WYZWANIA WE WSPÓŁCZESNEJ EDUKACJI – ZNACZENIE WIEDZY Z ZAKRESU PSYCHOLOGII ROZWOJOWEJ, NOWE ROLE NAUCZYCIELA I KSZTAŁCENIE DOROSŁYCH

• Authors: Knap-Stefaniuk Agnieszka

Title variants

EN

Challenges in the Contemporary Education – Importance of Knowledge in the Area of Developmental Psychology, New Roles of the Teacher and Adult Education

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Celem artykułu jest pokazanie roli znajomości zagadnień z zakresu psychologii rozwojowej w pracy nauczyciela, identyfikacja nowych ról nauczycieli oraz wskazanie znaczenia kształcenia dorosłych we współczesnej edukacji. Bazując na licznych źródłach udowodniono, że wyzwania związane ze współczesną edukacją są bardzo duże. W pierwszej części artykułu uzasadniono, że wiedza z zakresu psychologii rozwojowej ma duży wpływ na właściwe postępowanie nauczyciela i budowanie relacji z uczniami. W dalszej kolejności wykazano, że odpowiedzialność za edukację kolejnych pokoleń wymaga od nauczycieli występowania w nowych rolach. Szczególnie istotne są role związane ze wspieraniem aktywności edukacyjnej uczniów, aby ich osiągnięcia były większe niż nauczycieli, wychodzenie poza schematy i dotychczasowe sposoby działania oraz myślenia. Zaangażowanie uczniów, ich chęć do zdobywania wiedzy powinna być wynikiem odpowiedniego rozpoznania przez nauczycieli ich zdolności i zainteresowań oraz potrzeb i oczekiwań. W ostatniej części artykułu podkreślono, że istotnym wyzwaniem we współczesnej edukacji jest także kształcenie dorosłych. Szybko zmieniająca się wokół nas rzeczywistość oraz konieczność podnoszenia kwalifikacji i rozwoju umiejętności wymuszają dużą aktywność w tym obszarze. Na podstawie źródeł literaturowych udowodniono, że o sukcesie każdej współczesnej szkoły decydują przede wszystkim nauczyciele, którzy potrafią z pasją i zaangażowaniem przekazywać uczniom wiedzę, inspirując ich do odważnego i kreatywnego poszukiwania nowych rozwiązań.

EN

An aim of the article is to show the role of knowledge of the issues in the area of developmental psychology in the work of teacher, to identify new roles of teachers as well as to indicate the importance of adult education in the contemporary education. Based on numerous sources, the author proved that the challenges related to the contemporary education are very big. In the first part of the article, she justified that the contemporary education in the area of developmental psychology has a great impact on the proper conduct of the teacher and building their relations with pupils/students. Further on, she showed that responsibility for education of next generations requires from teachers playing new roles. Particularly important are the roles connected with the support provided for pupils’ educational activity in order to make it their achievements could be greater than those of teachers, exceeding the schemes and the hitherto ways of acting and thinking. Pupils’ commitment, their desire to acquire knowledge should be a result of a proper recognition by teachers of their abilities as well as needs and expectations. In the last part of the article, the author emphasised that a crucial challenge in the contemporary education is also adult education. The quickly altering reality around us and the need to raise one’s qualifications and the level of skills force a great activity in this area. Based on the literature sources, the author proved that the success of every contemporary school is determined, first of all, by teachers who are able with passion and commitment convey knowledge to pupils inspiring them to seek in a courageous and creative way new solutions.

Keywords

PL

nauczyciel; edukacja; szkoła; psychologia rozwojowa; kształcenie dorosłych

EN

teacher; education; school; developmental psychology; adult education

• Publisher: Akademia Finansów i Biznesu Vistula w Warszawie
• Journal: Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula
• Year: 2017
• Issue: 2(52)
• Pages: 197-213

