Znaczenie systemu patentowego dla konwergencji technologicznej i stymulowania aktywności wynalazczej

• Authors: Niklewicz-Pijaczyńska Małgorzata

Title variants

EN

The Importance of the Patent System for Technological Convergence and Stimulating the Inventive Activity

RU

Значение патентной системы для технологической конвергенции и стимулирования активности в области изобретений

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Pierwsza część artykułu omawia pojęcia konwergencji ekonomicznej i technologicznej w świetle przeglądu literatury. Druga część zawiera własną próbę analizy znaczenia systemu patentowego dla konwergencji technologicznej i stymulowania aktywności wynalazczej. Analiza jest prowadzona za pomocą narzędzi biliometrycznych. Autorka próbuje tutaj zmierzyć dystans technologiczny pomiędzy przedsiębiorstwami polskimi i zagranicznymi oraz wskazać znaczenie różnych źródeł innowacji technologicznych. Główne kierunki dyfuzji wiedzy technicznej oraz rozmiary opóźnienia technologicznego są określane na podstawie dokumentacji źródłowej zawierającej sprawozdania dotyczące stanu techniki w trzech badanych przedsiębiorstwach reprezentujących różne branże. Dystans technologiczny jest określany według długości opóźnienia pomiędzy nowymi rozwiązaniami technicznymi stosowanymi przez te przedsiębiorstwa a analogicznymi rozwiązaniami wprowadzonymi wcześniej przez inne podmioty w kraju lub za granicą. Wyniki analizy nie pozwalają na potwierdzenie tezy spotykanej w literaturze przedmiotu o silniejszej dyfuzji wiedzy wewnątrz kraju niż w skali globalnej. Identyfikacja wynalazków źródłowych pokazała, że podstawą aktywności wynalazczej polskich podmiotów równie często są zarówno rozwiązania krajowe, jak i zagraniczne.

EN

The first part of the paper discusses the concepts of economic and technological convergence in the light of a literature review. The second part includes author’s own analysis of the importance of the patent system for technological convergence and stimulating the inventive activity. The analysis is carried out using bibliometric tools. The author tries to measure technological distance between Polish and foreign enterprises and indicate the importance of various sources of technological innovation. Main directions of diffusion of technical knowledge and the size of technological lags are determined according to the source documentation regarding the state of technology in three selected Polish enterprises representing different industrial branches. Technological distance is determined according to the time lag between new technical solutions used in those enterprises and analogous solutions earlier introduced by other subjects in the country or in other countries. The results do not confirm the thesis expressed in the literature about stronger diffusion of knowledge within the country than on global scale. The identification of original inventions has shown that invention activity in Polish enterprises is equally frequently based on domestic and foreign solutions.

RU

В первой части статьи обсуждаются понятия экономической и технологической конвергенции в существующей литературе. Вторая часть содержит собственную попытку анализа значения патентной системы для технологической конвергенции и стимулирования активности в области изобретений. Анализ проводится с помощью библиометрических инструментов. Автор пытается измерить технологическое расстояние между польскими и иностранными предприятиями, а также определить значение разных источников технологических инноваций. Главные направления диффузии технических знаний, а также размеры технологического отставания, определены на основании отчетов о состоянии техники в трех исследуемых предприятиях, представляющих разные отрасли. Технологическое расстояние определяется как временной разрыв между новыми техническими решениями, применяемыми этими предприятиями и аналогическими решениями, вводимыми раньше другими субъектами в нашей стране и за рубежом. Результаты анализа не дают оснований для подтверждения тезиса, встречающегося в литературе предмета, о более сильной диффузии знаний внутри страны по сравнению с диффузией в глобальном масштабе. Идентификация изобретений на основании упомянутых отчетов доказала, что активность польских субъектов в области изобретений с одинаковой частотой основана как на отечественных, так и на зарубежных достижениях.

