Zastosowanie praw człowieka w realiach konfliktu zbrojnego

• Authors: Marcin Przybysz
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Przez wiele lat międzynarodowe prawo humanitarne (MPH) oraz prawo praw człowieka (PC) pozostawały odseparowanymi od siebie dziedzinami prawa znajdującymi zastosowanie w różnych sytuacjach i okolicznościach. Zależnie od stanu stosunków międzynarodowych, wybór musiał paść na prawo praw człowieka jako „prawo pokoju” albo międzynarodowe prawo humanitarne jako „prawo w wojnie” (ius in bellum). Z drugiej zaś strony prawo praw człowieka było domeną klasycznego prawa konstytucyjnego państw, podczas gdy MPH było przedmiotem międzypaństwowych traktatów. Nawet jeśli u podstaw obu systemów prawnych stały wspólne wartości, takie jak godność ludzka, humanitaryzm, ich ścieżki nie spotkały się ze sobą co najmniej do końca lat 60 czy nawet 70 ubiegłego stulecia. Zmiany które nastąpiły w ciągu ostatnich 30 lat w stosunkach międzynarodowych podobnie jak pojawienie się nowych form konfliktów zbrojnych zmusiło przedstawicieli doktryny jak i międzynarodowych organów orzeczniczych do rozważenia zmiany w dotychczasowej - wąskiej linii wykładni prawa. Autor artykułu przedstawia różne korzenie historyczne obu dziedzin prawa jak również współczesne wyzwania związane z ich częstym przenikaniem się w okolicznościach współczesnych konfliktów zbrojnych takich jak na Bałkanach, w Turcji, Rosji czy Iraku.

EN

For many years international humanitarian law (IHL) and human rights law (HR) used to be separated branches of law applied in different situations and circumstances. Depending on the state of international relations human rights law as “law of peace” or international humanitarian law as “law of war” (ius in bellum) had to be chosen. On the other hand human rights were a domain of a classical state’s constitutional law whilst IHL was a subject of interstate treaties. Even despite shared common values such as human dignity or humanitarianism, paths of both legal systems have not crossed with each other at least until the end of sixties or seven- ties of the twentieth century. Changes which have occurred during last 30 years in international relations as well as appearance of new forms of armed conflicts forced scholars as well as international judicial bodies to consider a shift in previous standard and narrow way of legal interpretation. The author of the article presents dif- ferent historical roots of both legal branches of law as well as contemporary challenges related with their frequent penetration in circumstances of modern armed conflicts such as in Balkans, Turkey, Russia or Iraq.

Keywords

PL

konflikt zbrojny; prawo humanitarne; prawa człowieka

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Przegląd Prawa Konstytucyjnego
• Year: 2010
• Issue: 1 (1)
• Pages: 69-81

Dates

published

2010-03-31

Contributors

author

Marcin Przybysz

• Uniwersytet Szczeciński

References

• Droege C., The interplay between international humanitarian la wand international human rights law in situations of armed conflict, "Israel Law Review", Vol. 40, Nr 2, 2007.
• Green L. C., Human Rights in Peace and War: An Historical Review [w:] H. Fischer, U. Froissart, W. Heintschel von Heinegg, Ch. Raap, Krisensicherung und Humanitärer Schutz Crisis Management and Humanitarian Protection Festschrift für Dieter Fleck, Berlin, 2004.
• Heintze H.-J., Konsequenzen der Konvergenz von Menschenrechtsschutz und humanitären Völkerrecht, [w:] H. Fischer, U. Froissart, W. Heintschel von Heinegg, Ch. Raap, Krisensicherung und Humanitärer Schutz Crisis Management and Humanitarian Protection Festschrift für Dieter Fleck, Berlin, 2004.
• Heintze H.-J., On the relationship between human rights law protection and international humanitarian law, "International Review of the Red Cross", Vol. 86, nr 856, 2004.
• Ipsen K., Völkerrecht, Berlin, 2004..
• Lubell N., Challenges in applying human rights law to armed conflict, International Review of the Red Cross, Vol. 87, nr 860, 2005.
• Milanović M., Norm Conflicts, International Law and Human Rights Law, "Human Rights And International Humanitarian Law", Collected Courses of the Academy of European Law, Vol. XIX/1, 2010.
• Schäfer B., Zum Verhältnis Menschenrechte und humanitäres Völkerrecht, "Studien zu Grund - und Menschenr Rechten", 13, Poczdam, 2006.
• Schmahl S., Derogation von Menschenrechtsverpflichtungen in Notstandslagen [w] Rechtsfragen der Terrorismusbekämpfung durch Streitkräfte, red. D. Fleck, Baden-Baden 2004.
• Steiner H.J., Alston P., Goodman R., International Human Rights in Context, Law Politics, Morals, Oxford, 2007.

Identifiers

DOI

https://doi.org/10.15804/ppk.2010.01.05