Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2013 | 101 | 89-99

Article title

Cechy denudacji w regionie łódzkim w późnym vistulianie w świetle chemicznych badań w osadach torfowiskowych

Content

Title variants

EN
Denudation features of the Late Vistulian (Weichselian late glacial) preserved in the geochemical analysis of the biogenic deposits of the Łódź Region

Languages of publication

PL

Abstracts

PL
Przedstawiono charakterystykę geochemiczną wybranych torfowisk regionu łódzkiego (Ługi, Podwódka i Rąbień). Celem pracy jest określenie typów i natężenia denudacji w zlewni badanych zbiorników w późnym vistulianie. Miąższość udokumentowanych osadów biogenicznych wynosiła: 2,66 m (profil R-3), 3,0 m (profil Ł-1) oraz 4,75 m (profil P-1). Badania geochemiczne obejmowały oznaczenie podstawowych składników tych osadów, tj. materię organiczną, węglan wapnia, krzemionkę terygeniczną i biogeniczną. Metodą spektrometrii absorpcji atomowej oznaczono pierwiastki pomocne w rekonstrukcji paleograficznej: Na, K, Ca, Mg i Zn. W analizie przemian typów denudacji zlewni, jakie panowały podczas depozycji osadów, wykorzystano wskaźniki geochemiczne odzwierciedlające najważniejsze zmiany w proporcjach oznaczonych elementów
EN
The paper presents the geochemical description of selected peatlands of the Łódź region: Ługi, Podwódka and Rąbień. The aim of this study is evaluation of the type and intensity of the Late Wechselian processes in the peatland catch-ment. The thickness of the document biogenic sediments in the profiles analyzed was: 2,66 m (core R-3), 3,0 m (core Ł-1) and 4,75 m (core P-1). The objective of the geochemical analyses of the above peatlands was identification of basic compo-nents of biogenic sediments, i.e. organic matter, calcium carbonate, terigenic and biogenic silica. In the resulting solution, elements helpful in palaeogeographical reconstruction were identified by the method of atomic absorption spectroscopy: Na, K, Ca, Mg and Zn. The analysis of types of denudation in the catchment following geochemical indices reflecting the most important changes in contribution of marked elements.

Year

Volume

101

Pages

89-99

Physical description

Dates

published
2013

Contributors

author
  • Uniwersytet Pedagogiczny, Instytut Geografii, Wydział Geograficzno-Biologiczny, Zakład Ekorozwoju i Kształtowania Środowiska Geograficznego,
  • Uniwersytet Łódzki, Wydział Nauk Geograficznych, Pracownia Geologii
  • Uniwersytet Szczeciński, Wydział Nauk o Ziemi, Zakład Geologii i Paleogeografii

