Tomistyczna a Freudowska koncepcja sumienia

• Authors: Jasek Grzegorz

Title variants

EN

Thomistic versus Freudian theory of conscience

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The aim of this paper is to present and confront Thomistic and Freudian theories of conscience despite the essential differences between these two concepts. According to St. Thomas Aquinas conscience is an act of practical reason that recognizes objective moral truth in a receptive way. On the contrary, Sigmund Freud states that conscience is a part of the superego which supervises and controls human behavior taking into consideration changeable ethical norms and values. This paper is an attempt to complete Aquinas’s classical doctrine of conscience with Freud’s contemporary yet controversial psychoanalytic theory of personality, especially in the matter of pathological feeling of guilt.

Keywords

EN

conscience; superego; feeling of guilt; practical reason; objective moral truth; St. Thomas Aquinas; Sigmund Freud

• Publisher: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
• Journal: Logos i Ethos
• Year: 2013
• Issue: 2(35)
• Pages: 27–42

Contributors

author

Jasek Grzegorz

• Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

References

• A. Szostek, Wokoł godności, prawdy i miłości, Lublin 1995.
• I. Kastner, Ch. Schroder,, Zygmunt Freud. Badacz umysłu. Neurolog. Psychoterapeuta. Teksty wybrane, tłum. B. Płonka, B. Płonka-Syroka, Wrocław 1997.
• J. A. Kłoczowski, Drogi człowieka mistycznego, Krakow 2001.
• J. A. Kłoczowski, Sumienie a superego, czyli paradoksalna bliskość Tomasza z Akwinu i Freuda, „Więź” (2004) nr 2.
• J. Majka, Moralna transcendencja człowieka przez wolność i miłość, „Colloquium Salutis” (1975) nr 7.
• J. Pastuszka, Koncepcja człowieka w psychoanalizie Freuda, „Studia Philosophiae Christianae” (1967) nr 2.
• J. Strelau, Psychologia. Podręcznik akademicki, t. 2, Gdańsk 2000.
• J. W. Glaser, Conscience and Superego: a Key Distinction, „Theological Studies” (1971) nr 32.
• J. Woroniecki, Katolicka etyka wychowawcza, t. 1, Lublin 1986.
• K. Pospiszyl, Zygmunt Freud – człowiek i dzieło, Wrocław 1991.
• K. Wojtyła, Elementarz etyczny, Lublin 1983.
• M. Wolicki, Sumienie i superego a poczucie winy, „Collectanea Theologica” (1987) nr 57.
• P. Miros, Religia, moralność, psychoanaliza, „Tygodnik Powszechny” (1959) nr 34.
• Psychologia dla teologow, red. J. Makselon, Krakow 1995.
• S. Thomae Aquinatis, Summa theologica, t. 2, Parisiis 1939.
• Św. Tomasz z Akwinu Traktat o człowieku, tłum. S. Swieżawski, Poznań 1956.
• Św. Tomasz z Akwinu, Kwestie dyskutowane o prawdzie, tłum. A. Aduszkiewicz, L. Kuczyński, J. Ruszczyński, t. 2, Kęty 1998.
• T. Styczeń, Sumienie: źrodło wolności czy zniewolenia?, „Zeszyty Naukowe KUL” (1979) nr 22.
• W. Giertych, Sumienie czy superego?, „W Drodze” (1987) nr 2.
• W. Jedlicki, Co sądzić o freudyzmie i psychoanalizie, Warszawa 1961.
• W. Szewczuk, Sumienie. Studium psychologiczne, Warszawa 1988.
• W. Szewczuk, Zygmunt Freud i jego koncepcja, [w:] Z. Freud, Psychopatologia życia codziennego. Marzenia senne, tłum. W. Szewczuk, Warszawa 1987.
• Z. Freud, Człowiek imieniem Mojżesz a religia monoteistyczna, tłum. A. Ochocki, J. Prokopiuk, Warszawa 1994.
• Z. Freud, Ego i id, [w:] tenże, Poza zasadą przyjemności, tłum. J. Prokopiuk, Warszawa 1994.
• Z. Freud, Proba wprowadzenia pojęcia narcyzmu, tłum. M. Poręba, [w:] Z. Rosińska, Freud, Warszawa 2002.
• Z. Freud, Przyszłość pewnego złudzenia, [w:] tenże, Pisma społeczne, tłum. A. Ochocki, M. Poręba, R. Reszke, Warszawa 1998.
• Z. Freud, Totem i tabu. Zob. tenże, Totem i tabu, tłum. J. Prokopiuk, M. Poręba, Warszawa 1993.
• Z. Freud, Wstęp do psychoanalizy, tłum. S. Kemperowna, W. Zaniewicki, Warszawa 2002.