Realistyczna utopia (lub utopijny realizm) w „Mikołaja Doświadczyńskiego przypadkach”

• Authors: Pokrzywniak Józef Tomasz

Title variants

EN

Realistic utopia (or utopian realism) in “Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki”

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

According to the opinion of majority of literature historians Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki is widely known as the first modern-times Polish novel. The realism and probability principles, which are characteristic of the above mentioned modern times, are broken by utopian idealism in chapter II, in which action takes place on Nipu island. It seems that Nipu reality might be considered in categories of realism and probability, as the chapter is analyzed in the context to the story line of the whole book. Krasicki, as he wrote about Thomas Moore, defined utopia as a political project for future. Nipu citizens, as fugitives from the Conquest, live happy lives in isolation preserving past reality.

Keywords

PL

Krasicki; powieść; realizm; utopia

EN

Krasicki; novel; realism; utopia

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Prace Polonistyczne
• Year: 2016
• Volume: LXXI
• Pages: 31-47

Dates

published

2016

Contributors

author

Pokrzywniak Józef Tomasz

• Zakład Literatury Staropolskiej i Oświecenia Instytut Filologii Polskiej Uniwersytet im. Adama Mickiewicza

References

• Głowiński Michał. 1988. Hasło Realizm. W: Słownik terminów literackich, pod red. J. Sławińskiego. Wrocław: Ossolineum. S. 422.
• Goliński Zbigniew. 2002. Krasicki. Wyd. 9. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Graciotti Sante. 1991. Od renesansu do oświecenia. Przeł. z wł., fr. Wojciech Jekiel i in. T. 1–2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Klimowicz Mieczysław. 1973. Wstęp. W: Ignacy Krasicki, Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki. Wyd. 6. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Biblioteka Narodowa I 41.
• Kostkiewiczowa Teresa. 1997. Studia o Krasickim. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN.
• Kostkiewiczowa Teresa. 2002. Polski wiek świateł. Obszary swoistości. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Krasicki Ignacy. 1973. Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki. Wyd. 6. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Biblioteka Narodowa I 41.
• Krasicki Ignacy. 1781. Zbiór potrzebniejszych wiadomości porządkiem alfabetu ułożonych. T. 2, Warszawa — Lwów: Michał Gröll.
• Kraszewski Józef Ignacy. 1879. Krasicki. Życie i dzieła: kartka z dziejów literatury XVIII wieku. Warszawa: Nakł. Gebethnera i Wolffa.
• Piszczkowski Mieczysław. 1969. Ignacy Krasicki. Monografia literacka. Wyd. 1. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Sławiński Janusz. 1988. Hasło Utopia. W: Słownik terminów literackich. Pod red. J. Sławińskiego. Wrocław: Ossolineum. S. 551.
• Wołoszyński Roman. 1970. Ignacy Krasicki. Utopia i rzeczywistość. Wrocław: Ossolineum.
• Janusz Ryba
• Choromański Michał. 1977. Schodami w górę, schodami w dół. Warszawa: Czytelnik.
• Fowles John. 1992. Mag. Przeł. Ewa Fiszer. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
• Gretkowska Manuela. 1996. Podręcznik do ludzi. Warszawa: Beba Mazeppo & Company.
• Haasse Hella S. 2002. Niebezpieczny związek albo list z Daal en Berg. Przeł. Alicja Dehue-Oczko. Warszawa: Noir sur Blanc.
• Kukurowski Stanisław. 1985. Inspiracje oświeceniowe w literaturze polskiej lat 1918–1981. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Kundera Milan. 2000. Kubuś i jego pan. Hołd w trzech aktach dla Denisa Diderota. Przeł. Marek Bieńczyk. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Lechoń Jan. 1987. Jan Potocki. W: Lechoń Jan. Poezje. Warszawa: Czytelnik.
• Potocki Jan. 1976. Rękopis znaleziony w Saragossie. T. I, II. Tekst oparty na przekładzie Edmunda Chojeckiego z roku 1847. Przygotował i przypisami opatrzył Leszek Kukulski. Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”.
• Puszkin Aleksander. 1953. Don Alfons o wieczornej porze…. W: Puszkin Aleksander. Wiersze. W: Puszkin Aleksander. Dzieła. T. I. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Rosendorfer Herbert. 1972. Budowniczy ruin. Przeł. Edwin Herbert, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Rudowski Krzysztof. 2009. Rękopis zapodziany w Saragossie. Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo.
• Ryba Janusz. 1995. „Gry” osobliwe z utworami Jana Potockiego. „Pamiętnik Literacki”, z. 2. S. 45–57.
• Szczepaniec Józef. 1994. Jan Potocki w poezji z lat 1788–1789. „Wiek Oświecenia”, t. 10. S. 51–88.

Identifiers

ISSN

0079-4791