Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2019 | 1(43) | 41-57

Article title

Znaczenie wsparcia grupy w życiu osób z niepełnosprawnością intelektualną pracujących i gotowych do pracy

Selected contents from this journal

Title variants

EN
The importance of self-help groups in the life of people with intellectual disability of employed and ready for work

Languages of publication

PL EN

Abstracts

PL
Grupy osób z niepełnosprawnością intelektualną doświadczają różnego rodzaju trudności w odgrywaniu ról społecznych, w tym zawodowych. Zawody wyuczone z dużym wysiłkiem w szkołach zawodowych specjalnych bardzo często nie odpowiadają zapotrzebowaniu na rynku. Ważnym aspektem aktywizacji zawodowej tej grupy osób jest zatem obecność specjalistów, którzy pomogą w sprecyzowaniu ścieżki kariery oraz obszarów aktywności zgodnych z ich kompetencjami i możliwościami. Równolegle niezbędne jest wsparcie grup samopomocowych, które przede wszystkim motywują do zmierzenia się z nowymi wyzwaniami. Celem artykułu jest próba wskazania, jaką rolę w życiu dorosłych z niepełnosprawnością intelektualną odgrywają grupy wsparcia, w skład których wchodzą osoby z niepełnosprawnością. Dane uzyskane w wywiadach fokusowych pokazują, że ludzie z różnego rodzaju trudnościami potrzebują obecności osób z podobnymi doświadczeniami. Taka grupa stanowi bowiem dla nich wspólnotę, która pomaga dotrzymywać zobowiązań społecznych i zawodowych.
EN
Persons with intellectual disabilities experience various difficulties in fulfilling social roles, including vocational ones. Even vocational special schools, various career training courses often do not match demands. Therefore,an important aspect of the professional activation of this group of people is the presence of specialists who will help in defining the career path and areas of activity that are consistent with their competences and capabilities. At the same time, it is necessary to support self-help groups, which above all motivate to face new challenges. The aim of this article is to attempt to show what role support groups play in the lives of adults with intellectual disability. The obtained data in the focus interviews show that people with various difficulties need the presence of other people with similar experiences. It is for them a community that helps to meet social and professional obligations.

Contributors

  • Uniwersytet Warszawski, ul. Mokotowska 16/20, 00-561 Warszawa; tel. +48 22 5530800