Keywords

EN

technological convergence; patents; innovations; innovative activity

• Publisher: Komitet Nauk Ekonomicznych PAN, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
• Journal: Ekonomista
• Year: 2017
• Issue: 5
• Pages: 582-600

Contributors

author

Niklewicz-Pijaczyńska Małgorzata

• Dr Małgorzata Niklewicz-Pijaczyńska – Instytut Nauk Ekonomicznych, Uniwersytet Wrocławski, Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii

References

• Aghion P., Howitt P., Endogenous Growth Theory, The MIT Press, Cambridge, Mass. 1997.
• Azariadis C., Drazen A., Threshold Externalities in Economic Development, „The Quarterly Journal of Economics” 1990, nr 2.
• Bal-Woźniak T., Modernizacja technologiczna w ramach współpracy transgranicznej Polski i Ukrainy. Czynniki i bariery, w: Spójność społeczno-ekonomiczna a modernizacja regionów transgranicznych, red. M.G. Woźniak, Rzeszów 2008.
• Balassa B., Trade Liberalization and ‘Revealed’ Comparative Advantage, „The Manchester School of Economic and Social Studies” 1965, nr 32.
• Barro R.J., Government Spending in a Simple Model of Endogenous Growth, „Journal of Political Economy” 1990, nr 98(5).
• Barro R., Sala-i-Martin X., Economic Growth, The MIT Press, Cambridge-London 2004.
• Capolupo R., Convergence in Recent Growth Theories: a Survey, „Journal of Economic Studies” 1998, nr 25(6).
• Castells M., The Information Age: Economy Society and Culture – The Rise of Network Society, t. 2, Blackwell, Oxford 1998.
• Dollar D., Technological Innovation, Capital Mobility, and the Product Cycle in North-South Trade, “American Economic Review” 1986, nr 76.
• Domar E., Expansion and Employment, „American Economic Review” 1947, nr 37(1).
• Dosi G., Pavitt K., Soete L., The Economics of Technical Change and International Trade, Harvester Wheatsheaf, New York–London 1990.
• Firszt D., Postęp technologiczny jako element zintegrowanego rozwoju polskiej gospodarki, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy” 2014, nr 37.
• Firszt D., Instytucjonalne uwarunkowania innowacyjności gospodarki, w: Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy w kontekście uwarunkowań instytucjonalnych, red. M.G. Woźniak, Rzeszów 2009.
• Gerschenkorn A., Economic Backwardness in Historical Perspective, Cambridge, Mass. 1962.
• Głodowska A., Konwewrgencja dochodowa i technologiczna państw Unii Europejskiej w latach 2000–2011, „Nierówności Społeczne a Wzrost gospodarczy gospodarczy” 2013, nr 30.
• Gomułka S., Inventive Activity, Diffusion and the Stages of Economic Growth, Skrifter fra Aarhus Universitets Økonomiske institut, nr 24, Aarhus 1971.
• Gomułka S., Teoria innowacji i wzrostu gospodarczego, CASE – Centrum Analiz Społeczno-Ekonomicznych, Warszawa 1998
• Grossman G., Helpman E., Product Development and International Trade, NBER Working Paper nr 2540, 1989.
• Harrod R.F., An Essay in Dynamic Theory, „The Economic Journal” 1939, nr 49.
• Jabłoński Ł., Ewolucja poglądów na temat konwergencji w ekonomii rozwoju, „Gospodarka Narodowa” 2008, nr 5–6 (2008a).
• Jabłoński Ł., Teorie rozwoju gospodarczego a konwergencja ekonomiczna, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy”nr 13, Rzeszów 2008 (2008b).
• Jabłoński Ł., Kapitał ludzki a konwergencja gospodarcza, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2012.
• Jameson K.J., Has Institutionalism Won the Development Debate?, „Journal of Economic Issues” 2006, nr 40(2).
• Kim L., Stages of Development of Industrial Technology in Developing Countries: A Model, „Research Policy” 1980, nr 9.
