Subsydiarność: stara idea na nowe czasy. Perspektywa encykliki Caritas in veritate

• Authors: Aniela Dylus

Title variants

EN

Subsidiarity: An Old Idea for the New Times. The Prospect of the Encyclical Letter Caritas in Veritate

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

Subsidiarity is a well known concept in the Humanities, but its potential for ordering social life is far from exhausted. Aim of the article is to answer a question of the validity of this idea. A new impetus for its understanding could be found in the latest social Encyclical Letter of Pope Benedict XVI Caritas in Veritate (2009). Recalling the old idea, the Pope pointed at the biblical sources of subsidiarity and its anchoring it in the history of political and social thought. Theoretical explanations of the principle of subsidiarity allows also with reference to the Encyclical Letter Quadragesimo anno to select two negative and two positive description of individuals as ‘intermediate bodies’ and as ‘bigger’ and ‘higher’ communities. The latter are obliged to ‘help for self help’. When it proves effective, they should no longer provide help, but are obliged to make a ‘subsidiary reduction’. Using the language of Caritas in Veritate, it means that provided assistance ‘always implies the effect of emancipation’. Caritas in Veritate contains new elements of understanding subsidiarity; among others, the importance and meaning of civil society in overcoming contemporary social issues. Appropriate is ‘the logic of the gift’ that goes beyond ‘the logic of the market’ and ‘the political logic’. The perspective of subsidiarity seems to be useful in the management of globalization; this perspective considers the concept of development and reform of the social and tax systems (the notion of ‘the fiscal subsidiarity’). This perspective could be useful for those who are looking for solutions of the current economic crisis.

Keywords

EN

subsidiarity; civil society; support for self-help; subsidiary reduction; ‘logic of the gift’; management of globalization; development; crisis

• Publisher: Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk / Akademia Leona Koźmińskiego
• Journal: Prakseologia
• Year: 2012
• Issue: 153
• Pages: 151-167

Contributors

author

Aniela Dylus

• Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, ul. Dewajtis 5, 01-815 Warszawa

References

• Benedykt XVI. 2009. Encyklika Caritas in veritate. Kraków: Wydawnictwo m.
• Dylus A. 1988. Tyle wolności ile można, tyle władzy ile koniecznie potrzeba, „Ład”, 24 lipca, nr 30.
• Dylus A. 1994. Gospodarka. Moralność. Chrześcijaństwo. Warszawa: Wydawnictwo Fundacji ATK.
• Dylus A. 1995. Idea subsydiarności a integracja Europy, „Państwo i Prawo”, z. 5: 52–61.
• Dylus A. 2010. Myśl religijna w dyskursie wokół współczesnego kryzysu gospodarczego – na przykładzie encykliki „Caritas in veritate”. Referat na ogólnopolskiej konferencji Religia i gospodarka – asocjacje i opozycje w świecie współczesnym, zorganizowanej przez Sekcję Socjologii Religii Polskiego Towarzystwa Socjologicznego oraz Katedrę Socjologii Kolegium Ekonomiczno-Społecznego Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Warszawa 17–18 czerwca.
• Dylus A. 2012. Rec.: A. Wuwer, Zasada subsydiarności. Perspektywa nauczania społecznego Kościoła. „Społeczeństwo”, nr 2: 185–189.
• Goldschmidt N., Habisch A. 2010. Was die Wirtschaftsethik vom Papst lernen kann. „Frankfurter Allgemeine Zeitung“, nr 36.
• Häberle P. 1994. Das Prinzip der Subsidiarität aus der Sicht der vergleichenden Verfassungslehre. „Archiv des öffentlichen Rechts“, t. 119, z. 2: 169–206.
• Kulesza M. 1996. Zasada subsydiarności jako klucz do reform ustroju administracyjnego państw Europy Centralnej i Wschodniej (na przykładzie Polski), w D. Milczarek (red.). Subsydiarność (s. 129–136).Warszawa: Dom Wydawniczy „Elipsa”.
• Kulesza M. 2008. Budowanie samorządu. Warszawa: Wydawnictwo MUNICIPIUM S.A. Łużyński W. 2001. Państwo pomocnicze. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL. Milczarek D. (red.) 1996. Subsydiarność. Warszawa: Dom Wydawniczy „Elipsa”.
• Millon-Delsol Ch. 1995. Zasada pomocniczości. Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Millon-Delsol Ch. 1996. Zasada subsydiarności – założenia, geneza oraz problemy współczesne, w: D. Milczarek (red.), Subsydiarność (s. 41–52).Warszawa: Dom Wydawniczy „Elipsa”.
• Nass E. 2010. Wypowiedź na 11. Warsztatach Sekcji „Chrześcijańska Etyka Społeczna” Międzynarodowego Stowarzyszenia Teologii Moralnej i Etyki Społecznej nt. Kryzys finansowy jako wyzwanie społeczno-etyczne, Berlin, 22–24 lutego.
• Nothelle-Wildfeuer U. 2010. Społeczeństwo obywatelskie a logika daru. Nowe akcenty nauki społecznej w „Caritas in veritate”, w: S. Fel, M. Hułas, G. Raabe (red.), Społeczeństwo, gospodarka, ekologia. Perspektywa encykliki społecznej „Caritas in veritate” (s. 89–106). Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Regulski J. 2007. Reformowanie państwa. Moje doświadczenia. Szczecin: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Administracji Publicznej w Szczecinie.
• Roos L. 2010. Zasady katolickiej nauki społecznej w integralnym rozwoju człowieka i ludzkości. W: S. Fel, M. Hułas, G. Raabe (red.). Społeczeństwo, gospodarka, ekologia. Perspektywa encykliki społecznej „Caritas in veritate” (s. 41–53). Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Schneider L. 1990³. Subsidiäre Gesellschaft. Erfolgreiche Gesellschaft. Paderborn – München – Wien – Zürich: Wydawnictwo Ferdinand Schöningh.
• Sutor B. 1994. Etyka polityczna. Warszawa: Wydawnictwo Kontrast.
• Szpringer W. 1996. Subsydiarność jako zasada ustrojowa w państwie federalnym – członku Unii Europejskiej (na przykładzie RFN), w: D. Milczarek (red.), Subsydiarność (s. 111–125). Warszawa: Dom Wydawniczy „Elipsa”.
• Szymczak W. 2010. Rozwój społeczeństwa obywatelskiego – społeczeństwo obywatelskie przestrzenią rozwoju, w: S. Fel, M. Hułas, G. Raabe (red.), Społeczeństwo, gospodarka, ekologia. Perspektywa encykliki społecznej „Caritas in veritate” (s. 107–124). Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Wuwer A. 2011. Zasada subsydiarności. Perspektywa nauczania społecznego Kościoła. Katowice: Księgarnia św. Jacka.
• Zięba M. 2009. Papież nie zrobił kroku w przód, z (...) rozm. R. Bielecki. „W drodze”, nr 10: 48–55.