Procent romantyzmu w romantyzmie

• Authors: Makowska Urszula

Title variants

EN

The Percentage of Romanticism in Romanticism

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Książka Marcina Marona Romantyzm i kino. Idee i wyobrażenia romantyczne w filmach polskich reżyserów z lat 1947-1990 (2019) prezentuje interpretacje jedenastu filmów, których fabuła dotyczy wydarzeń rozgrywających się między rokiem 1789 a 1849; niektóre z nich są ekranizacjami literatury romantycznej . Wyznacznikami romantyzmu okazują się tu poglądy filozoficzne, głównie kręgu jenajskiego, oraz zjawiska historyczne kształtujące ich przyswojenie i aktywizację. Filmy zostały omówione na tle przedstawionej w ostatniej części pracy recepcji romantyzmu w czasach PRL. Książka Marona, nieco statyczna w ścisłym przestrzeganiu ograniczeń chronologicznych i kompozycyjnych, dynamizuje się jednak w lekturze, prowokując do pytań wykraczających zarówno poza ramy czasowe przyjęte przez autora, jak i wyznaczony tu krąg problemów.

EN

Marcin Maron’s book Romantyzm i kino. Idee i wyobrażenia romantyczne w filmach polskich reżyserów z lat 1947-1990 [Romanticism and Cinema: Romantic Ideas and Images in the Films of Polish Directors from 1947-1990] (2019) presents interpretations of eleven films that either depict events taking place between 1789 and 1849 or are adaptations of romantic literature. The notion of romanticism employed in the book is determined by philosophical views, mainly those of the Jena circle, and historical phenomena that support their realization. In the concluding part of the work, the films are discussed in the context of the reception of romanticism in the times of the Polish People’s Republic. Maron’s book, though somewhat static in its strict compliance with chronological and compositional restrictions, nevertheless makes for a dynamic reading experience, as it provokes questions that reach beyond both the time frame adopted by the author and his chosen range of problems.

Keywords

PL

film polski; romantyzm; historia i film; filozofia i film

EN

Polish film; romanticism; history and film; philosophy and film

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Kwartalnik Filmowy
• Year: 2020
• Issue: 110 Poza człowiekiem
• Pages: 219-229