• Kravis I.B., “Availability” and Other Influences on the Commodity Composition of Trade, „Journal of Political Economy” 1956, nr 64(2).
• Krugman P., A Model of Innovation, Technology, and the World Distribution of Income, „Journal of Political Economy” 1979, nr 87.
• Kubielas S., Innowacje i luka technologiczna w gospodarce globalnej opartej na wiedzy.
• Strukturalne i makroekonomiczne uwarunkowania, Uniwersytet Warszawski, Warszawa 2009.
• Matkowski Z., Próchniak M., Rapacki R., Real Income Convergence between Central Eastern and Western Europe: Past, Present, and Prospects, „Ekonomista” 2016, nr 6.
• Matkowski Z., Próchniak M., Rapacki R., Scenariusze realnej konwergencji w Unii Europejskiej – kraje EŚW a UE-15, w: Polska w Unii Europejskiej i globalnej gospodarce, red. M. Gorynia, S. Rudolf, IX Kongres Ekonomistów Polskich, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Warszawa 2014.
• Lucas R.E., On the Mechanics of Economic Development, „Journal of Monetary Economics” 1988, nr 22.
• Monkiewicz J., Międzynarodowy transfer wiedzy technicznej, PWN, Warszawa 1981.
• Nelson R.R., Phelps E.S., Investment in Humans, Technological Diffusion and Economic Growth, „American Economic Review” 1966, nr 56.
• Nieć M., Komunikowanie społeczne i media. Perspektywa politologiczna, Lex a Wolters Kluwer Business, Warszawa 2010.
• Niklewicz-Pijaczyńska M., Rola systemu patentowego w dyfuzji wiedzy, „Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach” nr 214, Katowice 2015.
• Niklewicz-Pijaczyńska M., Wachowska M., Potencjał rynkowy patentów akademickich: analiza „martwych” patentów, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy” 2015, nr 1, z. 41.
• Nowak W., Konwergencja w modelach endogenicznego wzrostu gospodarczego, Kolonia Limited, Wrocław 2007.
• Ozava T., Institutions, Industrial Upgrading and Economic Performance in Japan, The Flying Geese Paradigm of Catch-up Growth, Edgar Elgar, Cheltenham, U.K., Northampton, Mass. 2005.
• Posner M.V., International Trade and Technical Change, „Oxford Economic Papers” 1961, nr 13.
• Rapacki R., Wzrost gospodarczy w krajach transformacji: konwergencja czy dywergencja?, PWE, Warszawa 2009.
• Rebelo S., Long-run Policy Analysis and Long Run Growth, „Journal of Political Economy” 1991, nr 99(31).
• Romer P., Increasing Returns and Long Run Growth, „Journal of Political Economy” 1986, nr 94.
• Romer P., EndogenousTechnological Change, „Journal of Political Economy” 1990, nr 98.
• Soszyńska E., Budowa gospodarki wiedzy a dynamika rozwoju gospodarczego i realna konwergencja gospodarcza, w: Determinanty rozwoju Polski. Polityka innowacyjna, red. J. Kotowicz-Jawor, S. Krajewski, E. Okoń-Horodyńska, PTE, Warszawa 2015.
• Stańczyk Z.J., Konsensus waszyngtoński a reformy w krajach postkomunistycznych, PTE, „Zeszyty Naukowe” nr 2, Kraków 2004.
• Street J.H., The Institutional Theory of Economic Development, „Journal of Economic Issues” 1987, nr 21(4).
• Tamura R., Income Convergence in an Endogenous Growth Model, „Journal of Political Economy” 1991, nr 99(31).
• Ustawa z dnia 30.06.2000 r., Prawo własności przemysłowej, Dz.U. z 2013 r. (z późniejszymi zmianami).
• Vernon R., International Investment and International Trade in the Product Cycle, „Quarterly Journal of Economics” 1979, nr 80.
• Verspagen B., Uneven Growth between Interdependent Economics, UPM, Maastricht 1992.
• Woźniak M.G., Modernizacja technologiczna w zintegrowanym rozwoju Polski w warunkach globalnego kryzysu finansowego, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy” nr 16, Rzeszów 2010.