Doświadczenie i pamięć z otwartą furtką. Maxim Biller o Brunonie Schulzu

• Authors: Agnieszka Hudzik

Title variants

EN

Experience and Memory with an Open Gate. Maxim Biller about Bruno Schulz

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł dotyczy opublikowanej w 2013 roku noweli Maxima Billera "Im Kopf von Bruno Schulz", która w Polsce ukazała się pod tytułem "W głowie Brunona Schulza" w przekładzie Małgorzaty Mirońskiej (Warszawa 2014). Tekst składa się z czterech części: w części pierwszej przedstawiam krótko autora, którego twórczość nie była do tej pory tłumaczona na język polski. Skupiam się na treści książki i próbuję umieścić ją w kontekście innych fikcji literackich, których bohaterem jest Schulz i/lub jego manuskrypty. Punktem wyjścia akcji utworu jest legendarny list, który Schulz miał jakoby wysłać przed drugą wojną światową do Thomasa Manna, wraz ze swoim opowiadaniem – jedynym napisanym po niemiecku. W artykule pytam o sensowność i trafność konfabulacji dokonanej na materiale historycznym w utworze literackim, który nie należy do gatunku biografistyki. W części drugiej analizuję treść noweli: aluzje i intertekstualne odniesienia do dzieł Schulza, szczególnie motywy sobowtóra i deziluzji. Część trzecia ma dać odpowiedź na pytanie, co nowego wnosi nowela Billera – nowego w warstwie literackiej, artystycznej i/lub faktograficznej – poza intertekstualną zabawą z dziełem Schulza? Ostatnia część artykułu poświęcona jest problemowi pamięci. Aby zrozumieć opisaną pracę pamięci, odwołuję się m.in. do Waltera Benjamina koncepcji „niewielkiego przekrzywienia (przesunięcia)” (kleine Verrückung) oraz „pomnienia” (Eingedenken).

EN

The article touches Maxim Biller’s novel published in 2013 "Im Kopf von Bruno Schulz" which was translated into Polish by Małgorzata Mirońska (Warsaw 2014) under the title "W głowie Brunona Schulza" ("In Bruno Schulz’s Head"). The text is composed of four parts. In the first one Hudzik briefly presents the author whose creativity has not to date been translated into Polish. She also focuses on the book’s content and tries to set it in the context of other literary fictions the protagonist of which is Schulz and/or his manuscripts. Starting point of the novel is a legendary letter that Schulz was supposed to send before the World War II to Thomas Mann with his only short story written in German. Hudzik asks for reasonableness and aptness of confabulation of historical material in the literary work which is not biographical in its nature. In the second part Hudzik analyses the content of the novel: allusions and intertextual references to Schulz’s works, especially the motifs of a double and unmasking. The third part is to give answer to the question what new matters Biller’s novel offers – the new in the literary, artistic and/or fact-collecting sphere, apart from an intertextual play with Schulz’s work. The last part of the article is devoted to the problem of memory. To understand the work of memory described in the book, Hudzik refers, inter alia, to Walter Benjamin’s concept of “kleine Verrückung [slight twisting/shifting]” and “Eingedenken [Remembrance]”.

Keywords

EN

Maxim Biller; Bruno Schulz; Maxim Biller's "Im Kopf von Bruno Schulz"; Małgorzata Mirońska

• Publisher: Instytut Badań Literackich PAN
• Journal: Pamiętnik Literacki
• Year: 2015
• Volume: 106
• Issue: 3
• Pages: 105-123

Dates

published

2015-09-30

Contributors

author

Agnieszka Hudzik

• Freie Universität Berlin

Identifiers

ISSN

0031-0514