Rachunkowość z perspektywy nauk o zarządzaniu i jakości – głos w dyskusji

• Authors: Czapla Tomasz , Walińska Ewa

Title variants

EN

Accounting from the perspective of management and quality sciences – voice in the discussion

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Cel: Identyfikacja relacji pomiędzy nauką rachunkowością a naukami o zarządzaniu w świetle formalnego wyodrębnienia w Polsce dyscyplin w dziedzinie nauk społecznych oraz wskazanie konsekwencji tego wyodrębnienia dla rozwoju nauk ekonomicznych, do których, bez względu na regulacje prawne, należy także rachunkowość. Metodyka/podejście badawcze: Rozważania prowadzone w artykule przedstawiono na tle poglądów prezentowanych w literaturze przedmiotu przez wybranych autorów, a także stanowiska środowiska naukowego w sprawie obszarów zainteresowań badawczych dyscy-pliny nauk o zarządzaniu i jakości. W artykule zastosowano metodę krytycznej analizy i syntezy opinii innych autorów oraz wnioskowania dedukcyjnego. Wyniki: Rachunkowość jako jeden zintegrowany system pomiaru ekonomicznego – bez względu na regulacje prawne w zakresie klasyfikacji nauki – jest integralną częścią zarządza-nia organizacją, co oznacza, że powinna stanowić w całości subdyscyplinę nauk o zarządza-niu i jakości. Praktyczne implikacje: Zakwalifikowanie dorobku naukowego badaczy reprezentują-cych rachunkowość w Polsce do dyscyplin wyodrębnionych w ramach nauk społecznych może mieć istotny wpływ na wyniki ewaluacji działalności naukowej za lata 2017–2021. Oryginalność/wartość: Wskazanie propozycji rozwiązań w zakresie klasyfikacji dyscyplin w naukach społecznych (w tym również rachunkowości) bazujących na formalnym ich łączeniu, a nie wyodrębnianiu, co sprzyja rozwojowi interdyscyplinarnego podejścia do badań nauko-wych.

EN

Purpose: The aim of the paper is to identify the relationship between accounting science and management sciences in the light of the formal separation of disciplines in the field of social sciences in Poland, and to indicate the consequences of this separation for the devel-opment of economic sciences, which, regardless of legal regulations, also include accounting. Methodology/approach: The considerations in the article are presented against the views presented in the literature by selected authors and the position of the scientific community on the research interests of the discipline of management and quality sciences. The article uses the method of critical analysis and synthesis of opinions of other authors as well as deductive reasoning. Findings: Accounting, as one integrated system of economic measurement – regardless of legal regulations in the field of science classification – is an integral part of organization management, which means that it should constitute a sub-discipline of management and quality sciences. Research limitations/implications: Qualifying the scientific achievements of accounting researchers in Poland to the disciplines distinguished within the social sciences may have a significant impact on the results of the evaluation of science for 2017-2021. Originality/value: The article proposes solutions for the classification of social science disciplines (including accounting) based on formally combining, not isolating them, which favors the development of an interdisciplinary approach to scientific research.

Keywords

PL

rachunkowość; zarządzanie organizacją; nauki o zarządzaniu i jakości; ekonomia i finanse

EN

accounting; organization management; management and quality sciences; economics and finance

• Publisher: Stowarzyszenie Księgowych w Polsce (SKwP), Zarząd Główny, Rada Naukowa
• Journal: Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości
• Year: 2021
• Issue: 45(3)
• Pages: 29-50

