Klauzula sumienia dla farmaceutów. Analiza opinii wydanej przez Comitato Nazionale pre la Bioetica

• Authors: Waldemar Głusiec

Title variants

EN

The conscience clause for pharmacists. An analysis of the opinion published by the Comitato Nazionale per la Bioetica

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł ma na celu ukazać złożoność problemu, jakim jest prawne usankcjonowanie klauzuli sumienia dla farmaceutów. Żywa dyskusja na ten temat toczy się obecnie nie tylko w Polsce. Autor omawia wydaną przez Comitato Nazionale per la Bioetica opinię w sprawie sprzeciwu sumienia wobec sprzedaży środków antykoncepcji awaryjnej. Analiza dokumentu odsłania argumenty zwolenników i przeciwników przyznania aptekarzom prawa odmowy sprzedaży takich preparatów. Sam dokument zawiera również wskazania etyczne użyteczne dla odpowiednich władz i instytucji, których zadaniem jest zabezpieczenie dostępności leków dla pacjenta. Wskazania te zachowują swoją aktualność w przypadku ewentualnej legalizacji klauzuli sumienia dla farmaceutów w Polsce.

EN

The aim of this article is to present the complexity of the problem connected with the legitimization of the conscience clause for pharmacists. At this point in time, a lively discussion concerning this issue is taking place not only in Poland but also in other countries. The author discusses an opinion published by the Comitato Nazionale per la Bioetica (The National Bioethics Committee) concerning conscientious objection to selling emergency contraceptives. The analysis of this document presents arguments of both supporters and opponents regarding the right to refrain from selling such pharmaceuticals. The document itself contains ethical recommendations useful for authorities and institutions whose aim is to protect the accessibility of medicines to patients. These recommendations remain valid even if the conscience clause should be legalized in Poland.

Keywords

PL

klauzula sumienia; sprzeciw sumienia; sumienie; farmaceuta; apteka; CNB; antykoncepcja awaryjna; antykoncepcja; pigułka po

EN

conscience clause; conscientious objection; conscience; pharmacists; pharmacy; CNB; emergency contraception; contraception; morning-after pill

• Publisher: Instytut Filozofii - Uniwersytet Jagielloński
• Journal: Diametros
• Year: 2012
• Issue: 32
• Pages: 62-76

