Historia mówiona w warsztacie historyka mentalności

• Authors: Stolarz Agata

Title variants

EN

Oral history in the workshop of historian mentality

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

Oral history (research method/technique and discipline of the history so-called „ordinary people”, who were so far beyond the interest of historians or who did not produce traditional sources to get to know their past) has made the memory a historical source. However for this to become, the interviews with people (conducted according to specific rules, for example asking open-ended question, what encourage people to say what they would like to say) who participated in or observed past events must be preserved as an aural record or in written form in archives or libraries. The oral history can lead not only to the new facts or new interpretations of the past, but also can be used in research of history of mentalities. Memoires are neither a pure reflection of the events of the past, or distorted version of a particular experience, but his “functional reduction”, the “functional” in this sense that it matched the number of individual factors. People remember by organizing memories in the frame of their experiences, create important for them, the image of past events. As a result, the oral history was accuses of lack of credibility, deforming the facts and dependence on the circumstances of the recall. Alessandro Portelli replied to this accusation, that the biggest advantage of oral history is not discover the new events of the past, but the fact that oral history enters into the field of imagination, symbolism, desires, perceptions and interpretations. As a result of such an approach “memory errors” and “false statements”, which is their due, they have research value. Focusing not only in the facts, as postulated among others Alessandro Portelli, could lead to the realm of mentality, as well as to the social, cultural and material factors that influence it. Analysis transcripts of interview, conducted according to certain rules, can provide to the interesting information about how people understand processes and situations. This can lead to the sphere of values, attitudes and beliefs. For the study of mentalities, interested in reconstruction of the collective concept of reality, myths and imagination, recognized by the group and all of society, or which have an impact on them, oral history is a valuable source.

• Publisher: Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
• Journal: Pamięć i Sprawiedliwość
• Year: 2012
• Issue: 2(20)
• Pages: 103-114