Contributors

author

Knap-Stefaniuk Agnieszka

• Akademia Finansów i Biznesu Vistula – Warszawa

References

• Adair J. (2008), Od bossa do lidera, (za:) Knap-Stefaniuk A., Kształtowanie wizerunku współczesnej firmy – wybrane zagadnienia, „Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula”, nr 44(6).
• Ambrozova E., Kolenak J., Ullrich D., Pokorny V. (2016), Kognitivni Management, KEY Publishing s.r.o., Brno.
• Ambrozova E., Kolenak J., Pokorny V. i in. (2015),Corporate environment and the abilities required of professional managers. I International Business Information Management Association (IBIMA), Amsterdam.
• Bereźnicki F. (2001), Dydaktyka kształcenia ogólnego, (za:) Nowacka D. (2012), Moderacja jako jedna z aktywizujących metod nauczania, „Homines Hominibus”, http://www.homines.wspia.pl/pdf/2012/Homines2012_06_Nowacka.pdf [dostęp: 12.07.2016].
• Danieluk M. (2016), Użyteczność wiedzy psychologicznej w pracy nauczyciela, http://www.profesor.pl/publikacja,8064,Artykuly,Uzytecznosc-wiedzy-psychologicznej-w-pracy-nauczyciela [dostęp: 30.06.2016].
• Dereń E. (2011), Rola nauczyciela w procesie kształcenia i wychowania dzieci, https://sites.google.com/site/ksztalcenienauczycieli/nauczyciel---zawod-czy-misja-i-powolanie/rola-nauczyciela-w-procesie-ksztalcenia-i-wychowania-dzieci [dostęp: 05.07.2016].
• Glińska E. (2010), Niezwykłemu nauczycielowi, Seria „Perełki” nr 194, Fischer Poligrafia, Bytom.
• Hamer H. (1994), Klucz do efektywności nauczania, (w:) Sikorski M., Rozważania o kwalifikacjach pedagogicznych nauczyciela, „Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej”, rok XLVII, nr 2(165).
• Januszkiewicz J. (2009), Rozwój zawodowy pracownika. Szanse i zagrożenia, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Karmolińska-Jagodzik E. (2012), Komunikacja międzypokoleniowa – rozważania wokół różnic kulturowych, „Studia Edukacyjne” nr 21.
• Knap-Stefaniuk A. (2015), Kształtowanie wizerunku współczesnej firmy – wybrane zagadnienia, „Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula”, nr 44(6).
• Knap-Stefaniuk A. (2016), Dojrzali pracownicy we współczesnych przedsiębiorstwach – kompetencje, wiedza i różnorodność, „Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula”, nr 46(1).
• Kształcenie ustawiczne i jego rola w rozwoju zawodowym człowieka (2011), Wojewódzki Urząd Pracy w Kielcach, Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej, Kielce.
• Lewowicki T. (2006), Dylematy aksjologii i teleologii społecznej (i edukacyjnej) a kompetencje zawodowe nauczycieli, (w:) Sikorski M., Rozważania o kwalifikacjach pedagogicznych nauczyciela, „Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej”, rok XLVII, nr 2(165) .
• Lifelong learning – niedoceniania w Polsce droga do społeczeństwa wiedzy (2012), http://www.kadry.abc.com.pl/czytaj/-/artykul/lifelong-learning-niedoceniania-w-polscedroga-do-spoleczenstwa-wiedzy/print/ [dostęp: 12.07.2016].
• Marycjusz Sz. (2011), Kształcenie ustawiczne i jego rola w rozwoju zawodowym człowieka, Wojewódzki Urząd Pracy w Kielcach, Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej, Kielce.
• Matyjaszczyk E. (2016), Przezwyciężyć kryzys komunikacji między nauczycielem a uczniem, http://www.edukacyjne.dyskursy.univ.szczecin.pl/kryzys.htm [dostęp: 11.07.2016].
• Mazurkiewicz G. (red.) (2014), Edukacja jako odpowiedź. Odpowiedzialni nauczyciele w zmieniającym świecie, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Nowacka D. (2012), Moderacja jako jedna z aktywizujących metod nauczania, „Homines Hominibus”, http://www.homines.wspia.pl/pdf/2012/Homines2012_06_Nowacka.pdf [dostęp: 11.07.2016].
• Okleja B., Szpakowska M. (2013), Materiały dla uczestników grantu kuratoryjnego, zadanie 25: Efektywne metody poprawy wyników kształcenia w szkołach podstawowych z wykorzystaniem analiz wyników sprawdzianu: rady pedagogiczne szkół podstawowych, Powiatowe Centrum Doskonalenia Zawodowego Nauczycieli w Puławach, wrzesień-listopad, http://www.pcdzn.edu.pl/publikacje/Granty/zadanie25/materialy.pdf [dostęp: 11.07.2016].
• Okoń W. (1981), Słownik pedagogiczny, (za:) Popławski Z., Edukacja dorosłych – wymóg współczesności czy chęć indywidualnego rozwoju?, http://i.pinger.pl/paux1251/99f194a4001ca5a14d3642b9 [dostęp: 12.07.2016].
• Popławski Z. (2016), Edukacja dorosłych – wymóg współczesności czy chęć indywidualnego rozwoju?, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Staszica w Pile; i.pinger.pl/paux1251/99f194a4001ca5a14d3642b9 [dostęp: 13.07.2016].
• Przetacznik-Gierowska M., Makiełło-Jarża G. (1985), Psychologia rozwojowa i wychowawcza wieku dziecięcego, WSiP, Warszawa.
• Strykowski W. (2005), Kompetencje współczesnego nauczyciela, „Neodidagmata”, nr 27/28.
• Szymiec R. (2011), Nauczanie responsywne – nowe pojęcie w nauczaniu, „Neodidagmata”, nr 31/32, , https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/1879/1/neo3132-175-196.pdf [dostęp: 12.07.2016].
• Świt D. (2016), Kształcenie ustawiczne w Polsce i w Europie – wiadomości podstawowe, ksztalcsie.home.pl/doc/zebrane_poprawione.pdf [dostęp: 12.07.2016].
• Załącznik do Uchwały Rady Ministrów (2013), Perspektywa uczenia się przez całe życie, Warszawa.
• https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/4286/1/studia_eduk_21_s_191-210.pdf [dostęp: 26.02.2016]