Osada kultury wielbarskiej w Mierzynie, stan. 37, gm. Międzychód, pow. loco, woj. wielkopolskie. Wstępne wyniki badań

• Authors: Artur Sobucki

Title variants

EN

Wielbark culture settlement in Mierzyn, site 37, Międzychód commune, Międzychód county, Wielkopolskie Voivodship. Preliminary results of researches

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Badania wykopaliskowe w miejscowości Mierzyn, gm. Międzychód, woj. Wielkopolskie wykonane zostały w związku z budową rurociągów na terenie Kopalni Ropy Naftowej i Gazu Lubiatów-Międzychód-Grotów. Badane stanowisko odkryto w trakcie bezpośrednich nadzorów towarzyszących wstępnym pracom ziemnym . Do badań przeznaczono odcinek rurociągu o długości 280 m, szerokości średnio 4 m i powierzchni 11,2 ara oraz dodatkowo obszar o powierzchni 1 ara, przebadany pod budowę zespołu zaworowo-upustowego, co dało całkowity obszar 12,2 arów objętych pracami wykopaliskowymi. Na omawianym stanowisku zarejestrowano łącznie 316 obiekty osadowe, 6878 fragmentów ceramiki, 106 przedmiotów krzemiennych, szpilę brązową, fragment paciorka szklanego, liczne sople żużla żelaznego, ludzkie kości (1 grób), nieliczne kości zwierzęce oraz muszle. W 223 obiektach zarejestrowano materiał ceramiczny związany z osadnictwem kultury łużyckiej, (w tym jeden grób ciałopalny dziecka), a w 32 materiał kultury wielbarskiej. Wśród obiektów kultury wielbarskiej wyróżniono: 3 obiekty mieszkalne, 7 jam, 3 paleniska oraz 19 dołków posłupowych. Materiał ruchomy odkryty na osadzie w Mierzynie, to przede wszystkim fragmenty ceramiki naczyniowej. Tak jak w przypadku większości materiałów z osad, jest ona tutaj stosunkowo silnie rozdrobniona. Udało się dokonać tylko nielicznych rekonstrukcji form naczyń. W sumie, z omawianej osady pozyskano zbiór liczący 1275 ułamków ceramiki naczyniowej. Wszystkie fragmenty pochodzą z naczyń ręcznie lepionych. Wyróżniono trzy dominujące formy naczyń: garnki, misy oraz naczynia wazowate. Chronologie osady oparto wyłącznie na analizie morfologicznej ceramiki. Najliczniej reprezentowane są garnki bezuche o zachylonej do wewnątrz krawędzi, typu IA wg Wołągiewicza. Naczynia tego typu datowane są na fazy B2 – C2 Również odkryte w Mierzynie wazy trójdzielne, zbliżone do typu IVA są datowane na fazy B2 – C1b. Kolejne dwie częściowo zrekonstruowane formy to wazy o profilu esowatym i wysoko umieszczonym załomie brzuśca, nawiązują do naczyń grupy A typu III wg H. Machajewskiego i typowe były dla terenów Nadłabia w młodszej fazie późnego okresu rzymskiego, a w dorzeczu Parsęty charakterystyczne zasadniczo dla fazy C2 i D wg R. Wołągiewicza. Można więc omawianą osadę ogólnie datować na fazy B2-C2 okresu wpływów rzymskich.

EN

The archeological excavations were conducted due to pipelines construction on the area of Lubiatów- Międzychód-Grotów Oil and Gas Mine (Fig. 1). The site was discovered during archaeological supervision works that accompanied the dehumusing. The examined sector was ca 280m long and average 4m wide. Totally the area of 12,2 are was examined. They registered 316 features, 6878 pottery fragments, 106 flint pieces, bronze bodkin, a fragment of glass bead, numerous iron slag stalactites, human bones (1 grave), few animal bones and shells. In 223 features there was ceramic material connected with Lusatian Culture settlement (among these one cremation grave – of a child), and in 32 there was Wielbark Culture material (Fig. 2). Among Wielbark Culture features they distinguished: 3 housing objects, 7 pits, 3 fire pits, and 19 pole pits (Fig. 3; 4; 5). Mobile material consists of pot ceramics fragments above all. Similarly to majority of settlement materials, here it is relatively heavy crumbled. Only a few pot forms reconstructions were successfully made. Totally, a collection of 1275 pot ceramics rudiments was gained. All of the fragments come from hand-molded pots. Three dominant pot forms were distinguished: pots, bowls, and vase-shaped pots (Fig. 6). The settlement chronology was based exclusively on morphological analysis of the ceramics. The most numerous group are handle-less pots with edges leaning into the inside (Fig. 6:6), of IA type according to Wołągiewicz. The pots of this type are dates on B2-C2 phases. Also, tripartite vases (Fig. 6:2), comparable to IVA type, are dated on B2-C1b phases. Next two partially reconstructed forms are vases of S-shaped profile and belly bend placed high (Fig. 6:1, 3), referring to pots of type III of group A according to Machajewski, and typical for the Elbe river region in the younger phase of late Roman period, and for the Parsęta river basin characteristic for C2 and D phases according to R. Wołągiewicz. This settlement can generally be dated on B2-C2 phases of Roman period (the 2nd and the 3rd century AD).

Keywords

PL

kultura wielbarska, ratownicze badania archeologiczne

EN

Wielbark Culture, rescue archaeological excavation

• Publisher: Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich, Oddział w Poznaniu
• Journal: Wielkopolskie Sprawozdania Archeologiczne
• Year: 2012
• Volume: 13
• Pages: 89-97

Dates

published

2012

Contributors

author

Artur Sobucki