Zasada ochrony własności w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej

• Authors: Szponar-Seroka Joanna

Title variants

EN

The right to ownership and its protection in the Constitution of the Republic of Poland

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Ochrona własności jest jedną z zasad naczelnych ustroju Rzeczypospolitej Polskiej, zaś art. 21 Konstytucji zapewnia ochronę własności niezależnie od tego, jakiemu podmiotowi prawo to przysługuje. Wydaje się, że, pomimo niewyrażenia tego wprost w art. 21, ochronie na podstawie tego przepisu podlegają także inne prawa majątkowe, których ochrona wynika z art. 64. Mimo że obowiązek ochrony własności wywodzony z Konstytucji spoczywa głównie na organach państwa, to przyjąć należy, że obciąża on także inne podmioty, w tym prywatne. Prawo własności nie ma charakteru absolutnego i podlega różnym ograniczeniom, przede wszystkim wprowadzanym w drodze ustawy, przy czym ustawodawca, wprowadzając je, powinien kierować się zasadą proporcjonalności. Przykładowo warte rozważenia w tym zakresie wydaje się ograniczenie w nabywaniu nieruchomości rolnych w zestawieniu z liberalizacją przepisów dotyczących wycinki drzew.

EN

Ownership protection is one of the rights in the political system of the Republic of Poland. Article 21 of the Constitution safeguards ownership protection in general. Other property rights also seem to be protected on the basis of that general provision such as the ones resulting from Article 64 of the Constitution. Although the obligation of legal ownership protection is vested mainly in the state authorities, other entities, including private ones, are also obliged to comply. The right to property is not absolute and in accordance with Article 64 “may only be limited by means of a statute” but only to the extent not violating its substance. What seems worth considering in this context is the issue of limitations of the procurement of the agricultural real estate as well as liberalization of the provisions concerning tree removal.

Keywords

PL

ochrona własności; prawo własności; Konstytucja

EN

ownership protection; the right to property; Constitution

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Przegląd Prawa Konstytucyjnego
• Year: 2017
• Issue: 4 (38)
• Pages: 67-84

Contributors

author

Szponar-Seroka Joanna

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej

References

• Banaszkiewicz B., Konstytucyjne prawo do własności, [w:] Konstytucyjne podstawy systemu prawa, red. M. Wyrzykowski, Warszawa 2001.
• Czarnek P., Rozdział dziewiąty. Zasada społecznej gospodarki rynkowej, [w:] Zasady ustroju III Rzeczypospolitej Polskiej, red. D. Dudek, Warszawa 2009.
• Domańska A., Domańska A., Własność jako element społecznej gospodarki rynkowej, [w:] Własność i jej ograniczenia w prawie polskim, red. K. Skotnicki, K. Winiarski, Częstochowa 2004.
• Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, wyd. 2, Warszawa 2015.
• Grzybowski M., Konstytucyjna zasada ochrony własności jako zasada działania państwa. Ujęcie polskie na tle porównawczym, [w:] Własność – Zagadnienia ustrojowo -prawne. Porównanie rozwiązań w państwach Europy Środkowo-Wschodniej, red. K. Skotnicki, Łódź 2006.
• Illinicz R., Formy własności w Konstytucji RP z 1997 r., [w:] Własność – Zagadnienia ustrojowo-prawne. Porównanie rozwiązań w państwach Europy Środkowo-Wschodniej, red. K. Skotnicki, Łódź 2006.
• Jarosz-Żukowska S., Konstytucyjna zasada ochrony własności, Kraków 2003.
• Jarosz-Żukowska S., Ochrona własności, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz encyklopedyczny, red. W. Skrzydło, S. Grabowska, R. Grabowski, Warszawa 2009.
• Liszcz T., Praca i kapitał w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, „Studia Iuridica Lublinensia”, Księga jubileuszowa dedykowana profesor Ewie Gdulewicz w siedemdziesięciolecie urodzin, red. R. Mojak, W. Skrzydło, 2014, T. XXII.
• Łabno A., Skotnicki K., Funkcje państwa a konstytucyjna regulacja prawa własności prywatnej. Rozważania na przykładzie rozwiązań polskich, [w:] Własność – Zagadnienia ustrojowo-prawne. Porównanie rozwiązań w państwach Europy Środkowo-Wschodniej, red. K. Skotnicki, Łódź 2006.
• Łętowska E., Własność jako prawo jednostki w świetle Konstytucji i Konwencji Europejskiej, [w:] Szkoła Praw Człowieka. Teksty wykładów, z. 4, red. E. Łabęcka, Warszawa 1998.
• Łętowska E., Wpływ Konstytucji na prawo cywilne, [w:] Konstytucyjne podstawy systemu prawa, red. M. Wyrzykowski, Warszawa 2001.
• Strzępek M., Konstytucyjne rozumienie pojęcia „własność” w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, [w:] Wpływ standardów międzynarodowych na rozwój demokracji i ochronę praw człowieka, t. 3, red. J. Jaskiernia, Warszawa 2013.
• Strzyczkowski K., Konstytucyjna zasada społecznej gospodarki rynkowej jako podstawa tworzenia i stosowania prawa, [w:] Zasady ustroju społecznego i gospodarczego w procesie stosowania Konstytucji, red. C. Kosikowski, Warszawa 2005.
• Szalewska M., Wywłaszczenie nieruchomości, Toruń 2005.
• Śliwski W., Prawo do własności na tle uniwersalnych oraz regionalnych standardów praw człowieka, [w:] Wpływ standardów międzynarodowych na rozwój demokracji i ochronę praw człowieka, t. 1, red. J. Jaskiernia, Warszawa 2013.
• Wronkowska S., Zieliński M., Ziembiński Z., Zasady prawa: zagadnienia podstawowe, Warszawa 1974.
• Zaradkiewicz K., Instytucjonalizacja wolności majątkowej. Koncepcja prawa podstawowego własności i jej urzeczywistnienie w prawie prywatnym, Warszawa 2013.

Identifiers

DOI

DOI 10.15804/ppk.2017.04.04