Kontrowersje wokół kształtu polskiej administracji wyborczej

• Authors: Andrzej Sokala

Title variants

EN

Controversies over the shape of Polish electoral administration

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Obecnie funkcjonujący w Polsce model administrowania wyborami charakteryzuje się niezależnością organów wyborczych od innych władz państwowych, neutralnością polityczną i znaczącym udziałem w nich „czynnika sędziowskiego”. W ostatnim jednak czasie pojawił się – z inicjatywy jednej z partii politycznych – pomysł zmiany ustroju polskich organów wyborczych (od Państwowej Komisji Wyborczej, po rejonowe komisje wyborcze). Zmierza on do upolitycznienia administracji wyborczej poprzez zastąpienie w składach komisji wyborczych sędziów przez przedstawicieli sejmowych klubów parlamentar-nych. Autor analizuje i ocenia ten projekt, uwzględniając istniejące orzecznictwo w sprawach wyborczych, poglądy doktryny prawa wyborczego oraz – co ważne – oceny wyborców funkcjonowania administracji wyborczej w Polsce.

EN

Present model of electoral administration in Poland is characterized by the independence of electoral bodies, especially from other state authorities, political neutrality and considerable participation of judges as members of electoral commissions. However, recently an idea of change in the system of Polish electoral bodies (including Polish State Electoral Commission and regional electoral commissions) has been initiated by one of the political parties. This idea tends to politicization of the electoral administration by replacing judges in the electoral commissions by the representatives of Sejm’s parliamentary clubs. Author analyzes and evaluates this proposal, taking into consideration the judicial decisions in electoral matters, views expressed in the doctrine of electoral law and – what is the most important – the voters’ opinions about the functioning of electoral administration in Poland.

Keywords

PL

polska administracja wyborcza; udział sędziów w organach wyborczych; Państwowa Komisja Wyborcza; projekt zmian ustroju administracji wyborczej

EN

Polish electoral administration; participation of judges in the electoral commissions; State Electoral Commission; proposal of changes in the system of electoral administration

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Studia Wyborcze
• Year: 2014
• Volume: tom XVIII
• Pages: 7-32

Dates

published

2014

Contributors

author

Andrzej Sokala

• Centrum Studiów Wyborczych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu

References

• Banaszak B., Kodeks wyborczy. Komentarz, Warszawa 2014.
• Bojarski W., Dajczak W., Sokala A., Verba iuris. Reguły i kazusy prawa rzymskiego, Toruń 2007.
• Buczkowski J., Podstawowe zasady prawa wyborczego III Rzeczypospolitej, Lublin 1998.
• Chmaj M., Skrzydło W., System wyborczy w Rzeczypospolitej Polskiej, Kraków 2005.
• Ferfecki W., Jawne wybory wg PiS, „Rzeczpospolita z 4.09.2013 r.
• Gebethner S., Wybory do Sejmu i do Senatu. Komentarz do Ustawy z dnia 12 kwietnia 2001 r. – Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej oraz do Senatu Rzeczy-pospolitej Polskiej, Warszawa 2001.
• Roguska B., Zbieranek J., Polacy o proponowanych zmianach w prawie wyborczym, Komunikat z badania CBOS i CSW UMK, Warszawa 2014.
• Państwowa Komisja Wyborcza. Sprawozdanie z wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej przeprowadzonych w dniu 9 października 2011 r. (dokument dostępny na oficjalnej stronie PKW – www.pkw.gov.pl).
• Skotnicki K., Odpowiedź na Ankietę konstytucyjną, [w:] B. Banaszak, J. Zbieranek (red.), Ankieta konstytucyjna, Warszawa 2011, s. 108.
• Skotnicki K., Skład obwodowych komisji wyborczych i obwodowych komisji do spraw referendum, [w:] F. Rymarz (red.), Iudices Electionis Custodes (Sędziowie Kustoszami Wyborów). Księga Pamiątkowa Państwowej Komisji Wyborczej, Warszawa 2007.
• Sokala A., Administracja wyborcza w obowiązującym prawie polskim. Struktura organizacyjna, charakter prawny, kompetencje, Toruń 2010.
• Sokala A., Michalak B., Uziębło P., Leksykon prawa wyborczego i referendalnego oraz systemów wyborczych, Warszawa 2013.
• Sokala A., Szmyt A., Polski model administracji wyborczej sukcesem demokratycznej transformacji, „Przegląd Wyborczy. Biuletyn Informacyjnyˮ 2013, nr 8–9.
• Sokala A., Święcki M., Administracja wyborcza w Rzeczypospolitej Polskiej (struktura organizacyjna i charakter prawny), [w:] F. Rymarz (red.), Iudices Electionis Custodes (Sędziowie Kustoszami Wyborów). Księga Pamiątkowa Państwowej Komisji Wyborczej, Warszawa 2007.
• Sokala A., Wybory parlamentarne – czerwiec 1989 r., „Przegląd Sejmowy 2009, nr 3(92).
• Sześciło D., Modele administracji wyborczej w wybranych państwach, „Studia Wyborcze 2013, t. 15.
• Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 14 grudnia 2011 r. w sprawie ważności wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej przeprowadzonych w dniu 9 października 2011 r. (Dz. U. nr 286, poz. 1676).
• Uchwała Składu Całej Izby Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych Sądu Naj-wyższego z dnia 7.08. 2014 r. Sygn. akt III SW 68/14 (Dz. U. z dnia 2.09. 2014 r., poz. 1166).
• Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy (Dz.U. nr 21, poz. 112 z późn. zm.) – art. art. 152–191.
• Wyrok TK z dnia 10.04. 2002 r. sygn. K 26/00 (OTK ZU 2002/2/A poz. 18).
• Wywiad z Jarosławem Kaczyńskim, „Rzeczpospolita z 4.09.2013 r.
• Zbieranek J. (red.), Europejskie wybory młodych, Toruń 2014.
• Żukowski A., System wyborczy do Sejmu i Senatu RP, Warszawa 2004.