PL
Dywergencja pozycji konkurencyjnej poszczególnych krajów członkowskich strefy euro i powstałe w jej rezultacie znaczne nierównowagi obrotów bieżących stały się bodźcem do poszukiwania alternatywnych wobec kursu walutowego narzędzi korekty tych nierównowag. Taką alternatywą może być mechanizm dewaluacji fiskalnej, a więc przesunięcie produkcji w kierunku eksportu oraz wydatków w kierunku dóbr pochodzenia krajowego poprzez zbilansowaną zmianę struktury obciążeń fiskalnych. Dewaluacja fiskalna analizowana jest w artykule w szerszym kontekście różnych form dewaluacji wewnętrznej. Na podstawie przeglądu literatury zostały przedstawione zalety i wady tego instrumentu oraz warunki jego skuteczności także dla krajów posiadających własną walutę. W odniesieniu do Polski autor stwierdza, że warunki te w większości nie są spełnione. Kurs złotego odznacza się znaczną zmiennością, poziom płacy minimalnej nie jest wysoki w relacji do płacy przeciętnej w porównaniu z innymi krajami Unii Europejskiej, zaś zakres indeksacji cenowej transferów publicznych jest relatywnie szeroki. Czyni to dewaluację fiskalną mało skutecznym narzędziem przywracania równowagi zewnętrznej.
EN
Growing divergence of competitiveness, followed by the appearance of huge current account imbalances among member countries of the Euro zone, have stimulated research for corrective tools beyond the exchange rate. Fiscal devaluation is one such alternative, which consists in the simultaneous shifting of output towards exports and expenditure towards domestic goods by means of a balanced change in the structure of fiscal incidence. Fiscal devaluation is discussed in a broader context of different forms of internal devaluation. The paper reviews recent literature on potential benefits and drawbacks of this tool and conditions of its effectiveness, for countries both in an outside of the currency union. The author concludes that Poland does not fulfil the majority of these conditions. The exchange rate of the country’s currency varies considerably, the ratio of minimal wage to average wage is not particularly high as compared with other EU countries and the range of indexation of public transfers to inflation is relatively wide. In these conditions fiscal devaluation would not work effectively as a tool of external equilibrium maintenance.