Eksperymenty z tożsamością w kinie queer

• Authors: Małgorzata Radkiewicz

Title variants

EN

Experiments with Identity in Queer Cinema

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Kino queer jest obszarem negocjacji sposobów reprezentowania nienormatywnych tożsamości seksualnych i genderowych za pomocą eksperymentów z narracją i środkami filmowego wyrazu. Analiza wybranych filmów pozwala pokazać, czym charakteryzują się postawy poszczególnych twórców wobec queer i jak przekładają się one na narracyjne oraz stylistyczne rozwiązania. Poetyka New Queer Cinema, określana mianem „Homo-Pomo”, zawierająca w nazwie homoseksualizm i postmodernizm, jest tylko jedną z możliwych opcji. Jej inwarianty widoczne są już w twórczości Dereka Jarmana, uznanego za głównego przedstawiciela tego nurtu, ale niedającego się zamknąć – jako „artysta queerowy” – w jednym schemacie twórczym. Dla Isaaca Juliena najważniejsze było włączenie do problematyki queer kwestii związanych z rasowością i wielokulturowością, pozwalających na wieloaspektową reprezentację i reinterpretację zjawiska „czarnej queerowości”. Innym ujęciem tożsamości queer jest kwestia transgenderowości, która powraca w filmie Kimberly Peirce odtwarzającym historię Brandona Teeny i jego/jej genderowych wcieleń. We wszystkich analizowanych filmach obecna jest perspektywa krytyczna, pozwalająca stworzyć queerowe reprezentacje alternatywne względem normatywnych wzorców (i obrazów) tożsamości.

EN

queer cinema is an area of negotiations dealing with the ways of representing non-normative sexual and gender identities using experiments with narration and forms of film expression. The analysis of selected films shows what characterizes the attitudes of individual artists towards the category of queer and how they translate this into the narrative and stylistic solutions. The poetics of the New queer Cinema, referred to as “Homo-Pomo”, which contains both the notions of homosexuality and postmodernism, is only one possible solution of many. Its variants are visible in the work of Derek Jarman, who is considered to be the main representative of this trend, but who – as a “queer artist” – cannot be bound within a single creative mode. For Isaac Julien it was important to include the issue of queer into the debate dealing with ethnicity and multiculturalism, which would allow for multi-faceted representation and interpretation of the phenomenon of the “black queer”. Another approach to queerness is through the question of being transgender, which theme appears in Kimberly Peirce’s story of Brandon Teena and his/her gender incarnations. All of the films analysed present a critical perspective that helps to create queer representations that are alternative to normative standards (and images) of the identity.

Keywords

EN

Queer Cinema; Identity; Jarman Derek; Teena Brandon; Peirce Kimberly; Julien Isaac

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Kwartalnik Filmowy
• Year: 2013
• Issue: 82
• Pages: 44-54

Contributors

author

Małgorzata Radkiewicz

• Instytut Sztuk Audiowizualnych, Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej, Uniwersytet Jagielloński

References

• Garber, Marjorie. 2003. Vested Interests: Cross-dressing and Cultural Anxiety. London: Penguin Books.
• Jarman, Derek. 1986. Derek Jarman’s Caravaggio. London. Thames and Hudson.
• Jarman, Derek. 1991. Queer; Edward II. London: British Film Institute.
• Jarman, Derek. 1989. The War Requiem. London: Faber and Faber.
• Jarman, Derek. 1992. Testament świętego. Tłum. J. J. Cegiełka. „Easy Rider” 6-7.
• Julien, Isaac, Mercer, Kobena. 1988. Introduction: De Margin and De Centre. „Screen” 4.
• Lizakowski, Adam. Najczarniejszy poeta białej Ameryki. „Zeszyty poetyckie” http://www.zeszytypoetyckie.pl/krytyka/55-adam-lizakowski (dostęp: 20.03.2013)
• Nowlan, Bob. 2000. Queer Theory, Queer Cinema. W: J. C. Juett, D. M. Jones (red.). Coming Out to The Mainstream: New Queer Cinema In the 21st Century. Cambridge: Cambridge Scholars Publishing.
• Phillips, John. 2006. Transgender on Screen. New York: Palgrave Macmillan.
• Pidduck, Juliane. 2003. After 1980: margins and mainstreams. W: R. Dyer, J. Pidduck (red.). Now You See It. Studies in Lesbian and Gay Film. London, New York: Routledge.
• Radkiewicz, Małgorzata. 2003. Derek Jarman. Portret indywidualisty. Kraków: Rabid.
• M. B. Pearl, Monica B. 2004. AIDS and New Queer Cinema. W: M. Aaron (red.). New Queer Cinema. A critical Reader. Edinburgh: Edinburgh University Press.
• Rich, B. Ruby. 2004. New Queer Cinema. W: M. Aaron (red.). New Queer Cinema. A Critical Reader. Edinburgh: Edinburgh University Press.
• Wallendberg, Louise. 2004. New Black Queer Cinema. W: M. Aaron (red.). New Queer Cinema. A critical Reader. Edinburgh: Edinburgh University Press.
• Whittle, Stephen. 2000. The Transgender Debate. The Crisis Surrounding Gender Identity. Reading: South Street Press.