Filozofia w Bizancjum: znaczenie, autonomia, ramy czasowe, periodyzacja

• Authors: Jaworska-Wołoszyn Magdalena

Title variants

EN

Byzantine philosophy: meaning, autonomy, time frame, periodization

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Bez wątpienia pytanie o istnienie filozofii i filozofów w Bizancjum uchodzi dzisiaj za anachroniczne. Mimo to wiele problemów narosłych wokół samej bizantyjskiej filozofii ciągle nie doczekało się jednoznacznych rozwiązań i objaśnień. Wieloznaczne znaczenie, jakie nadawali Bizantyjczycy uprawianej przez siebie nauce, uniemożliwia zamknięcie jej w jedną definicję. Dociekania chronologii, periodyzacji tudzież autonomii bizantyjskiej filozofii również nie oferują spójnych rozstrzygnięć, nie wspominając już o dyskusji nt. kryteriów, jakie współcześni badacze winni przyjąć w realizowanych badaniach naukowych na tym polu. W obliczu znikomego zaangażowania uczonych w sprawy tworzonej w Cesarstwie Wschodniorzymskim filozofii, nadal wiele istotnych kwestii wymaga przebadania. Niektóre z nich, czyli znaczenie bizantyjskiej filozofii, jej ramy czasowe, autonomię oraz periodyzację, postaramy się krótko omówić w świetle współczesnych badań.

EN

Undoubtedly, the question of the existence of philosophy and philosophers in Byzantium is today considered as anachronistic. Nevertheless, many problems accrued around the Byzantine philosophy itself, did not live up clear solutions and explanations. The meaning given by the Byzantines of the science they studied, as ambiguous, makes it impossible to close it into a single definition. Inquiries of chronology, periodization, and the autonomy of Byzantine philosophy also do not offer consistent conclusions, not to mention the discussion about the criteria that modern researchers should adopt in their research in this field. It is not surprising, therefore, that in the face of the insignificant involvement of scholars in the affairs of the Eastern Roman Empire philosophy, many important issues still need to be explored. Some of them, it means the importance of Byzantine philosophy, its time frame, autonomy and periodization will be briefly discussed in the light of contemporary research.

Keywords

PL

Bizancjum; filozof; filozofia; znaczenie; autonomia; ramy czasowe; periodyzacja

EN

Byzantium; philosopher; philosophy; meaning; autonomy; time frame; periodization

• Publisher: Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
• Journal: Język. Religia. Tożsamość
• Year: 2018
• Issue: 2(18)2018
• Pages: 215-230

Contributors

author

Jaworska-Wołoszyn Magdalena

• Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim

References

• 1. Benakis L., Current Research in Byzantine Philosophy, [w:] Byzantine philosophy and its Ancient Sources, red. K. Ierodiakonou, Oxford 2002, s. 283‑288.
• 2. Benakis L., Philosophy and Theology in Byzantium, „European Journal of Science and Theology” 2005, vol. I, no. 3, s. 1‑3.
• 3. Brisson L., Le monde byzantin et la philosophie grecque, [w:] Philosophie grecque, red. M. Canto‑Sperber, Paris 1997.
• 4. Damasceński J., Dialektyka albo rozdziały filozoficzne. O herezjach, tłum. A. Zhyrkova, Kraków 2011.
• 5. De Libera A., La philosophie médiévale, Paris 1993.
• 6. Cyryl i Metody apostołowie i nauczyciele Słowian, red. J.S. Gajek, L. Górka, cz. 2, Lublin 1991.
• 7. Ierodiakonou K., Byzantine philosophy and its Ancient Sources, Oxford 2002.
• 8. Ierodiakonu K., Zografidis G., Early Byzantine Philosophy, [w:] The Cambridge History of Philosophy in Late Antiquity, red. L.P. Gerson, Cambridge 2010, Vol. 2, s. 843‑868.
• 9. Many faces of Byzantine philosophy, red. K. Ierodiakonou, B. Bydén, Athens 2012.
• 10. Лурье В.М., История Византийской философии. Формативный период, Petersburg 2006.
• 11. Matsoukas N., Tστοριá τnς βυζαντινnς φυλοσοφίας, Thessaloniki 1998.
• 12. Milko P., Úvod do byzantské filosofie, Červený Kostelec 2009.
• 13. Milko P., Vybrané otázky byzantské filosofie, „Konštatínove Listy” 2016, Vol. 9, nr 1, s. 119‑135.
• 14. Psellos M., Kronika, czyli historia jednego stulecia Bizancjum (976‑1077), tłum. O. Jurewicz, Wrocław 1985.
• 15. Tatakis B., Filozofia bizantyjska, Kraków 2012.
• 16. Trizio M., Byzantine Philosophy as a Contemporary Historiographical Project, „Recherches de Théologie et Philosophie Médiévales” 2007, nr 74 (1), s. 247‑294.
• 17. Viglas K., Zarys historyczny filozofii bizantyjskiej i jej podstawowe zagadnienia, „Peitho. Examina Antiqua” 2010, nr 1 (1), s. 121‑144.
• 18. Wesoły M., Posłowie, [w:] B. Tatakis, Filozofia bizantyjska, Kraków 2012, s. 255‑301.
• 19. Zozulak J., Výskum byzantskej filozofie a jej prieniku na Veľkú Moravu. Pri príležitosti 1150. výročia príchodu svätých Konštantína (Cyrila) a Metoda, „Filozofia” 2013, roč. 68, č. 9, s. 790‑799.