Znaczenie ustawy budżetowej z perspektywy doktryny prawa finansowego i konstytucyjnego

• Authors: Kępa Monika , Patyra Sławomir

Title variants

EN

The importance of the budget act from the perspective of financial and constitutional law

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Prezentowana publikacja stanowi próbę określenia podstawowych wyznaczników miejsca i roli ustawy budżetowej w systemie ustrojowym RP z perspektywy doktryny prawa finansowego i konstytucyjnego jednocześnie. Ustawa budżetowa stanowi jeden z najważniejszych programowych dokumentów państwa, na którym w znacznej mierze rząd opiera prowadzenie gospodarki finansowej w danym roku budżetowym. Rada Ministrów, jak i jej członkowie ponoszą polityczną odpowiedzialność za opracowanie projektu ustawy budżetowej, terminowe wniesienie go do Sejmu, a po rozpoczęciu roku budżetowego realizację postanowień uchwalonej na podstawie tego projektu ustawy oraz sprawozdanie z jej wykonania. Trudności i wątpliwości w zakresie procedury budżetowej i realizacji ustawowego obowiązku Rady Ministrów dotyczącego złożenia projektu ustawy budżetowej w określonym terminie rodzi jego zbieg z terminem wyborów parlamentarnych i wynikającą stąd możliwą zmianą układu sił politycznych i w konsekwencji rządu. Istniejący stan prawny nie eliminuje całkowicie, choć istotnie ogranicza poprzez tzw. procedury awaryjne, sytuacje w której pomimo rozpoczęcia roku budżetowego brak jest budżetu państwa lub jego dopuszczanego normatywnie surogatu. Zasadne wydaje się wprowadzenie regulacji konstytucyjnych i ustawowych, które stanowiłyby ostateczne rozwiązanie sytuacji braku podstaw normatywnych prowadzenia gospodarki finansowej państwa i wykluczenie zjawiska tzw. próżni budżetowej.

EN

The presented publication is an attempt to determine, from the perspective of the financial and constitutional law at the same time, the basic place and role that the budget act has in the political system of the Republic of Poland. The budget act is one of the most important programme documents of the state, on the basis of which the government manages the financial economy in a large measure. The Cabinet of the Republic of Poland, together with its ministers, is politically responsible for drawing up the budget bill, submitting it to the Sejm promptly and – after the budget year commences – executing the regulations after passing the bill, and finally reporting on how the regulations were executed. Difficulties and doubts that arise when concerning the budget procedure and carrying out the duty of the Cabinet to submit the budget bill in a given time limit are due to the fact that this deadline coincides with the parliamentary election, which could cause a possible change in the line-up in politics and, consequently, in the government. The existing legislature does not entirely eliminate (however, through the so-called emergency procedures, it does considerably minimise the risk of) a situation when, although the budget year commences, neither the state budget nor its normatively acceptable substitute is passed. It seems advisable to implement constitutional and statutory regulations that would be the solution to the lack of the normative fundamentals to carry out the financial policy of the state and eliminate the situation of the so-called budget void.

Keywords

PL

system ustrojowy; ustawa budżetowa

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Przegląd Prawa Konstytucyjnego
• Year: 2012
• Issue: 3 (11)
• Pages: 31-60

