Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2018 | 41(2) | 107-119

Article title

Sposoby radzenia sobie z sytuacją klęski żywiołowej. Studium dostosowania się osób do powodzi w 2010 roku

Authors

Content

Title variants

EN
Strategies for coping with natural disasters. A study of people’s adaptation to the 2010 flood

Languages of publication

PL EN

Abstracts

PL
W artykule zostały opisane wyniki badań przeprowadzonych w 2013 roku z osobami, które ucierpiały w powodzi w 2010 roku. Zgromadzono 500 ankiet wypełnionych przez powodzian oraz odbyto po 25 indywidualnych wywiadów pogłębionych z poszkodowanymi i osobami udzielającymi im wsparcia — głównie pracownikami socjalnymi. W artykule został zawarty opis powodzi, w tym między innymi utrudnienia związane z wystąpieniem katastrofy, relacja na temat uzyskanej pomocy, sposoby radzenia sobie z sytuacją — zaradność powodzian. Z uzyskanych danych wynika, że największe wsparcie finansowe pochodziło od administracji samorządowej i rządowej, natomiast wsparcia informacyjnego i emocjonalnego udzielała rodzina oraz najbliżsi znajomi. Osoby doświadczające klęski żywiołowej, które miały szersze sieci wsparcia społecznego, silniejsze więzi i liczniejsze kontakty, otrzymywały więcej pomocy. Na podstawie otrzymanych wyników można wska-zać trzy kluczowe momenty, podczas których powodzianie byli zmuszeni do wykazania się zaradnością: 1) przy ewakuacji, 2) przy odbudowie gospodarstwa domowego, 3) przy dążeniu do ustabilizowania stanu psychicznego własnego i najbliższych osób.
EN
The article describes the results of the research carried out in 2013 with the people who suffered in the 2010 floods. Within the frame of the research, 500 questionnaires filled in by flood victims were collected, and 25 individual in-depth interviews with the victims and those providing support (mainly social workers) were held. The article includes a description of the floods focusing on, among others, difficulties related to the occurrence of a disaster, a report on the assistance received and the ways of dealing with the situation - resourcefulness of flood victims. The obtained data show that the largest financial support came from local and government administration, whereas informational and emotional support was provided by the family and the closest friends. People experiencing natural disaster who had wider social support networks, stronger ties and more contacts received more help. The obtained results point to three key moments during which the flood victims were forced to show their resourcefulness: 1) during the evacuation, 2) during the reconstruction of the household, 3) in striving to improve their own and their families’ mental condition.

