Dialog Kościoła Rzymskokatolickiego z kulturą. Kilka myśli ks. Janusza Pasierba

• Authors: Koprowski Piotr

Title variants

EN

A dialogue between Roman Catholic Church and culture. Some thoughts of Janusz Pasierb.

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The article brings closer some considerations and thoughts of Janusz Pasierb (1929–1993), contemporary Polish theologian, art historian and poet, of a dialogue between Roman Catholic Church and culture, and the conditioning process accompanying that. Pasierb thought that, for centuries, the culture had been creating some special space of dialogue for Church. Searching for God and the need to understand Him is often preformed through metaphors and the symbolism of truth, by which works of art are marked. Thanks to meeting those, a human being discovers oneself as well as sacrum. Because “christianity (….) happens in the area of culture”, culture should be shaped in the evangelical spirit, and this duty should be performed, inter alia, by Church. It is incredibly important that, while “entering” culture, the Church would not aim for resuscitation of culture’s old forms, created in the past. The Church cannot interpret the present and various “faces” of temporary culture only through the prism of what is already gone. It should consciously participate in shaping real “here and now”, and be open for dialogue with human ideas and values, including those of not religious provenance, as well.

Keywords

PL

Kościół katolicki i kultura; koncepcja kultury ks. Janusz Pasierba

EN

Roman Catholic Church and culture; coception of culture of Janusz Pasierb

• Publisher: Wydział Filologiczny Uniwersytetu Gdańskiego
• Journal: Język - Szkoła - Religia
• Year: 2012
• Volume: 7
• Issue: 2
• Pages: 7-27

Contributors

author

Koprowski Piotr

• Uniwersytet Gdański

References

• Bartnik Cz., Teologia kultury, Lublin 1999.
• Comte A., Rozprawa o duchu filozofii pozytywnej. Rozprawa o całokształcie pozytywizmu, oprac. B. Skarga, Warszawa 1973.
• Duby G., Czasy katedr: sztuka i społeczeństwo 980–1420, Warszawa 1986.
• Dziekoński S., Rozwój wychowawczej myśli Kościoła na przestrzeni ostatnich wieków, Warszawa 2004.
• Edukacja zorientowana na XXI wiek, Lublin 2000.
• Ferfoglia S., Jana Pawła II filozofia kultury i wychowania, Kraków 2007.
• Gellner E., Postmodernizm, rozum i religia, Warszawa 1997.
• Jan Paweł II, Istota, wielkość i odpowiedzialność sztuki i publicystyki. Przemówienie do artystów i dziennikarzy (Monachium, 19 listopada 1980), [w:] Wiara i kultura, red. M.Radwan, W. Wylężek, T. Gorzkula, Rzym – Lublin 1988.
• Jan Paweł II, Wiara i kultura. Dokumenty, przemówienia, homilie, Rzym 1986.
• Kluckhohn C., Kroeber A., Culture. A Critical Reviev of Concepts and Definitions, New York 1963.
• Koprowski P., Europa jako wspólnota duchowa. Spostrzeżenia i refleksje Janusza Stanisława Pasierba, [w:] Koncepcje integracji w Europie w XX i XXI wieku. Myśl polityczna, pod red. H. Stysa, Toruń 2008.
• Koprowski P., Kryzys wiary a kształt naszego człowieczeństwa. Refleksje Janusza Stanisława Pasierba, [w:] Esencja człowieczeństwa. Prawda ludzka a cywilizacja, red. H. Romanowska-Łakomy, Warszawa 2010.
• Koprowski P., Religia…ale jaka? Kryzys świadomości Europejczyków w XVIII wieku, [w:] Laicyzacja i sekularyzacja społeczeństwa nowożytnego (XVI–XVIII w.), pod red. J. Wiśniewskiego, Olsztyn 2008.
• Korzeniak W., Wychowawcza funkcja kultury według ks. Janusza Pasierba, Pelplin 2009.
• Krąpiec M.A., Człowiek w kulturze, Rzym – Warszawa 1990.
• Ksiądz Janusz Stanisław Pasierb – kapłan, poeta, człowiek nauki, Pelplin 1995.
• Ksiądz Janusz Stanisław Pasierb. Kapłan – poeta – humanista, Pelplin 2004.
• Kudyba W., Rana, która przyzywa Boga. O twórczości poetyckiej Janusza St. Pasierba, Lublin 2006.
• Le Goff J., Kultura średniowiecznej Europy, przeł. H. Szumańska-Grossowa, Warszawa 1995.
• Łatwo jest uznać przeciwnika za demona. Z ks. prof. J. Pasierbem rozmawia E. Polak, „Powściągliwość i Praca” 1991, nr 2.
• Łukaszyk R., Dialog, [w:] Katolicyzm A – Z, Poznań 1982.
• MacIntyre A.., Dziedzictwo cnoty. Studium z teorii moralności, Warszawa 1996.
• Mariański J., Religia i Kościół między tradycją i ponowoczesnością, Kraków 1997.
• Maritain J., Religia i kultura, przeł. H. Wężyk-Widawska, Poznań 1997.
• Mross H., Publikacje ks. profesora Janusza St. Pasierba, [w:] Pomorskie drogi ks. Janusza Pasierba, nasza mała, najmniejsza ojczyzna. Z ks. J. S. Pasierbem rozmawia M. Wittbrodt, „Nowe Książki” 1994, nr 8.
• Orłowski M., Kultura religijna w kręgu kultury popularnej – implikacje pedagogiczne, [w:] J. Gajda, Paprocki H., Sacrum i profanum: Nadzieje i zagrożenia. Sacrum i profanum a współczesna kultura, Warszawa 2006.
• Pasierb J.S., Czas otwarty, Pelplin 1992.
• Pasierb J.S., Człowiek i jego świat w sztuce religijnej renesansu, Warszawa 1969.
• Pasierb J.S., Gałęzie i liście, Pelplin 2002.
• Pasierb J.S., Katedra symbol Europy, Pelplin 2004.
• Pasierb J.S., Kategoria przestrzeni, Pelplin 2007.
• Pasierb J.S., Kościół a aktualne przemiany kultury polskiej, [w:] Człowiek we wspólnocie Kościoła, red. L. Balter, Warszawa 1979.
• Pasierb J.S., Miasto na górze, Pelplin 2000.
• Pasierb J.S., Od kaznodziejstwa do homilii, Pelplin 1984.
• Pasierb J.S., Pionowy wymiar kultury, Kraków 1983.
• Pasierb J.S., Słowo Boże między ludźmi, Katowice 2010.
• Pasierb J.S., Światło i sól, Paris 1982.
• Pasierb J.S., Wnętrze dłoni, Łódź 1988.
• Poupard P., Ten Papież jest darem od Boga, Katowice 2002.
• red. B. Wiśniewski, Pelplin 1994.
• Rodziński A., Osoba, moralność, kultura, Lublin 1989.
• Sacrum i kultura. Chrześcijańskie korzenie przyszłości, red. R. Rubinkiewicz, S. Zięba, Lublin 2000.
• Skarga B., Comte, Warszawa 1977.
• Suchodolski B., Kim jest człowiek?, Warszawa 1985.
• Sykuła E., Pasja według Pasierba, Lublin 2004.
• Szczeklik A., Katharsis. O uzdrowicielskiej mocy natury i sztuki, Kraków 2003.
• Szulakiewicz M., Wprowadzenie, [w:] Dialog w kulturze, red. M. Szulakiewicz, Z. Karpus, Toruń 2003.
• Życiński J., Pontyfikat Jana Pawla II: dialog Kościoła z nauką i kulturą, „Ethos” 2002, nr 63–64.