Dates

published

2012-09-30

Contributors

author

Kępa Monika

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

author

Patyra Sławomir

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

References

• Bałaban A., Prawny charakter i funkcje ustawy budżetowej, [w:] Konstytucyjna regulacja ustroju społeczno– gospodarczego i finansów publicznych, red. G. Kryszeń, E. Zwierzchowski, Białystok 1996
• Chojna-Duch E., Charakter prawny ustawy budżetowej (Uwagi na tle wniosku Prezydenta RP do Trybunału Konstytucyjnego), „Państwo i Prawo” 1995, z. 7
• Dębowska- Romanowska T., [w:] Prawo finansowe, red. W. Wójtowicz, Warszawa 2000
• Dębowska- Romanowska T., Cechy ustawy budżetowej i budżetu w świetle art. 219 Konstytucji RP, „Państwo i Prawo” 2000, z. 5
• Dębowska- Romanowska T., Prawo finansowe. Część konstytucyjna wraz z częścią ogólną, Warszawa 2010
• Dębowska- Romanowska T., Wydatki publiczne, ich formy prawne oraz zasady realizacji w sektorze finansów publicznych, [w:] System Prawa Finansowego, T. 2 Prawo finansowe sektora finansów publicznych, red. E. Ruśkowski, Warszawa 2010
• Garlicki L., Komentarz do Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej, cz. II, Warszawa 1996
• Garlicki L., Uwaga 9 do art. 21 MK, [w:] Komentarz do Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej, red. L. Garlicki, Warszawa 1995- 1997
• Głuchowski J., Budżet i procedura budżetowa, Warszawa 2001
• Grodyński T., Zasady gospodarowania budżetowego w Polsce na tle porównawczym, Kraków 1932
• Hanusz A., Niezgoda A., Glosa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 9 listopada 2005r. (sygn. akt Kp 2/05), „Przegląd Sejmowy” 2007, nr 3
• Harasimowicz J., Zagadnienia uchwalania budżetu socjalistycznego, Warszawa 1965
• Kosikowski C., Finanse publiczne w świetle Konstytucji RP oraz orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego (na tle porównawczym), Warszawa 2004
• Kosikowski C., Finanse publiczne. Komentarz, Warszawa 2006
• Kosikowski C., Nowa ustawa o finansach publicznych. Komentarz, Warszawa 2010
• Kosikowski C., Tworzenie ustawy budżetowej (ustawy o prowizorium budżetowym) w praktyce stosowania Konstytucji RP, [w:] Zasady ustroju społecznego i gospodarczego w procesie stosowania Konstytucji, red. C. Kosikowski, Warszawa 2005
• Lipiec- Warzecha L., Ustawa o finansach publicznych. Komentarz, Warszawa 2011
• Łączkowski W., [w:] System instytucji prawno- finansowych PRL, Tom II Instytucje budżetowe, red. M. Weralski, Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk, Łódź 1982
• Mojak R., Konstytucyjna regulacja ustroju finansów publicznych a pozycja ustrojowa parlamentu i rządu w zakresie gospodarki finansowej państwa, „Studia Iuridica Lublinensia” 2003, nr 1
• Münnich M., Art. 138, [w:] Ustawa o finansach publicznych. Komentarz, red. P. Smoleń, Warszawa 2012
• Ofiarski Z., Prawo finansowe, Warszawa 2010
• Owsiak S., Finanse publiczne. Teoria i praktyka, Warszawa 2004
• Patyra S., Mechanizmy racjonalizacji procesu ustawodawczego w Polsce w zakresie rządowych projektów ustaw, Toruń 2012
• Sarnecki P., Zakres działania i funkcje Rady Ministrów [w:] Rada Ministrów. Organizacja i funkcjonowanie, red. A. Bałaban, Zakamycze 2002
• Skrzydło W., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2009
• Sokolewicz W., Art. 219, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, T. IV, red. L. Garlicki, Warszawa 2005
• Sokolewicz W., Art. 222, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, T. V, red. L. Garlicki, Warszawa 2007
• Sokolewicz W., O osobliwościach ustawy budżetowej i trybu jej uchwalania, „Przegląd Legislacyjny” 2004, nr 2
• Sokolewicz W., Postępowanie ustawodawcze w zakresie ustawy budżetowej. Kilka uwag de lege lata i wniosków de lege ferenda [w:] Tryb ustawodawczy a jakość prawa, red. J. Wawrzyniak, Warszawa 2005
• Stankiewicz J., Art. 109, [w:] Nowa ustawa o finansach publicznych wraz z ustawą wprowadzającą. Komentarz praktyczny, red. E. Ruśkowski, J. M. Salachna, Gdańsk 2010
• Szmyt A., Niedopuszczalność odrzucenia projektu ustawy budżetowej przez Sejm w pierwszym czytaniu, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2007, Tom XVI
• Szmyt A., O dopuszczalności odrzucenia projektu ustawy budżetowej w I czytaniu, [w:] Elementy praktyki sejmowej pod rządami Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (1997– 2007), Gdańsk, 2008
• Zubik M., Budżet państwa i ustawa budżetowa w świetle konstytucyjnej regulacji wybranych państw, „Przegląd Sejmowy” 2003, nr 3
• Zubik M., Budżet państwa w polskim prawie konstytucyjnym, Warszawa 2001
• Zubik M., Ustawa o prowizorium budżetowym w świetle Konstytucji RP, „Przegląd Sejmowy” 1999, nr 5
• Zubik M., Wybrane aspekty instytucji budżetu państwa w nowych rozwiązania konstytucyjnych i ustawowych, „Państwo i Prawo” 1999, z. 8

Identifiers

DOI

https://doi.org/10.15804/ppk.2012.03.02