Zmiany w polskim poradnictwie

• Authors: Alicja Kargulowa

Title variants

EN

Changes in counselling in Poland

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Po przemianach ustrojowych w Polsce w zmianach poradnictwa dają się wyodrębnić trzy tendencje: (1) „radosnej twórczości”, (2) selekcjonującej stabilizacji i (3) „usiecionego” przepływu. Jak widać, dotyczą one znaczenia jego społecznej roli w określonej rzeczywistości oraz jego struktury. W rezultacie, na etapie rozwoju, w którym się znajdujemy, ma miejsce nie tylko poradnictwo dla młodzieży, ale przede wszystkim poradnictwo całożyciowe, biograficzne, dla ludzi w różnym wieku. Jest ono uprawiane w zorganizowanych systemach, w płynnych sieciowych strukturach oraz w sytuacjach nieformalnych, lokujących się w życiu codziennym. Jest działaniem profesjonalnych doradców i osób kompetentnych lub życzliwych, sprowokowanych do niesienia pomocy przez porady. Polskie poradnictwo zdaje się nie odbiegać od realizowanego w Unii oraz w krajach pozaeuropejskich i zgodnie z polityką państw ma sprzyjać realizacji idei przedsiębiorczości, idei wzrostu społecznego poczucia bezpieczeństwa i przeciwdziałaniu bezrobociu. Wiedza na temat realizacji tych celów, jak i kształcenia oraz doskonalenia profesjonalnych doradców jest wprawdzie niepełna, jednakże wskazuje na potrzebę organizowania różnych form poradnictwa, jak i ciągłej edukacji „specjalistów od pomagania”, w czasach, w których ludzie potrzebują wsparcia, gdyż doświadczają niepewności, stresów i bezradności w niestabilnej, płynnej i zmiennej rzeczywistości

EN

After the changes in the form of government in Poland, modifications in terms of counselling can be divided into three tendencies: (1) „merry creativity”, (2) selective stabilisation and (3) „networked” flow. As can be seen, they affect the meaning of counselling in society within a certain reality and within its structure. As a result, at the development stage at which we are now, counselling is not restricted to young people, it is concentrated on lifelong, biographical counselling for people of all ages. It occurs within organized systems, liquid network structures and in informal situations in everyday life. Counselling is conducted by professional counsellors and competent or simply well-wishing people compelled to helping through advice. Counselling in Poland does not seem to differ from that in the European Union and other countries outside Europe and in accordance with the policies of countries, its aim is to realise the goals of entrepreneurship, raising public perception of safety and fighting unemployment. Although the knowledge concerning fulfilling those goals, as well as education and training from professional counsellors is not complete, it does point to a need for the organisation of different forms of counselling, as well as a constant education of „specialised helpers” when people need support due to unsure times, stress and helplessness in an unstable, fluid and changing reality.

Keywords

PL

doradztwo; poradnictwo; poradnictwo biograficzne; poradnictwo kariery; system; sieć; płynna struktura

EN

counselling; biographical counselling; career counselling; system; network; fluid; structure

• Publisher: Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
• Journal: Edukacja Dorosłych
• Year: 2010
• Issue: 1(62)
• Pages: 9-26

Contributors

author

Alicja Kargulowa

• Zakład Pedagogiki Społecznej i Poradoznawstwa Wydział Nauk Pedagogicznych DSW ul. Strzegomska 55 53-611 Wrocław

