Metodyka badań archeologii sądowej – archeolog na miejscu przestępstwa

• Authors: Borkowski Tomasz , Trzciński Maciej

Title variants

EN

Research methodology in forensic archaeology – archaeologist at the crime scene

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Tekst omawia zasadnicze problemy dotyczące archeologii sądowej. Autorzy zwracają uwagę na szereg uwarunkowań formalnoprawnych, które regulują wzajemne relacje pomiędzy archeologiem a organami procesowymi (przede wszystkim prokuraturą i policją), wskazując na konieczność wypracowania „dobrych praktyk”. Zdobyte doświadczenie zawodowe pozwala również autorom odnieść się krytycznie do metodologii stosowanej w archeologii sądowej. Przy tej okazji autorzy przypominają o specyfice archeologii sądowej w Polsce, która ukierunkowana jest obecnie przede wszystkim na sprawy związane z badaniami zbrodni przeciwko pokojowi, ludzkości i przestępstw wojennych, ze szczególnym uwzględnieniem zbrodni komunistycznych. Rodzima archeologia sądowa różni się od zadań, jakie stawia się przed tą dyscypliną w krajach zachodnioeuropejskich, gdzie metody archeologiczne wykorzystywane są przede wszystkim do poszukiwania ofiar zabójstw oraz ukrytych przedmiotów pochodzących z przestępstwa, jak też do prowadzenia oględzin na miejscach katastrof masowych.

EN

This text discusses major issues connected with forensic archaeology. The authors draw attention to a number of formal and legal conditions which regulate mutual relations between archaeologists and judicial bodies (in particular the prosecutor’s office and the ), pointing to the need to develop “good practices”. Also, their professional experience allows the authors criticise methodology used in forensic archaeology. On this occasion, the authors remind of the specific nature of forensic archaeology in Poland, whose current focus is mainly on matters connected with investigating crimes against peace, humanity, and war crimes, with particular focus on communist crimes. Polish forensic archaeology differs from the tasks which this discipline needs to face in Western European countries, where archaeological methods are used primarily to search for murder victims and crime-related hidden objects, as well as to perform visual inspection on mass disaster scenes.

Keywords

PL

archeologia sądowa; poszukiwania; zabójstwo; metodyka badań; regulacje prawne

EN

forensic archaeology; searches; murder; research methodology; legal regulations

• Publisher: Narodowy Instytut Dziedzictwa
• Journal: Ochrona Zabytków
• Year: 2017
• Issue: 2
• Pages: 109-126

Dates

published

2017

Contributors

author

Borkowski Tomasz

• archeolog, mediewista, Naczelnik Wydziału Poszukiwań i Identyfikacji IPN
• archaeologist, medievalist, Head of the Office of Search and Identification of the IPN

author

Trzciński Maciej

• archeolog, prawnik, Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytet Wrocławski
• archaeologist, lawyer, Faculty of Law, Administration and Economics University of Wrocław

References

• Cox M., Flavel A.A., Hanson I., Laver J., Wessling R., The Scientific Investigation of Mass Graves. Towardsprotocols and standard operatingprocedures, Cambridge 2008.
• Groen M., Marquez-Grant N., Janaway R. (red.), Forensicarchaeology. A Globalperspective, Chichester, West Sussex 2015.
• Gruza E., Goc M., Moszczyński J., Kryminalistyka czyli rzecz o metodach śledczych, Warszawa 2008.
• Gruza E., Mańkowski D., Ewolucja dowodu poszlakowego, [w:] Wójcikiewicz J., Kwiatkowska-Wójcikiewicz V. (red.), Paradygmaty kryminalistyki, Kraków 2016.
• Hanausek T., Kryminalistyka. Zarys wykładu, Kraków 2005.
• Introduction to Archaeological Damage Assessment, http://saa. org/AbouttheSociety/OnlineSeminars/tabid/1503/Default. aspx#47
• Kola A., Archeologia zbrodni. Oficerowie polscy na cmentarzu ofiar NKWD w Charkowie, Toruń 2005.
• Lynch T., Cooksey J., Battlefield Archaeology, Chalford 2007.
• Ławecka D., Wstęp do archeologii, Warszawa 2010.
• Ławrynowicz O., Żelazko J. (red.), Archeologia totalitaryzmu. Ślady represji 1939-1956, Łódź 2015.
• Mazurkiewicz E., Łysakowski M., Zastosowanie metody georadarowej do badania miejsc pochówków na terenach zurbanizowanych, [w:] Goc M., Tomaszewski T., Lewandowski R. (red.), Kryminalistyka – jedność nauki i praktyki. Przegląd zagadnień z zakresu zwalczania przestępczości, Warszawa 2016.
• Meller H. (red.), Schlachtfeldarchäologie. Battlefield Archaeology, Halle 2009.
• Rebmann A., David E., Sorg M.M., Cadaver dog Handbook. Forensic Trainning and Tactics for the recovery of humanremains, https://www.crcpress.com/Cadaver-Dog-Handbook-Forensic- Training-and-Tactics-for-the-Recovery-of/Rebmann-David/ p/book/9780849318863
• Renfrew C., Bahn P., Archeologia. Teorie, metody, praktyka, Warszawa 2002.
• Skaning laserowy, http://www.gazeta.policja.pl/997/archiwum -1/2016/numer-134-052016/126374.html
• Sławik K., Wasilewska M.A. (red.), Niekonwencjonalne metody rozpoznawczo-wykrywcze, Szczecin 2003.
• Szumski A., Wykorzystanie taktyki i techniki kryminalistycznej w ramach czynności operacyjno-rozpoznawczych, Wrocław 2010.
• Trzciński M. (red.), Archeologia sądowa w teorii i praktyce, Warszawa 2013.
• Trzciński M., Praktyczne problemy realizacji badań archeologicznych w związku z prowadzeniem poszukiwań ofiar zbrodni ko¬munistycznych, „Kurier Konserwatorski” 2017, nr 14.
• Widacki J. (red.), Wykorzystanie kryminalistyki i medycyny sądowej w badaniach historycznych, Katowice 1983.
• Wytyczne nr 1 Komendanta Głównego Policji z dnia 23 lipca 2015 r. w sprawie wykonywania niektórych czynności dochodzeniowo-śledczych przez policjantów, Dz. Urz. KGP z 2015 r., poz. 59.
• Zalewska A.I. (red.), Archeologia współczesności, Warszawa 2016.
• Zarządzenie Nr 124 Komendanta Głównego Policji z dnia 4 czerwca 2012 r. w sprawie prowadzenia przez Policję po¬szukiwania osoby zaginionej oraz postępowania w przypadku ujawnienia osoby o nieustalonej tożsamości lub znalezie¬nia nieznanych zwłok oraz szczątków ludzkich, Dz. Urz. KGP z 5.06.2012 r., poz. 29 z późn. zm.

Identifiers

ISSN

0029-8247