Contributors

author

Czapla Tomasz

• Uniwersytet Łódzki, Wydział Zarządzania, Katedra Zarządzania

author

Walińska Ewa

• Uniwersytet Łódzki, Wydział Zarządzania, Katedra Rachunkowości

References

• Artienwicz N. (2013), Znaczenie rachunkowości jako nauki w ramach nauk społecznych, „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości”, 73 (129), s. 7–22.
• Bąk M. (2013), Wybrane problemy rachunkowości – jej status naukowy i obszary badawcze, „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości”, 71 (121), s. 55–75.
• Bielski M. (1992), Organizacje. Istota, struktury, procesy, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódz-kiego, Łódź.
• Brigham E.F. (1995), Fundamentals of financial management, The Dryden Press, Orlando, FL.
• Burzym E. (2008a), Rola i funkcje rachunkowości w roku 2000, „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości”, 45 (101), s. 23–70.
• Burzym E. (2008b), Społeczna funkcja rachunkowości, „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości”, 45 (101), s. 71–86.
• Centralna Komisja do spraw Stopni i Tytułów (2010), Komunikat nr 7/2010, Zakres dyscyplin „Ekonomia”, „Finanse” i „Nauki o zarządzaniu” w ramach dziedziny „Nauki ekonomiczne”.
• Cyfert S., Dyduch W., Latusek-Jurczak D., Niemczyk J., Sopińska A. (2014), Subdyscypliny w naukach o zarządzaniu – logika wyodrębnienia, identyfikacja modelu koncepcyjnego oraz zawartość tematyczna, „Organizacja i Kierowanie”, 1 (161), s. 37–49.
• Czapla T. (2019), Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa w perspektywie nauk o zarządzaniu i jakości, [w:] Marszałek J., Starzyńska D. (red.), Zarządzanie finansami. Aspekty teoretyczne i praktyczne, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Dobija M. (1988), Metoda empirycznych miar prawdopodobieństwa w rachunkowości, Wy-dawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Seria specjalna: Monografie, nr 84, Kraków.
• Gajdka J., Walińska E. (1998), Zarządzanie Finansowe. Teoria i praktyka, t. 1, FRRwP, Warszawa, s. 15–16.
• Gorynia M. (2019), Współczesne nauki ekonomiczne – tożsamość, ewolucja, klasyfikacje, „Ekonomista”, 5, s. 497–522.
• Hendriksen E.A., van Breda M.F. (2002), Teoria rachunkowości, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Jarugowa A. (1991), Niektóre wyznaczniki rozwoju rachunkowości, [w:] Jarugowa A. (red.), Współczesne problemy rachunkowości, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, War-szawa.
• Karmańska A. (red.) (2016), Nauka o rachunkowości na progu gospodarki opartej na wiedzy. Polski sondaż środowiskowy, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
• Moszkowicz M. (1992), Zarządzanie proces wielowarstwowy (I), „Przegląd Organizacji”, 12, s. 16–17.
• Sobańska I. (2003), Rachunkowość zarządcza, [w:] Sobańska I. (red.), Rachunek kosztów i rachunkowość zarządcza. Najnowsze tendencje, procedury i ich zastosowania w przed-siębiorstwach, C.H. Beck, Warszawa.
• Sojak S. (2011), Rachunkowość przymiotnikowa, „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości”, 62 (118), s. 265–288.
• Szychta A. (2015), Przedmiot, cele i teorie nauki rachunkowości, „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości”, 85 (141), s. 9–35.
• Szymański K.G. (1988), Problemy metodologiczne nauki rachunkowości, Szkoła Główna Planowania i Statystyki, Warszawa.
• Walińska E. (2004), Wartość bilansowa przedsiębiorstwa a alokacja podatku dochodowego, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Walińska E. (2014), Rachunkowość jako nauka – jej współdziałanie z dyscypliną finanse, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego”, 803, „Finanse. Rynki Finansowe. Ubezpieczenia”, 66, s. 509–523.
• Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 20 września 2018 r. w sprawie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych oraz dyscyplin artystycznych, Dz.U. 2018, poz. 1818.
• Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 8 sierpnia 2011 r. w sprawie obszarów wiedzy, dziedzin nauki i sztuki oraz dyscyplin naukowych i artystycznych, Dz.U. 2011, nr 179, poz. 1065.
• Uchwała Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów z dnia 23 kwietnia 2010 r. zmie-niająca uchwałę w sprawie określania dziedzin nauki i dziedzin sztuki oraz dyscyplin naukowych i artystycznych, M.P. 2010, nr 46, poz. 636.
• Uchwała Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów z dnia 23 września 2003 w sprawie określenia dziedzin nauki i dziedzin sztuki oraz dyscyplin naukowych i artystycznych, M.P. 2003 nr 40, poz. 586.
• Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, Dz.U. 2018, poz. 1668 z późn. zm.
• http://www.knoiz.pan.pl/images/stories/pliki/pdf/Subdyscypliny_nauk_o_zarzadzaniu_i_jakosci.pdf (dostęp 5.03.2020).
• Niemczyk L. (2014), Zarządzanie wiedzą 2.0 – rachunkowość finansowa kapitału intelektualne-go jako baza informacyjna zarządzania kapitałem intelektualnym, „e-mentor”, 1 (53), s. 50–53, http://www.e-mentor.edu.pl/artykul/index/numer/53/id/1077 (dostęp 23.04.2021).
• Revised Field of Science and Technology (FOS) classification (2007), Organisation de Coopération et de Développement Economiques, http://www.oecd.org/dataoecd/36/44/ 38235147.pdf (dostęp 6.02.2019).
• Subdyscypliny w naukach o zarządzaniu i jakości 2.0, Materiały prezentacyjne Komitetu Nauk Organizacji i Zarządzania PAN.