References

• Aleksander T. (2009), Andragogika. Podręcznik akademicki, ITE, Radom-Kraków.
• Alheit P. (2009), Całożyciowe uczenie się i kapitał społeczny, tłum A. Nizińska [w:] „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja”, nr 3(47).
• Bańka A. (2007), Psychologiczne doradztwo karier, Print B, Poznań.
• Bauman Z. (1991), Socjologiczna teoria postmoderny [w:] Zajdler-Janiszewska A. (red.) Postmodernizm w perspektywie filozoficzno-kulturoznawczej, Warszawa, Instytut Kultury.
• Bauman Z. (2007), Szanse etyki w zglobalizowanym świecie, Znak Kraków.
• Bolton R. (2002), Bariery na drodze komunikacji [w:] Mosty zamiast murów, Stewart J. (red.), tłum. zbior., Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
• Castells M. (2008), Społeczeństwo sieci, tłum. zbior. pod red. nauk. M. Marody, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
• Czerniawska O. (1977), Poradnictwo jako wzmacnianie środowiska wychowawczego, IW CRZZ, Warszawa.
• Drabik-Podgórna V. (2005), Innowacja edukacyjna. Aplikacja rozwiązań francuskich w polskim poradnictwie zawodowym, Impuls, Kraków.
• Drabik-Podgórna V. (red.) (2007), Poradnictwo między etyką a techniką, Impuls, Kraków.
• Giddens A. (2003), Stanowienie społeczeństwa. Zarys teorii strukturacji, tłum. S. Asterdamski, Zysk i S-ka, Poznań.
• Guichard J., Huteau M. (2005), Psychologia orientacji i poradnictwa zawodowego, tłum. Zespół, pod red. nauk. V. Drabik-Podgórna, M. Podgórny, Impuls, Kraków.
• Jacyno M. (2007), Kultura indywidualizmu, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
• Kalinowska E. (1995), Poradnictwo wrocławskie jako przykład zmian społeczno-kulturowych [w:] Kargulowa A. (red.), Poradnictwo w okresie transformacji kulturowej, Wyd. UWr, Wrocław.
• Kargul J. (2004), Kilka uwag o niebezpieczeństwach poradnictwa [w:] Siarkiewicz E. (red.), Niejednoznaczność poradnictwa, Oficyna Wydawnicza UZ, Zielona Góra.
• Kargulowa A. (1986), Poradnictwo jako wiedza i system działań. Wstęp do poradoznawstwa, Wyd. UWr, Wrocław.
• Kargulowa A. (2009), Pomoc przez porady. Statyczna versus procesualna struktura poradnictwa w przestrzeni życia społecznego [w:] Marynowicz-Hetka E. (red.), Pedagogika społeczna. Debata, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
• Kargulowa A. (red.) (2009), Poradoznawstwo – kontynuacja dyskursu Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
• Kargulowa A. (2010), Poradnictwo społeczeństwa sieci, „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja”, nr 2
• Kloch Z. (2006), Odmiany dyskursu. Semiotyka życia publicznego w Polsce po 1989 roku, Wyd. UWr Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej, Wrocław.
• Łukaszewski W. (1984), Szanse rozwoju osobowości, Książka i Wiedza, Warszawa.
• Malewski M. (2003), Poradnictwo wobec zmieniających się wzorów ludzkiego życia [w:] Wojtasik B., Kargulowa A. (red.) Doradca – profesja, pasja, powołanie?, Stowarzyszenie Doradców Szkolnych i Zawodowych RP, Warszawa.
• Mielczarek M. (2009), Władza doradcy w relacjach z radzącym się [w:] Kargulowa A. (red.) Poradoznawstwo – kontynuacja dyskursu, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
• Nilsson P., Ǻkerblom P. (2003), The role of a career counsellor incounteracting unemployment [w:] Kalinowska E., Kargulowa A., Wojtasik B. (red.) Counsellor – profession, passion, calling? Wyd. Nauk. DSWE TWP, Wrocław.
• Piorunek M. (red.) (2009), Człowiek w kontekście pracy. Teoria – Empiria – Praktyka, Wyd. Adam Marszałek, Toruń.
• Plant P. (2003), Green Guidance: Fringe Focus [w:] Kalinowska E., Kargulowa A., Wojtasik B. (red.) Counsellor – profession, passion, calling? Wyd. Nauk. DSWE TWP, Wrocław.
• Siarkiewicz E. (2004), Różne oblicza niejednoznaczności poradnictwa [w:] Siarkiewicz E. (red.), Niejednoznaczność poradnictwa, Oficyna Wydawnicza UZ, Zielona Góra.
• Siarkiewicz E., Wojtasik B. (red.) (2008), Być doradcą! Doświadczenia i refleksje, Wyd. Nauk. DSW, Wrocław.
• Siarkiewicz E. (2008), Doradca wobec różnic kulturowych [w:] Kargulowa A., Kwiatkowski S. M., Szkudlarek T. (red.), Rynek i kultura neoliberalna a edukacja, Impuls, Kraków.
• Siarkiewicz E. (2010), Przesłonięte obszary poradnictwa. Realia – Iluzje – Ambiwalencje, Oficyna Wydawnicza UZ, Zielona Góra.
• Słowik A. (2008), Interkulturowe sytuacje poradnicze [w:] Olejarz M. (red.), Dyskursy młodych andragogów 9, Oficyna Wydaw. UZ, Zielona Góra.
• Sztompka P. (2007), Zaufanie. Fundament społeczeństwa, Znak, Kraków.
• Szumigraj M. (2003a), Kariera [w:] Pilch T. (red.), Encyklopedia Pedagogiczna XXI wieku, Żak, Warszawa.
• Szumigraj M. (2003b), Kariera - spełnienie życiowych marzeń [w:] Wojtasik B., Kargulowa A. (red.), Doradca – profesja, pasja, powołanie?, Stowarzyszenie Doradców Szkolnych i Zawodowych RP, Warszawa.
• Szumigraj M. (2009), O problemie w poradnictwie [w:] Kargulowa A. (red.), Poradoznawstwo – kontynuacja dyskursu, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
• Szumigraj M. (w druku), Poradnictwo kariery: systemy i sieci.
• Trzeciak W. (2001), Metody uprawiania poradnictwa zawodowego w służbach zatrudnienia [w:] Wojtasik B. (red.), Podejmowanie decyzji zawodowych przez młodzież i osoby dorosłe w nowej rzeczywistości społeczno-politycznej, ITE, Wrocław-Radom.
• Watts A. (2003), The OECD Career Guidance Policy Review: a Progreress Report [w:] Kalinowska E., Kargulowa A., Wojtasik B. (red.), Counsellor – profession, passion, calling? Wyd. DSWE TWP, Wrocław.
• Watts T., Sultana R. (2005), Podręcznik wdrażania nowoczesnego poradnictwa kariery, (opracowanie dla potrzeb OHP przez DCIZiDN w Wałbrzychu, Warmińsko-Mazurski ZDZ w Olsztynie), Warszawa.
• Wojtasik B. (1993), Doradca zawodu. Studium teoretyczne z zakresu poradoznawstwa, Wyd. UWr, Wrocław.
• Wojtasik B. (2003), Refleksyjne konstruowanie kariery życiowej w ponowoczesnej codzienności [w:] Codzienność jako miejsce i źródło uczenia się „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja” Numer specjalny.
• Wojtasik B. (2004), Pułapki manipulacji w poradnictwie zawodowym [w:] Siarkiewicz E. (red.), Niejednoznaczność poradnictwa, Oficyna Wydaw. UZ, Zielona Góra.
• Zielińska-Pękał D. (red.) (2009), Refleksje o poradnictwie debiutujących doradców, Oficyna Wydawnicza UZ, Zielona Góra.
• Zierkiewicz E. (2009), Feministyczna krytyka poradnictwa [w:] Kargulowa A. (red.), Poradoznawstwo – kontynuacja dyskursu, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.