Contributors

author

Stolarz Agata

• Instytut Historii Katolicki Uniwersytet Lubelski

References

• P. Filipkowski, Historia mówiona i wojna. Doświadczenie obozu koncentracyjnego w perspektywie narracji biograficznych, Wrocław 2010 M. Kurkowska-Budzan, Historia zwykłych ludzi. Współczesna angielska historiografia dziejów społecznych, Kraków 2003. D. Ritchie, Doing Oral History, New York 2003, s. 24; M. Woźniak, Kiedy pamięć staje się źródłem historycznym. Historycy wobec tradycji ustnej [w:] Historyk wobec źródeł. Historiografia klasyczna i nowe propozycje metodologiczne, red. J. Kolbuszewska, R. Stobiecki, Łódź 2010, s. 84. P. Thompson, The Voice of The Past: Oral History, Oxford 2000, s. 118. A. Portelli, The Peculiarities of Oral History, „History of Workshop Journal” 1981, t. 12 A. Portelli, Death of Luigi Trastulli and Other Stories: Form and Meaning in Oral History, Albany 1991 R. Darnton, The History of Mentalities [w:] R. Darnton, The Kiss of Lamourette, New York 1990, s. 215 E. Domańska, Mikrohistorie. Spotkania w międzyświatach, Poznań 2005 Encyclopaedia Universalis, t. VIII, Paris 1968, s. 436–438 P. Ricoeur, Pamięć, historia, zapomnienie, tłum. J. Margański, Kraków 2000 J. Tokarska-Bakir, Obsesja niewinności [w:] J. Tokarska-Bakir, Rzeczy mgliste. Eseje i studia, wprowadzenie M. Janion, Sejny 2004, s. 17. M. Kurkowska-Budzan, Antykomunistyczne podziemie zbrojne. Analiza współczesnej symbolicznej przeszłości, Kraków 2009 K. Kersten, Kłopoty ze świadkami historii [w:] T. Torańska, Oni, Warszawa 1990 F.C. Bartlett, Remembering. A Study in Experimental and Social Psychology, Cambridge 1997 B. Szacka, Historia i pamięć społeczna, „Kultura i Społeczeństwo” 2003, t. 47, nr 4, s. 3–15 N. Assorodobraj, Żywa historia. Świadomość historyczna: symptomy i propozycje badawcze, „Studia Socjologiczne” 1963, nr 2, s. 15–44 N. Assorodobraj, Żywa historia. Świadomość historyczna: symptomy i propozycje badawcze, „Studia Socjologiczne” 1963, nr 2, s. 15–44 J. Le Goff, Historia i pamięć, przeł. A. Gronowska, J. Stryjczyk, Warszawa 2007 K. Kaźmierska, Wywiad narracyjny jako jedna z metod w badaniach biograficznych, „Przegląd Socjologiczny” 2004, t. 53, z. 1, s. 75–77 K. Kaźmierska, Wywiad narracyjny – technika i pojęcia analityczne [w:] Biografia a tożsamość narodowa, red. M. Czyżewski, A. Piotrowski, A. Rokuszewska-Pawełek, Łódź 1996, s. 38. I. Helling, Metoda badań biograficznych [w:] Metoda biograficzna w socjologii, red. J. Włodarek, M. Ziółkowski, Warszawa 1990 A. Neuenschwander, Remembrance of Things Past: Oral Historians and Long-Term Memory, „The Oral History Review” 1978, t. 6, s. 48–49. J. Compbell, Struktura czasu w pamięci autobiograficznej, przeł. J. Górnicka-Kalinowska [w:] Pamięć w filozofii XX wieku, red. Z. Rosińska, Warszawa 2006, s. 121. R. Menninger, Some Psychological Factors Involved in Oral History Investigation, „The Oral History Review” 1975, t. 3, s. 69. D.L. Schacter, Siedem grzechów pamięci. Jak zapominamy i zapamiętujemy, tłum. E. Haman, J. Rączaszek, Warszawa 2003 Metody badań jakościowych, red. N.K. Denzin, Y.S. Lincoln, t. 1, Warszawa 2009; S. Shoemaker, Ludzie i ich przeszłość [w:] Pamięć w filozofii XX wieku, red. Z. Rosińska, Warszawa 2006, s. 186. K. Kaźmierska, Konstruowanie narracji o doświadczeniu wojennej biografii. (Na przykładzie analizy narracji kresowych), „Kultura i Społeczeństwo” 1995, nr 4 . M. Prawda, Biograficzne odtwarzanie rzeczywistości. O koncepcji badań biograficznych F. Schütze, „Studia Socjologiczne” 1989, nr 4. A. Piotrowski, Wstęp [w:] Biografia a tożsamość narodowa , red. M. Czyżewski, A. Piotrowski, A. Rokuszewska-Pawełek, Łódź 1996, s. 7. A. Assmann, Pięć strategii wypierania ze świadomości [w:] Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna perspektywa niemiecka, red. M. Saryusz-Wolska, Kraków 2009. H. Drzewiecki, Trakt Pamięci w Warszawie, „Res Publica” 1990, nr 3, s. 41. B.L. Whorf, Język, myśl i rzeczywistość, tłum. T. Hołówka, Warszawa 1981. W perspektywie historii mówionej zob. np. H. Welzer, Materiał, z którego zbudowane są biografie [w:] Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna perspektywa niemiecka, red. M. Saryusz-Wolska, Kraków 2009, s. 46–48 . J. Bartmiński, O wartościach słowa mówionego [w:] Historia mówiona w świetle etnolingwistyki, red. S. Niebrzegowska-Bartmińska, S. Wasiuta, Lublin 2008. C. Geertz, Interpretacje kultur. Wybrane eseje, tłum. M.M. Piechaczek, Kraków 2005. C. Geertz, Opis gęsty – w stronę interpretatywnej teorii kultury, tłum. S. Sikora, wybór i przedmowa M. Kempny, E. Nowicka, Warszawa 2005. K. Pomian, Historia. Nauka wobec pamięci, Lublin 2006. H. Samsonowicz, Mity w świadomości historycznej Polaków [w:] Oblicza polskości, red. A. Kłosowska, Warszawa 1990, s. 155. Mythes et symboles politiques en Europe centrale, red. Ch. Delsol, M. Masłowski, J. Nowicki, Paris 2002. B. Szacka, Historia, pamięć zbiorowa i mit, Warszawa 2006 R. Barthes, Mit i znak. Eseje, wybór i słowo wstępne J. Błoński, tłum. zbiorowe, Warszawa 1970 R. Barthes, Mitologie, przeł. A. Dziadek, wstęp K. Kłosiński, Warszawa 2008. R. Barthes, La mythologie aujourd’hui, „Esprit” 1971, t. 4. J. Topolski, Jak się pisze i rozumie historię. Tajemnice narracji historycznej, Poznań 2008 J. Topolski, Świat bez historii, Warszawa 1976 E. Mieletiński, Poetyka mitu, przeł. J. Dancygier, Warszawa 1981.