References

  • Balwierz Z., 2011 – Analiza palinologiczna osadów organogenicznych w Aleksandrowie Łódzkim. W: E. Niesiołowska-Śreniowska i in. (red.), Obozowiska ze starszej i środkowej epoki kamienia na stanowisku 1 w Aleksandrowie Łódzkim w kontekście analizy środowiska naturalnego. Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne w Łodzi: 11-35.
  • Balwierz Z., Goździk J., 1997 – Paleośrodowiskowe zmiany w świetle analiz palinologicznych późnovistuliańskich osadów węglanowych w zagłębieniach bezodpływowych w Bełchatowie. Acta Universitatis Lodziensis, Folia Geographica Physica, 1: 7-21.
  • Borówka R.K., 1992 – Przebieg i rozmiary denudacji w obrębie śródwysoczyznowych basenów sedy mentacyjnych podczas późnego vistulianu i holocenu. Wyd. UAM, Poznań, Seria Geografia, 54: 177 s.
  • Borówka R.K., 2007 – Geochemiczne badania osadów jeziornych strefy umiarkowanej. Studia Limologica et Telmatologica, 1: 33-42.
  • Borówka R.K., Tomkowiak J., 2010 – Skład chemiczny osadów z profilu torfowiska Żabieniec. W: J. Twardy, S. Żurek, J. Forysiak (red.), Torfowisko Żabieniec. Warunki naturalne, rozwój i zapis zmian paleoekologicznych w jego osa-dach. Wyd. Nauk. Bogucki, Poznań: 163-172.
  • Cieśla A., Ralska-Jasiewiczowa M., Stupnicka E., 1978 – Paleobotanical and geochemical investigations of the lacustrine deposits at Woryty near Olsztyn (NE Poland). Polskie Archiwum Hydrobiologii, 25,1-2: 61-73.
  • Dylik J., 1958 – Istota i metody geomorfologii dynamicznej. Acta Geographica Universitatis Lodziensis, 8: 23-64.
  • Dylikowa A., 1958 – Próba wyróżnienia faz rozwoju wydm w okolicach Łodzi. Acta Geographica Lodziensia, 8: 233-268.
  • Dzieduszyńska D., Petera-Zganiacz J., Krąpiec M., 2011 – The age of the subfosil trunk Horizon in deposits of the Warta River Valley (central Poland) based on 14C datings. Geochronometria, 38: 334-340.
  • Forysiak J., 2012 – Zapis zmian środowiska przyrodniczego późnego vistulianu i holocenu w osadach torfowisk regionu łódzkiego. Acta Geographica Lodziensia, 99: 164 s.
  • Gilewska S., 1986 – Podział Polski na jednostki geomorfologiczne. Przegląd Geograficzny, 58, 1-2: 15-40.
  • Gołębiewski R., 1981 – Kierunki i intensywność denudacji na obszarze zlewni górnej Raduni w późnym Würmie i holocenie. Zeszyty Naukowe UG, Rozprawy i Monografie, 26: 165 s.
  • Goździk J., Konecka-Betley K., 1992 – Późnovistuliańskie utwory węglanowe w zagłębieniach bezodpływowych rejonu kopalni Bełchatów. Cz. II. Skład chemiczny i mineralny. Roczniki Gleboznawcze, 43,3-4: 125-124.
  • Hammer Q., Harper D.A.T., Ryan P.D., 2001 – Past: Paleontological statistics software package for education and data analysis. Palaeontologia Electronica, 4,1: 1-9.
  • Kabata-Pendias A., Pendias H., 1979 – Pierwiastki śladowe w środowisku biologicznym. Wyd. Geol., Warszawa: 300 s.
  • Krajewski K., Balwierz Z., 1985 – Stanowisko böllingu w osadach wydmowych schyłku vistulianu w Roślu Nowym k/Dąbia. Acta Geographica Lodziensia, 50: 93-112.
  • Krzyszkowski D., 1998 – Stratigraphy and sedimentology of Weichselian deposits at Folwark, Bełchatów outcrop, Central Poland. Quaternary Studies in Poland, 15: 3-25.
  • Małecki J. (red.), 2006 – Wyznaczanie parametrów migracji zanieczyszczeń w środowisku porowatym dla potrzeb badań hydrogeologicznych i ochrony środowiska: poradnik metodyczny. WG UW: 249 s.
  • Manikowska B., 1985 – O glebach kopalnych, stratygrafii i litologii wydm Polski środkowej. Acta Geographica Lodziensia, 52: 137 s.
  • Manikowska B., 1995 – Aeolian activity differentiation in the area of Poland during the period 20–8 ka BP. Biuletyn Peryglacjalny, 34: 125-165.
  • Mazurek M., 2008 – Czynniki kształtujące skład chemiczny wypływów wód podziemnych w południowej części dorzecza Parsęta (Pomorze Zachodnie). Przegląd Geologiczny, 56, 2: 131-139.
  • Miotk-Szpiganowicz G., 2005 – Metody badań terenowych. W: G. Miotk-Szpiganowicz, K. Tobolski, J. Zachowicz (red.), Osady zbiorników akumulacji biogenicznej. Przewodnik do prac laboratoryjnych i terenowych. PIG, Gdańsk: 62-67.
  • Myślińska E., 2001 – Grunty organiczne i laboratoryjne metody ich badania. PWN, Warszawa: 208 s.
  • Okupny D., 2013 – Zmiany środowiska geograficznego w regionie łódzkim w świetle cech geochemicznych osadów wybranych torfowisk. Maszynopis rozprawy doktorskiej. Katedra Geomorfologii i Paleogeografii UŁ, Łódź: 173 s.
  • Pulina M., 1974 – Denudacja chemiczna na obszarach krasu węglanowego. Prace Geograficzne IG i PZ PAN, 105: 159 s.
  • Roman M., 2003 – Rozwój rzeźby plejstoceńskiej okolic Gostynina. Acta Geographica Lodziensia, 84: 154 s.
  • Rutkowski J., 2007 – Osady jezior w Polsce. Charakterystyka i stan rozpoznania, metodyka badań, propozycje. Studia Limnologica et Telmatologica, 1,1: 17-24.
  • Tobolski K., 1969 – Fazy wydmowe w świetle badań palinologicznych – zagadnienie ich liczby i charakterystyka przebiegu. W: R. Galon (red.), Procesy i formy wydmowe w Polsce. Prace Geograficzne IG i PZ PAN, 75: 101-113.
  • Tobolski K., 2000 – Przewodnik do oznaczania torfów i osadów jeziornych. PWN, Warszawa, Vademecum Geobotanicum: 508 s.
  • Tobolski K., 2005 – Rys geografii torfowisk. W: G. Miotk-Szpiganowicz, K. Tobolski, J. Zachowicz (red.), Osady zbiorników akumulacji biogenicznej. Przewodnik do prac laboratoryjnych i terenowych. PIG, Gdańsk: 29-33.
  • Turkowska K., 2006 – Geomorfologia regionu łódzkiego. Wyd. UŁ, Łódź: 238 s.
  • Wasylikowa K., 1964 – Roślinność i klimat późnego glacjału w środkowej Polsce na podstawie badań w Witowie koło Łęczycy. Biuletyn Peryglacjalny, 13: 261-417.
  • Wojciechowski A., 2000 – Zmiany paleohydrologiczne w środkowej Wielkopolsce w ciągu ostatnich 12 000 lat w świetle badań osadów jeziornych rynny kórnicko-zaniemyskiej. Wyd. Nauk. UAM, Poznań, Seria Geografia, 63: 236 s.
  • Woszczyk M., Spychalski W., 2007 – Czynniki czasowej zmienności zawartości wybranych metali ciężkich w osadach Jeziora Sarbsko (Nizina Gardzieńsko-Łebska) na tle genezy zbiornika. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych, 31: 485-496.

Document Type

Publication order reference

Identifiers

ISSN
0065-1249

YADDA identifier

bwmeta1.element.desklight-ceb43f5c-45a2-4ebe-bc81-e480a0b6b30a
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.