Stratyfikacja i spójność statusowa w środowisku miejskim i wiejskim na przykładzie miasta i powiatu tarnowskiego

• Authors: Ryszard Mysior

Title variants

EN

Social stratification and cohesion in urban and rural areas on the example of the city of Tarnow and Tarnow Poviat

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule zaprezentowano wyniki badań przeprowadzonych na grupie 500 uczniów klas III szkół gimnazjalnych z terenu miasta i powiatu tarnowskiego. Ich istotnym elementem była diagnoza środowisk w ujęciu statusu rodzin i związków zachodzących pomiędzy wykształceniem rodziców, ich pozycją społeczną i zawodową oraz wydatkami gospodarstw domowych. W części teoretycznej dokonano systematyzacji pojęć związanych ze strukturą społeczną, równością szans i selekcjami dróg edukacyjnych uczniów. W trzecim rozdziale artykułu wskazano, odwołując się do konkluzji prezentowanych przez innych autorów, na wpływ czynników społecznych i rodzinnych na różnicowanie się dróg edukacyjnych uczniów. W czwartym rozdziale zawarto szczegółową diagnozę środowiska miejskiego i wiejskiego. Pozycja środowisk badana w kontekście wykształcenia rodziców, pozycji społeczno-zawodowej i sytuacji materialnej gospodarstw domowych potwierdziła zachowanie układu „niższości – wyższości” w każdej sferze badań pomiędzy wsią i miastem. Ostatni rozdział artykułu prezentuje związki zachodzące pomiędzy cechami opisującymi rodzinę w kontekście przywracania spójności statusowej w diagnozowanych środowiskach. Całość rozważań będących tematem artykułu opatrzono stosownymi wnioskami.

EN

This article presents the results of research carried out on a group of 500 students from the 3rd class of junior secondary school from the city of Tarnow and Tarnow poviat. An important element of the study was to diagnose the environments in terms of the status of families and the correlations between parents’ education, their social and occupational status and household spending. The concepts connected with social structure, equal opportunities and the students’ educational paths were presented in the theoretical part. The impact of social and family factors on the differentiation of students’ educational choices were pointed out in the third chapter, referring to the conclusions presented by other authors. The fourth chapter contains a detailed diagnosis of urban and rural social environments. The position of social environments studied in the context of parents’ education, their social and professional position as well as financial situation of households, confirmed the preservation of the “inferiority – superiority” system in any area of research between the village and the city. The last chapter of the article presents the connections between the family characteristics in the context of restoring the status consistency in the diagnosed environments. All these considerations that are subject of the article are accompanied by appropriate conclusions.

Keywords

PL

zróżnicowanie społeczne; równość szans w edukacji; status rodzin miejskich i wiejskich; wykształcenie rodziców; pozycja ekonomiczna rodziny; pozycja zawodowa rodziców

EN

social diversity; equal opportunities in education; the status of urban and rural families; parents’ education; economic status of the family; parent’s occupational status

• Publisher: Małopolska Wyższa Szkoła Ekonomiczna
• Journal: Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie
• Year: 2013
• Issue: 1(22)
• Pages: 103-118

Dates

printed

2013-06

Contributors

author

Ryszard Mysior

• Małopolska Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Tarnowie, Wydział Nauk Społecznych, 33-100 Tarnów, ul. Szeroka 9

References

• Turner J.H., Socjologia. Koncepcje i ich zastosowania, Zysk i S-ka, Poznań 1998. ISBN 83-7150-459-4.
• Giddens A., Socjologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006. ISBN 83-01-14408-4.
• Szczepański J., Elementarne pojęcia socjologii, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1966.
• Ossowski S., O strukturze społecznej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1982. ISBN 83-01-03970-1.
• Tatarkiewicz W., Historia filozofii, t. 1, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004. ISBN 83-01-138530-X.
• Sztompka P., Socjologia. Analiza społeczeństwa, Wydawnictwo Znak, Kraków 2004. ISBN 83-240-0218-9.
• Melosik Z., Edukacja a stratyfikacja społeczna. W: Kwieciński Z., Śliwerski B. (red.), Pedagogika, t. 2, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004. ISBN 83-01-14133-6.
• Bauman Z., Globalizacja. I co z tego dla ludzi wynika, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2000. ISBN 83-06-02827-9.
• Zaborowski Z., Psychospołeczne problemy sprawiedliwości i równości, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1986. ISBN 83-01-06034-4.
• Rawls J., Teoria sprawiedliwości, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994. ISBN 83-01-11387-1.
• Suchodolski B., Wstęp. W: Jawłowska A. (red.), Wybór zawodu, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1972.
• Kowalski S., Szkoła w środowisku, Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, Warszawa 1969.
• Lewowicki T., Aspiracje dzieci i młodzieży, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1987. ISBN 83-01-07394-2.
• Szymański M .J., Studia i szkice z socjologii edukacyjnej, Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa 2004. ISBN 83-87925-33-0.
• Kołaczek B., Dostęp młodzieży do edukacji, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa 2004. ISBN 83-87890-60-X.
• Fatyga B., Style życia uczniów gimnazjów. W: Fatyga B., Rogala-Obłękowska J. (red.), Style życia młodzieży a narkotyki. Wyniki badań empirycznych, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2002. ISBN 83-88594-66-4.
• Szymański M.J., Selekcyjne funkcje szkolnictwa a struktura społeczna, Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa 1996. ISBN 83-85295-42-9.
• Szymański M.J., Społeczne uwarunkowania przemian edukacyjnych, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1988. ISBN 83-02-034467-3.
• Domański H., Hierarchie i bariery społeczne w latach dziewięćdziesiątych, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2000. ISBN 83-86917-49-Q.
• Borowicz R., Kwestie społeczne. Trudne do rozwiązania czy nierozwiązywalne?, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2008. ISBN 978-83-7611-088-2.