Waquant L., Trzy kroki w stronę historycznej antropologii faktycznie istniejącego neoliberalizmu, www.praktykapolityczna.pl.
• Węgierski M., Problemy integracji wiedzy a badanie zjawisk politycznych. W stronę jedności nauki, Warszawa 2011.
• Williams P. D. (red.), Studia bezpieczeństwa, Kraków 2012.