Contributors

author

Makowska Urszula

• Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk w Warszawie

References

• Bagłajewski, A. (2015). Obecność romantyzmu. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
• Berlin, I., Hardy, H. (red.) (2004). Korzenie romantyzmu. Wykłady mellonowskie w zakresie sztuk pięknych wygłoszone w Narodowej Galerii Sztuki w Waszyngtonie (tłum. A. Bartkowiak). Poznań: Zysk i S-ka.
• Bobowski, S. (2012). Słowacki na ekranie – przypadek „Kordiana” i „Mazepy”. W: J. Ławski, K. Korotkich, G. Kowalski (red.), Piękno Juliusza Słowackiego (t. 1 Principia, ss. 491-505). Białystok: Uniwersytet w Białymstoku.
• Bobowski, S. (2016). Tematyka ukraińska w powojennym polskim filmie fabularnym do 1989 roku. Studia Filmoznawcze (37), ss. 151-178.
• Ciarka, R. (1992). Film i prawdziwy obraz rzeczy. Konteksty. Polska Sztuka Ludowa, 46 (3-4), ss. 112-116.
• Dąbrowska, D. (2014). „Czas honoru”, czyli romantyzm popularny. W: D. Dąbrowska, E. Szczepan (red.), Romantyzm użytkowy. Długie trwanie romantyzmu w kulturze polskiej (ss. 157-174). Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
• Dąbrowska, D., Litwin, M. (red.) (2016). Romantyzm w kulturze popularnej. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
• Gorszewski, P. (2013). Motywy romantyczne w filmie. „Siedem przystanków na drodze do raju” Macieja Nyczki. W: J. Ławski, G. Kowalski, Ł. Zabielski (red.), Piękno Juliusza Słowackiego (t. 2 Uniwersum, ss. 571-578). Białystok: Uniwersytet w Białymstoku.
• Hamerski, W. (2014) Nieromantyczne ironie romantyczne. W: W. Hamerski, M. Kuziak, S. Rzepczyński (red.), Romantyzm w lustrze postmodernizmu (i odwrotnie) (ss. 173-197). Warszawa: Instytut Badań Literackich.
• Hamerski, W., Kuziak, M., Rzepczyński, S. (red.) (2014). Romantyzm w lustrze postmodernizmu (i odwrotnie). Warszawa: Instytut Badań Literackich.
• Janion, M. (1996). Czy będziesz wiedział, co przeżyłeś. Warszawa: Sic!
• Janion, M. (1991). Projekt krytyki fantazmatycznej. Szkice o egzystencjach ludzi i duchów, Warszawa: PEN.
• Janion, M., Żmigrodzka, M. (1976). Kostiumowy dreszczowiec czy ironiczna tragedia miłości. Dialog o filmowym „Mazepie”. Kino (3), s. 11-12.
• Kasperski, E. (2010). Dyskursy romantyzmologii. Studium (samo)krytyczne. Słupskie Prace Filologiczne. Seria Filologia Polska (8) ss. 7-23.
• Kempna-Pieniążek, M. (2012). O dwóch adaptacjach „Mazepy” Juliusza Słowackiego. Śląskie Studia Polonistyczne (1-2), ss. 105-116.
• Kopczyński, K. (2018). O romantycznej teorii artystycznej z nieustającym odniesieniem do filmu polskiego. Szkic problemu. Pleograf. Kwartalnik Akademii Polskiego Filmu (3). http://akademiapolskiegofilmu.pl/pl/historia-polskiego-filmu/artykuly/o-romantycznej-teorii-ironii-artystycznej-z-nieustajacym-odniesieniem-do-filmu-polskiego-szkic-problemu/642
• Kurska, A. (2015). O poszukiwaniach ponowoczesnego sposobu wyrażania tradycji romantycznej. Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze (4), ss. 127-154.
• Maron, M. (2019). Romantyzm i kino. Idee i wyobrażenia romantyczne w filmach polskich reżyserów z lat 1947-1990. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
• Kuziak, M. (red.). (2009). Romantyzm i nowoczesność. Kraków: Universitas.
• Kuziak, M. (2014). Tropy romantyzmu. Przegląd Humanistyczny (2), ss. 3-5.
• Mitosek, Z. (2013). Co z tą ironią?. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
• Momro, J. (2009). Granice i marginesy nowoczesności. Wokół teorii badań nad romantyzmem. W: M. Kuziak (red.), Romantyzm i nowoczesność (ss. 15-56). Kraków: Universitas.
• Nalepa, M. (1998). Śmiech po ojczyźnie. Patologia społeczeństwa początków epoki porozbiorowej. Napis. Pismo poświęcone literaturze okolicznościowej i użytkowej (4), ss. 131-171.
• Pakuła, M. (2007). Co zostało z Romantyzmu? O obrazie epoki romantyzmu we współczesnej kulturze popularnej. Tekstualia (2), ss. 91-100.
• Papiorkowska-Dymet, K., Stożek, J. (red.) (2018). (Bez)kres romantyzmu. Nowoczesność w romantyzmie – romantyzm w nowoczesności. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Piechota, M., Janoszka, M., Kalarus, O. (red.) (2013). Dziedzictwo romantyczne. O (nie)obecności romantyzmu w kulturze współczesnej. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Piwińska, M. (1996). Mickiewicz o polskiej żartobliwości. W: D. Siwicka, M. Bieńczyk (red.), Romantyzm. Janion. Fantazmaty. Prace ofiarowane Profesor Marii Janion na jej siedemdziesięciolecie (ss. 53-66). Warszawa: Instytut Badań Literackich.
• Piwińska, M., Buszkowska, K., Zakolska, O., Doktór, A. (2016). Echa i tęsknoty romantyczne w polskiej kulturze współczesnej. „Opowieści galicyjskie” Andrzeja Stasiuka, „Prawiek” Olgi Tokarczuk oraz „Świteź” Kamila Polaka w poetyce „Ballad i romansów” Adama Mickiewicza. Pamiętnik Literacki (4), ss. 63-78.
• Plata, T. (2017). Pośmiertne życie romantyzmu, Warszawa: Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego.
• Rutkowska, T. (2009). Filmowe dzieje „Mazepy”. W: U. Makowska (red.), O Słowackim „umysły ludzi różne” (ss. 149-164). Warszawa: Instytut Sztuki PAN.
• Szpulak, A. (2016). Róża. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
• Walas, T. (2001). Zmierzch paradygmatu – i co dalej?. Dekada Literacka (4-5), ss. 50-73.