Contributors

  • Instytut Socjologii, Uniwersytet Rzeszowski

References

  • Biernacki, W., Bokwa, A., Działek, J., Padło, T. (2009). Społeczności lokalne wobec zagro¬żeń przyrodniczych i klęsk żywiołowych. Kraków: Instytut Geografii i Gospodarki Prze¬strzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego.
  • Borucka, A., Ostaszewski, K. (2008). Koncepcja resilience. Kluczowe pojęcia i wybrane zagadnienia. Medycyna Wieku Rozwojowego, nr 12, s. 587-597.
  • Działek, J., Biernacki, W. (2014). Wrażliwość społeczna na klęski żywiołowe — ujęcia teoretyczne i praktyka badawcza. Prace i Studia Geograficzne, t. 55, s. 25-39.
  • Fordham, M., Lovekamp, W.E., Thomas, D.S.K., Phillips, B.D. (2013). Understanding Social Vulnerability. W: D.S.K. Thomas, B.D. Philips, W.E. Lovekamp, A. Forthergill (red.), Social Vulnerability to Disasters. (1-29). Boca Raton: CRC Press.
  • Gunderson, L.H., Holling, C.S. (red.). (2002). Panarchy: Understanding Transformations in Human and Natural Systems. Washington: Island Press.
  • Kaniasty, K. (2003). Klęska żywiołowa czy katastrofa społeczna?. Gdańsk: Gdańskie Wydaw-nictwo Psychologiczne.
  • Knapik, W. (2013a). Typy więzi społecznych a wzory współdziałania mieszkańców wsi w sytu¬acji ryzyka, zagrożenia i katastrofy powodzi. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Rol¬niczego.
  • Knapik, W. (2013b). Wpływ zagrożenia powodziowego na życie wspólnotowe mieszkańców wsi. Wieś i Rolnictwo, nr 4, s. 173-189.
  • Kotlarska-Michalska, A. (2016). Zaradność — wielość znaczeń i kontekstów społecznych. W: A. Kotlarska-Michalska, P. Nosal (red.), Zaradność społeczna. Współczesne przejawy i ogra¬niczenia. (21-36). Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM.
  • Olech, A., Kaźmierczak, T. (2002). Funkcjonowanie pomocy społecznej w warunkach klę¬ski żywiołowej. Ośrodki pomocy społecznej wobec powodzi w 1997 r. Praca Socjalna, nr 2, s. 3-47.
  • Olsson, L., Jerneck, A., Thoren, H., Persson, J., O'Byrne, D. (2015). Why resilience is unappealing to social science: Theoretical and empirical investigations of the scientific use of resilience. Science Advances, vol. 1, no. 4. DOI: 10.1126/sciadv.1400217.
  • Parsons, T. (2009). System społeczny. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
  • Pasierbiński, A. (1999). Elementy spontanicznej samoorganizacji społecznej w sytuacjach klęsk żywiołowych. W: K. Frysztacki, T. Sołdra-Gwiżdż (red.), Naturalna katastrofa i społeczne reakcje. Studia nad przebiegiem i następstwami powodzi na Opolszczyźnie w 1997 roku. Opole: Stowarzyszenie Instytut Śląski, Państwowy Instytut Naukowy — Instytut Śląski w Opolu.
  • Pavićević, O. (2016). The resilience concept in sociology. Sociologija, vol. 58, iss. 3, s. 432-449. DOI: 102298/SOC1603432P.
  • Raimbaev, R. (2004). Rola pracowników socjalnych w procesie organizowania pomocy dla powodzian w gminie Borowa (na przykładzie powodzi z lipca 1997 r.). W: R. Wielgos- -Struck, Pomoc społeczna w skali lokalnej. Doświadczenia i efekty działania wybranych placówek. Rzeszów: Wydawnictwo MANA.
  • Sitek, W. (1997). Wspólnota i zagrożenie. Wrocławianie wobec wielkiej powodzi. Socjologiczny przyczynek do analizy krótkotrwałej wspólnoty. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
  • Skowrońska, A. (2014). Pomoc społeczna w obliczu katastrof i kryzysów złożonych. War¬szawa: Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich.
  • Southwick, S.M., Bonanno, G.A., Masten, A.S., Panter-Brick, C., Yehuda R. (2014). Resi- lience definitions, theory, and challenges: interdisciplinary perspectives. European Journal of Psychotraumatology, vol. 5, s. 1-14. DOI: 10.3402/ejpt.v5.25338.
  • Szmagalski, J. (2014). Psychospołeczna pomoc ludziom poszkodowanym w katastrofach i klęskach żywiołowych jako wyzwanie dla pracy socjalnej. W: J. Szmagalski (red.), Praca socjalna wobec katastrof i klęsk żywiołowych. Teoria, doświadczenia zagraniczne, krajowe ramy organizacyjno-prawne. (19-127). Warszawa: Instytut Rozwoju Służb Społecznych.
  • Szwajca, K. (2014). Dyskurs na temat resilience — konteksty i aspekty praktyczne. Psy-choterapia, t. 168, nr 1, s. 99-107.
  • Wilk, S. (2016). Zaradność społeczna w sytuacji klęski żywiołowej. W: A. Kotlarska-Michal- ska, P. Nosal, Zaradność społeczna. Współczesne przejawy i ograniczenia. (177-186). Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM.
  • Wilk, S., Kinal, J. (2014). Flooding in Poland in 2010 as a Exemplification of Efforts of the Polish Social Work Services in Case of Disaster. Mediterranean Journal of Social Sciences, vol. 5, no. 13, s. 315-321. DOI: 10.5901/mjss.2014.v5n13p315.
  • Wills, T.A., DePaulo, B.M. (1991). Interpersonal analysis of the help-seeking process. W: C.R. Snyder, D.R. Forsyth (red.), Handbook of social and clinical psychology: The health perspective. (350-375). Elmsford: Pergamon Press.
  • Zajdel-Ostrowska, M. (red.). (2013). Życie czy przetrwanie. Analiza sytuacji bytowej miesz¬kańców miasta Tarnobrzeg oraz gminy Gorzyce województwa podkarpackiego, których dotknęła powódź. Rzeszów: Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej.
  • Zawadzki, B., Strelau, J. (2008). Zaburzenia pourazowe jako następstwo kataklizmu. Nauka, vol. 2, s. 47-55.

Document Type

Publication order reference

Identifiers

YADDA identifier

bwmeta1.element.desklight-c4ca7966-5530-4959-9f8b-71cabc5ae9df
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.