References

  • Ablewicz, A. (2010). Hermeneutyka i fenomenologia a pedagogika. W: S. Palka (red.), Podstawy metodologii badań w pedagogice (s. 102–135). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
  • Badania wpływu kierunku i poziomu wykształcenia na aktywność zawodową osób niepełnosprawnych. Raport końcowy. (2009). Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.
  • Bilewicz, M., Kluczyk, M. (2012). Postawy pracodawców wobec osób niepełnosprawnych na przykładzie województwa podlaskiego. W: D. Tomczyszyn, W. Romanowicz (red.), Aktywność zawodowa osób z niepełnosprawnością (s. 70–85). Biała Podlaska: Wydawnictwo PSW JPII.
  • Billé, M. (2014). Niepełnosprawność intelektualna. Od ignorancji do obywatelstwa – działalność stowarzyszeń rodziców. W: A Wołowicz-Roszkowska (koordynator naukowy projektu), Wpływ ruchu rodziców osób z niepełnosprawnością intelektualną na rozwój nauki i życie społeczne. Raport z badań (s. 13–30). Warszawa: Wydawnictwo Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym.
  • Brzezińska, A.I. (2010). Raport nr 10. Wyniki i wnioski z ogólnopolskiego badania sondażowego przeprowadzonego w ramach badania pt. „Ogólnopolskie badanie sytuacji, potrzeb i możliwości osób niepełnosprawnych”. Warszawa: SWPS.
  • Brzezińska, A.I., Zwolińska, K. (2010). Marginalizacja osób z ograniczeniami sprawności na skutek zaburzeń psychicznych. Polityka Społeczna, 2, 16–22.
  • Chajda, E. (2007). Postawy wobec osób niepełnosprawnych, http://www.bezuprzedzen.org/doc/ 07postawy_wobec_osob_niepelnosprawnych2007CBOS.pdf (dostęp: 01.06.2018).
  • Cytowska, B. (2012). Trudne drogi adaptacji. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
  • Derczyński, W. (2000). Postawy wobec osób niepełnosprawnych, http://www.cbos.pl/SPISKOM. POL/2007/K_169_07.PDF (dostęp: 01.06.2018).
  • Dukaczewska-Nałęcz, A. (1999). Zogniskowane wywiady grupowe – jakościowa technika badawcza. W: H. Domański, K. Lutyńska, A.W. Rostocky (red.), Spojrzenie na metodę. Studia z metodologii badań socjologicznych (s. 149–158). Warszawa: IFiS PAN.
  • Gajdzica, Z. (2016). W zawieszeniu między pełno i niepełnosprawnością, czyli o przygotowaniu zawodowym i pracy zawodowej osób z lekką niepełnosprawnością intelektualną. W: P. Jurkiewicz, J.I. Wiśniewska (red.), Wokół pracy zawodowej osób niepełnosprawnych (s. 16–26). Warszawa: Wydawnictwo APS.
  • Giermanowska, E. (2016). Niepełnosprawni. Ukryty segment polskiego rynku pracy. Prakseologia, 158, 1, 275–298.
  • Głodkowska, J. (1999). Poznanie ucznia szkoły specjalnej. Wrażliwość edukacyjna dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim – diagnoza i interpretacja. Warszawa: WSiP.
  • Gorący, M. (2011). Wrocławskie doświadczenia we wspomaganym zatrudnianiu. W: B. Cytowska (red.), Dorośli z niepełnosprawnością intelektualną w labiryncie codzienności. Analiza badań – krytyka podejść – propozycje rozwiązań (s. 132–148). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
  • Hrynkiewicz, J. (1990). Ruchy i inicjatywy społeczne w sferze socjalnej. W: J. Kwaśniewski, R. Sobiech, J. Zamecka (red.), Zaradność społeczna. Z badań nad społecznymi inicjatywami w dziedzinie rozwiązywania problemów Polski lat osiemdziesiątych (s. 167–180). Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
  • http://siteresources.worldbank.org/SOCIALPROTECTION/Resources/SP-Discussion-papers/Disability- DP/1109.pdf (dostęp: 01.06.2018).
  • Jachimczak, B. (2011). Społeczno-edukacyjne uwarunkowania startu zawodowego młodych osób niepełnosprawnych. Studium empiryczne z regionu łódzkiego. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
  • Jaglińska, A., Sontowska, P. (2016a). Trenerzy pracy i ich rola w życiu zawodowym osób z niepełnosprawnością intelektualną. W: P. Jurkiewicz, J.I. Wiśniewska (red.), Wokół pracy zawodowej osób niepełnosprawnych (s. 131–161). Warszawa: Wydawnictwo APS.
  • Jaglińska, A., Sontowska, P. (2016b). Zatrudnienie wspomagane czy wspomagane życie? Zatrudnienie wspomagane jako element kompleksowego wsparcia osób z niepełnosprawnościami w Stowarzyszeniu Otwarte Drzwi. W: P. Jurkiewicz, J.I. Wiśniewska (red.), Wokół pracy zawodowej osób niepełnosprawnych (s. 194–205). Warszawa: Wydawnictwo APS.
  • Janiszewska-Nieścioruk, Z. (2000). Znaczenie samooceny w społecznej integracji niepełnosprawnych intelektualnie. Zielona Góra: Lubuskie Towarzystwo Naukowe.
  • Janiszewska-Nieścioruk, Z. (2002). Samoocena w sferze fizyczno-ruchowej i intelektualnej dzieci z lekką niepełnosprawnością umysłową. W: E.M. Minczakiewicz (red.), Dziecko niepełnosprawne w rodzinie i szkole ( s. 111–124). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
  • Kalita, J. Sytuacja osób niepełnosprawnych na rynku pracy oraz rola organizacji pozarządowych świadczących usługi dla tej grupy beneficjentów, http://www.fise.org.pl/files/1bezrobocie.org. pl/public/Raporty/JKalita_raport_dot_osob_niepelnosprawnych_na_rynku_pracy.pdf (dostęp: 01.06.2018).
  • Karta Praw Osób Niepełnosprawnych, http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WMP19970500475 (dostęp: 01.06.2018).
  • Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej, http://www.sejm.gov.pl/prawo/konst/polski/2.htm (dostęp: 01.06.2018).
  • Konwencja Organizacji Narodów Zjednoczonych, https://www.rpo.gov.pl/pl/konwencja-o-prawach- osob-niepelnosprawnych (dostęp: 01.06.2018).
  • Kościelak, R. (1989). Psychologiczne podstawy rewalidacji upośledzonych umysłowo. Warszawa: PWN.
  • Krause, A., Żyta, A., Nosarzewska, S. (2010). Normalizacja środowiska społecznego osób z niepełnosprawnością intelektualną. Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne Akapit.
  • Krueger, R.A. (1994). Focus groups: A Practical guide for applied research. Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Krzyżanowski, M. (2011). Analiza zogniskowanych wywiadów grupowych. W: R. Wodak, M. Krzyżanowski (red.), Jakościowa analiza dyskursu w naukach społecznych. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Łośgraf.
  • Kubinowski, D. (2010). Jakościowe badania pedagogiczne. Filozofia. Metodyka. Ewaluacja. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
  • Lisek-Michalska, J. (2013). Badania fokusowe. Problemy metodologiczne i etyczne. Łódź: Wydawnictwo UŁ.
  • Maison, D. (2001). Zogniskowane wywiady grupowe. Jakościowa metoda badań marketingowych. Warszawa: WN PWN.
  • Majewicz, T. (2008). Psychologiczne znaczenie pracy zawodowej dla osoby niepełnosprawnej. W: A. Barczyński (red.), Społeczne korzyści zatrudniania osób niepełnosprawnych (s. 42–45). Warszawa: Krajowa Izba Gospodarczo-Rehabilitacyjna.
  • Majewski, T. (1999). Rehabilitacja zawodowa i zatrudnienie osób niepełnosprawnych dla pracowników terenowych. Warszawa: Krajowa Izba Gospodarczo-Rehabilitacyjna.
  • Mitra, S., Posarac, A., Vick, B. (2011). Disability and poverty in developing countries: A snapshot from the World Health Survey.
  • Mrugalska, K. (1998). Osoby z upośledzeniem umysłowym. W: B. Szczepankowska, A. Ostrowska (red.), Problem niepełnosprawności w poradnictwie zawodowym. Warszawa: Krajowy Urząd Pracy, http://www.praca.ffm.pl/doc/pnpz.pdf (dostęp: 01.06.2018).
  • Ostrowska, A. (1997). Postawy społeczeństwa polskiego w stosunku do osób niepełnosprawnych. W: A. Gustavsson, E. Zakrzewska-Manterys (red.), Upośledzenie w społecznym zwierciadle (s. 83–86). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.
  • Ostrowska, A. (1983). Bariery społeczne w stosunku do osób niepełnosprawnych. W: M. Sokołowska, A. Rychard (red.), Studia z socjologii niepełnej sprawności (s. 18–19). Warszawa: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
  • Ostrowska, A. (1994). Niepełnosprawni w społeczeństwie. Postawy społeczeństwa polskiego wobec ludzi niepełnosprawnych. Warszawa: IFiS PAN.
  • Ostrowska, A. (2003). Kompetencje społeczne osób niepełnosprawnych – bariery dorosłości. W: K.D. Rzedzicka, A. Kobylańska (red.), Dorosłość, niepełnosprawność, czas współczesny. Na pograniczach pedagogiki specjalnej (s. 51–60). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
  • Ostrowska, A. (2015). Niepełnosprawni w społeczeństwie 1993–2013. Warszawa: IFiS PAN.
  • Ostrowska, A., Sikorska, J. (1996). Syndrom niepełnosprawności w Polsce. Bariery integracji. Warszawa: IFiS PAN.
  • Pilecka, W. (2001). Psychoruchowy rozwój dzieci o obniżonej sprawności umysłowej. W: W. Pilecka, J. Pilecki (red.), Stymulacja psychoruchowego rozwoju dzieci o obniżonej sprawności umysłowej (s. 9–34). Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej.
  • Raport z działalności. Stowarzyszenie Otwarte Drzwi. 2015, http://otwartedrzwi.pl/raport-2015/ (dostęp: 01.06.2018).
  • Raport z działalność Stowarzyszenia Otwarta Drzwi. 2016, https://otwartedrzwi.pl/wp-content/ uploads/2016/ (dostęp: 10.06.2019).
  • Shears, L.M., Jensema, C.J. (1969). Social acceptability of anomalous persons. Exceptional Children, 36, 91–96.
  • Steckiewicz, S., Woźniak, Z. (2007). Aspekty prawno-organizacyjne rynku pracy dla osób z ograniczona sprawnością. W: A. Brzezińska, Z. Woźniak, K. Maj (red.), Osoby z ograniczoną sprawnością na rynku pracy (s. 85–113). Warszawa: Academica.
  • Wehman, P. (2012). Supported employment: What is it?. Journal of Vocational Rehabilitation, 37, 139–142.
  • Wolan-Nowakowska, M. (2016). Znaczenie poradnictwa oraz doradztwa personalnego w procesie aktywizacji zawodowej osób z niepełnosprawnością. W: P. Jurkiewicz, J.I. Wiśniewska (red.), Wokół pracy zawodowej osób niepełnosprawnych (s. 61–70). Warszawa: Wydawnictwo APS.
  • Wyczesany, J. (2005). Pedagogika upośledzonych umysłowo. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
  • Wyczesany, J. (2007). Pedagogika osób z lekkim upośledzeniem umysłowym. W: W. Dykcik (red.), Pedagogika specjalna (s. 137–148). Poznań: Wydawnictwo UAM.
  • Żółkowska, T. (1994). Rodzina a funkcjonowanie w klasie szkolnej ucznia upośledzonego umysłowo w stopniu lekkim. Szczecin: Wydawnictwo USz.

Document Type

Publication order reference

Identifiers

ISSN
1734-5537

YADDA identifier

bwmeta1.element.desklight-c52d072e-dc55-4119-a5b6-c7071ccbf2f5
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.