„Als die Seemannssprache noch romantisch war“ – nautischer Wortschatz des 18. Jahrhunderts im Spiegel des Allgemeinen Wörterbuches der Marine (1793–1798) von Johann Hinrich Röding

• Authors: Magdalena Lisiecka-Czop

Title variants

PL

„Gdy język morski był romantyczny” – osiemnastowieczna terminologia morska w świetle słownika Allgemeines Wörterbuch der Marine (1793–1798) Johanna Hinricha Rödinga.

• Languages of publication: DE

Abstracts

PL

Przedmiotem artykułu jest obszerny, czterotomowy słownik Johanna Hinricha Rödinga powstały w Hamburgu u schyłku XVIII w. Jest to dzieło wyjątkowe – pierw¬szy wielojęzyczny słownik terminologii morskiej, wyróżniający się ponadto bogatą iko¬nografią i starannym doborem materiałów źródłowych. Słownik przedstawiono na tle rozwoju leksyki i leksykografii morskiej, a także ówczesnej sytuacji gospodarczo-poli-tycznej. Przeprowadzona została analiza struktury słownika, doboru haseł i ich opraco¬wania. Omówiono akcenty pomorskie i polskie, a także jego popularność i znaczenie dla kształtowania się terminologii morskiej i leksykografii.

Keywords

PL

Leksykografia morska; JOHANN HINRICH RÖDING

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Studia Maritima
• Year: 2010
• Volume: 23
• Pages: 41-60

Contributors

author

Magdalena Lisiecka-Czop

References

• Bańkowski A.: Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymologisches Wörterbuch der polnischen Sprache], Bd. 1, Kraków 2000
• Boryś W.: Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymologisches Wörterbuch der polnischen Sprache], Kraków 2005
• Drapella W. A.: Żegluga – nawigacja – nautyka: ze studiów nad tworzeniem się pojęć morskich [Seefahrt – Navigation – Nautik: aus Studien an der Ausbildung der maritimen Termino¬logie], Wrocław 1955, S. 69 f
• Eich L.: Nachwort zur Reprintausgabe des Tafelbandes: Allgemeines Wörterbuch der Marine von Johann Hinrich Röding. Leipzig 1986 (o. S.) und Bio-bibliographisches Handbuch zur Sprachwissenschaft des 18. Jahrhunderts: die Grammatiker, Lexikographen und Sprachtheoreti¬ker des deutschsprachigen Raums mit Besprechungen ihrer Werke, hg. v. H. E. Brekle et al., Bd. 7, Tübingen 2001
• Engelberg S., Lemnitzer L.: Lexikographie und Wörterbuchbenutzung, 3. Aufl., Tübingen 2008
• Fierek H.: Z dziejów szkolnictwa morskiego na Pomorzu (1800–1918) [Aus der Ge¬schichte der Seefahrtsausbildung in Pommern und Westpreußen (1800–1918)], Słupsk 1977
• Hupka W.: Wort und Bild: die Illustrationen in Wörterbüchern und Enzyklopädien. Tübingen 1989
• Hupka W.: Die Bebilderung und sonstige Formen der Veranschaulichung im allgemei¬nen einsprachigen Wörterbuch, in: Handbuch Wörterbücher, 1. Teilbd., Art. 62, Tübingen 1989
• Kramer U.: „Seew., Segeln, Seemannspr., seem., Schifffahrt, Schiffbau und Sport“ oder ‘Besondere’ Lexik im allgemeinen einsprachigen Wörterbuch, „Linguistik online“, 3, 2/99, http:// www.linguistik-online.de/2_99/kramer.html (21.10.2009)
• Kruyskamp C.: Vorwort zur Reprintausgabe des Allgemeinen Wörterbuches der Marine, Bd. 1, Amsterdam, 1969
• Kühn P., Püschel U.: Die deutsche Lexikographie vom 17. Jahrhundert bis zu den Brü¬dern Grimm ausschließlich, in: Handbuch Wörterbücher, 2. Teilbd., Art. 204, Tübingen 1990
• Ocioszyński T.: Rozwój żeglugi i myśli morskiej [Entwicklung der Schifffahrt und des Seegedankens], Gdynia 1968
• Opitz K.: Die technische Fachsprache der Seefahrt, in: Fachsprachen. Languages for Special Purposes. Ein internationales Handbuch zur Fachsprachenforschung und Terminologiewissen¬schaft, 1. Hbd., hg. v. L. Hoffmann, H. Kalverkämper, H. E. Wiegand, Berlin – New York 1998
• Opitz K.: Special Lexicography for Navigation: A Survey, in: Fachsprachen. Languages for Special Purposes. Ein internationales Handbuch zur Fachsprachenforschung und Termino¬logiewissenschaft, 2. Hbd., hg. v. L. Hoffmann, H. Kalverkämper, H. E. Wiegand, Berlin – New York 1999, S. 1926–1930
• Schmidt W.: Geschichte der deutschen Sprache, 5. überarb. und erw. Aufl., Berlin 1984, S. 94
• Statki i teorja statku [Schiffe und Schiffstheorie], red. v. B. Bagniewski, War¬szawa 1929