Contributors

author

Waldemar Głusiec

• Uniwersytet Medyczny w Lublinie

References

• Amato [2011] – S. Amato, Postilla firmata del Prof. Salvatore Amato, [w:] Comitato Nazionale per la Bioetica, Nota in merito alla obiezione di coscienza del farmacista alla vendita di contraccettivi d’emergenza, 25 febbraio 2011, dostępne na: http://www.governo.it/ bioetica/pareri_abstract/Obiezione_farmacisti25042011.pdf [19.09.2011], s. 12.
• Angelini HRA Pharma [2006] – Angelini HRA Pharma, NORLEVO 750 microgrammi compresse (data zatwierdzenia ulotki – 24.01.2006).
• Brock [2008] – D.W. Brock, Conscientious Refusal by Physicians and Pharmacists: Who is Obligated to do What, and Why?, “Theoretical Medicine and Bioethics” 29(3) 2008, s. 187-200.
• Capitanio Santolini [2011] – L. Capitanio Santolini, Richiesta dell’On. Luisa Capitanio Santolini, [w:] Comitato Nazionale per la Bioetica, Nota in merito alla obiezione di coscienza del farmacista alla vendita di contraccettivi d’emergenza, 25 febbraio 2011, dostępne na: http://www.governo.it/bioetica/pareri_abstract/Obiezione_farma cisti25042011.pdf [19.09.2011], s. 17-18.
• Card [2007] – R.F. Card, Conscientious Objection and Emergency Contraception, “American Journal of Bioethics” 7(6) 2007, s. 8-14.
• Casanova [2011] - F.P. Casanova, Presentazione, [w:] Comitato Nazionale per la Bioetica, Nota in merito alla obiezione di coscienza del farmacista alla vendita di contraccettivi d’emergenza, 25 febbraio 2011, dostępne na: http://www.governo.it/ bioetica/pareri_abstract/Obiezione_farmacisti25042011.pdf [19.09.2011], s. 3-4.
• CC [1975] – Corte Costituzionale, La sentenza n. 27, 1975.
• CC [1997] – Corte Costituzionale, La sentenza n. 35, 1997.
• CC [2001] – Corte Costituzionale, La sentenza n. 467, 2001.
• CC [2009] – Corte Costituzionale, La sentenza n. 151, 2009.
• CDF [2007] – Codice Deontologico del Farmacista, 2007.
• CNB [2004] – Comitato Nazionale per la Bioetica, Nota sulla contraccezione d’emergenza, 28 maggio 2004, dostępne na: http://www.governo.it/bioetica/testi/contrac cezione_emergenza.pdf [27.09.2011].
• CNB [2011] – Comitato Nazionale per la Bioetica, Nota in merito alla obiezione di coscienza del farmacista alla vendita di contraccettivi d’emergenza, 25 febbraio 2011, dostępne na: http://www.governo.it/bioetica/pareri_abstract/Obiezione_farmacisti25042011.p df [19.09.2011].
• CRI [1947] – Costituzione della Repubblica Italiana (G.U. 1947 no. 298).
• Da Re, Fattorini, Nicolussi [2011] – A. Da Re, E. Fattorini, A. Nicolussi, Postilla a firma dei Proff. Antonio Da Re, Emma Fattorini e Andrea Nicolussi, [w:] Comitato Nazionale per la Bioetica, Nota in merito alla obiezione di coscienza del farmacista alla vendita di contraccettivi d’emergenza, 25 febbraio 2011, dostępne na: http://www.governo.it/ bioetica/pareri_abstract/Obiezione_farmacisti25042011.pdf [19.09.2011], s. 13.
• Deans [2011] – Z. Deans, Conscientious objections in pharmacy practice in Great Britain, “Bioethics”, doi: 10.1111/j.1467-8519.2011.01918.x.
• Di Segni [2011] – R. Di Segni, Postilla a firma del Dott. Riccardo Di Segni, [w:] Comitato Nazionale per la Bioetica, Nota in merito alla obiezione di coscienza del farmacista alla vendita di contraccettivi d’emergenza, 25 febbraio 2011, dostępne na: http://www.governo.it/bioetica/pareri_abstract/Obiezione_farmacisti25042011.p df [19.09.2011], s. 13-14.
• FKPR [2011] – Federacja na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny, Stanowisko Federacji na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny w sprawie postulatów umożliwienia farmaceutom od- mowy sprzedaży niektórych produktów leczniczych, dostępne na: http://federa.org.pl/dokumenty_pdf/centrumprasowe/stanowisko_federacji_kla uzula_sumienia_farmaceuci_2.pdf [19.09.2011].
• Flamigni, Pompili [2011] – C. Flamigni, A. Pompili, Contraccezione, L’Asino d’oro, Roma 2011.
• FNOMCeO [2006] – Federazione Nazionale degli Ordini dei Medici Chirurghi e degli Odontoiatri, Comunicazione n. 81 dell’11 dicembre 2006, dostępne na: http://www.omceo.ta.it/admin/gestione_bollettini/bollettini/Newsletter%20n% C2%B01.pdf [27.09.2011].
• Gedeon Richter [2009] – Gedeon Richter, ESCAPELLE Tabletka 1500 mikrogramów (data zatwierdzenia ulotki – 26.01.2009).
• Guttmacher Institute [2012] – Guttmacher Institute, Refusing to Provide Health Services, “State Policies in Brief” (1) 2012, dostępne na: http://www.guttmacher.org/ statecenter/spibs/spib_RPHS.pdf [11.01.2012].
• Lalitkumar [2007] – P.G.L. Lalitkumar, S. Lalitkumar, C.X. Meng, A. Stavreus-Evers, F. Hambiliki,U. Bentin-Ley, K. Gemzell-Danielsson, Mifepristone, but not levonorgestrel, inhibits human blastocyst attachment to an in vitro endometrialthree- dimensional cell culture model, “Human Reproduction” (11) 2007, 3031–3037.
• Legge [1978] – Legge 23 dicembre 1978, n. 833. Istituzione del servizio sanitario nazionale.
• Legge [1979] – Legge 22 maggio 1979, n. 194. Norme per la tutela sociale della maternità e sull’interruzione volontaria della gravidanza.
• Legge [1993] – Legge 12 ottobre 1993 n. 413. Norme sull’obiezione di coscienza alla sperimentazione animale.
• Legge [2004] – Legge 19 febbraio 2004, n. 40. Norme in materia di procreazione medicalmente assistita.
• Modugno, D’Alessio [1986] – F. Modugno, R. D’Alessio, Tutela costituzionale dei trattamenti sanitari e obiezione di coscienza, “Parlamento” (2) 1986, s. 24-25.
• Neri [2011] – D. Neri, Postilla a firma del Prof. Demetrio Neri, [w:] Comitato Nazionale per la Bioetica, Nota in merito alla obiezione di coscienza del farmacista alla vendita di contraccettivi d’emergenza, 25 febbraio 2011, dostępne na: http://www.governo.it/ bioetica/pareri_abstract/Obiezione_farmacisti25042011.pdf [19.09.2011], s. 14-15.
• Pawlikowski [2009] – J. Pawlikowski, Prawo do wyrażania sprzeciwu sumienia przez personel medyczny – problemy etyczno-prawne, „Prawo i Medycyna” 11(36) 2009, s. 29-42.
• RD [1934] – Regio decreto 27 luglio 1934, n. 1265.
• Rocchi [2008] – G. Rocchi, Obiezione di coscienza, dostępne na: http://www.comitato veritaevita.it/pub/esperto_domande_read.php?id=29 [02.04.2008].
• SFKG, HLIP [2011] – Stowarzyszenie Farmaceutów Katolickich Gdańsk, Human Life International – Polska, Deklaracja poparcia prawa do sprzeciwu sumienia dla farmaceutów, dostępne na: http://www.sumienie-farm.pl [19.09.2011].
• Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty [1996] – Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (tekst jednolity – Dz.U. z 2008 r. Nr 136 poz. 857).
• Ustawa o zawodach pielęgniarki i położnej [1996] – Ustawa z dnia 5 lipca 1996 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (tekst jednolity – Dz.U. z 2001 r. Nr 57 poz. 602).
• Wicclair [2006] – M.R. Wicclair, Pharmacies, Pharmacists, and Conscientious Objection, “Kennedy Institute of Ethics Journal” 16(3) 2006, s. 225-250.

Identifiers

DOI

10.13153/diam.32.2012.477