Misja: dziecko. Kobiety i mężczyźni wobec rodzicielstwa i prokreacji

• Authors: Zygmunt Agata

Title variants

EN

Mission: child. Women and men towards parenthood and procreation

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł prezentuje wyniki badań dotyczących uwarunkowań planów i decyzji prokreacyjnych przeprowadzonych wśród kobiet i mężczyzn zamieszkujących województwo śląskie. Badania zostały zrealizowane w 2016 roku na próbie 1000 mieszkańców województwa śląskiego, będących w wieku 18-39 lat. Do ich przeprowadzenia wykorzystano metodę sondażu, przy zastosowaniu techniki wywiadu kwestionariuszowego. Zaprezentowane analizy są ukierunkowane na udzielenie odpowiedzi na pytania o plany prokreacyjne kobiet i mężczyzn, o powody, dla których mają lub chcą mieć dzieci, a także o działania, które są skłonni podjąć w celu realizacji swoich planów związanych z posiadaniem i wychowaniem dzieci. Porównanie opinii i deklaracji kobiet i mężczyzn, będących w wieku właściwym dla prokreacji, ma stanowić przyczynek do dyskusji wokół ewentualnych różnic w podejściu do rodzicielstwa oraz czynników determinujących decyzje dotyczące posiadania dzieci. Wyniki badań pozwalają stwierdzić, że posiadanie potomstwa i bycie rodzicem jest ważne zarówno dla kobiet, jak i dla mężczyzn. Można jednak zauważyć pewne zróżnicowanie powodów, dla których kobiety i mężczyźni chcą być rodzicami. Ponadto to kobiety skłonne są do nieco większych wyrzeczeń i wysiłków ukierunkowanych na realizację planów prokreacyjnych niż mężczyźni.

EN

The aim of the paper is to presents the results of research on the determinants of reproductive plans and decisions conducted among women and men. The research was carried out in 2016 on a sample of 1,000 inhabitants of the Śląskie Voivodeship, aged 18-39. The survey method was used to conduct them, using the questionnaire interview technique. The presented analyzes are focused on answering questions concerning reproductive plans of women and men, the reasons why they have or want to have children, as well as the effort that they are willing to take in order to implement their plans related to having and raising children. The aim of the comparison of opinions and declarations of women and men at reproductive age is to contribute to the discussion around possible differences in the approach to parenthood and factors determining the decisions on having children. Research results show that having children and being a parent is important for both women and men. However, there are some differences in the reasons why men and women want to be parents. In addition, women are willing to slightly greater sacrifices and efforts aimed at implementing reproductive plans than men.

Keywords

PL

rodzicielstwo; prokreacja; dzietność; kobiety; mężczyźni

EN

parenthood; procreation; fertilit; women; men

• Publisher: Zielona Góra University Press
• Journal: Dyskursy Młodych Andragogów / Adult Education Discourses
• Year: 2020
• Volume: 21
• Pages: 377-392

Dates

published

2020

Contributors

author

Zygmunt Agata

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

References

• CBOS (2010), Postawy prokreacyjne Polaków. Komunikat z badań. BS/4/2010, Wydawnictwo Fundacja Centrum Badań Opinii Publicznej, Warszawa, https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2010/K_004_10.PDF [22.10.2015].
• CBOS (2012), Potrzeby prokreacyjne oraz preferowany i realizowany model rodziny. Komunikat z badań BS/61/2012, Wydawnictwo Fundacja Centrum Badań Opinii Publicznej, Warszawa, https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2012/K_061_12.PDF [22.10.2015].
• Dzwonkowska-Godula K. (2011), Ojcostwo jako instytucja i doświadczenie w świetle wypowiedzi młodych wykształconych ojców, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica”, nr 39, s. 111-127.
• Fuszara M. (red.) (2008), Nowi mężczyźni. Zmieniające się modele męskości we współczesnej Polsce, Trio, Warszawa.
• GUS (2019), Rocznik demograficzny 2019, Zakład Wydawnictw Statystycznych, Warszawa.
• Ignatczyk W. (1990), Postawy małżeńskie i prokreacyjne młodzieży polskiej stanu wolnego – studium statystyczno-demograficzne, SGPiS, Warszawa.
• Kluzowa K., Slany K. (2004), Przemiany funkcji prokreacyjnej w rodzinie, w: Oblicze współczesnej rodziny polskiej, B. Mierzwiński, E. Dybowska (red.), WAM, Kraków, s. 63-95.
• Kotowska I.E. (2014), Niska dzietność w Polsce w kontekście percepcji Polaków. Diagnoza Społeczna 2013. Raport tematyczny, MPiPS i ZRZL, Warszawa.
• Kotowska I.E., Jóźwiak J. (2012), Nowa demografia Europy a rodzina, „Roczniki Kolegium Analiz Ekonomicznych”, 28, s. 9-33.
• Leridon H. (2015), The Development of Fertility Theories: A Multidisciplinary Endeavour, „Population-E”, nr 70(2), s. 309-348.
• Lesthaeghe R. (2010), The unfolding story of the Second Demographic Transition, „Population and Development Review”, Vol. 36(2), s. 211-251.
• Lesthaeghe R. (2014), The second demographic transition: A concise overview of its development, „PNAS”, Vol. 111(51), s. 18112-18115, www.pnas.org/cgi/doi/10.1073/pnas1420441111 pdf [21.12.2015].
• Lutz W., Skirbekk V., Testa M.R. (2006), The Low Fertility Trap Hypothesis: Forces that May Lead to Further Postponement and Fewer Births in Europe, „Vienna Yearbook of Population Research”, 4, s. 167-192.
• Macintyre S. (1982), „Kto chce dzieci?” Społeczne fabrykowanie instynktów, w: Nikt nie rodzi się kobietą, T. Hołówka (red.), Czytelnik, Warszawa, s. 187-215.
• Mason K. (1997), Explaining Fertility Transitions, „Demography”, Vol. 34, No. 4, s. 444-445.
• McDonald P. (2000), Gender Equity in Theories of Fertility Transition, „Population and Development Review”, Vol. 26, No. 3, s. 427-439.
• Mynarska M., Rytel J. (2014), Pomiar motywacji do posiadania dzieci wśród osób bezdzietnych. Polska adaptacja kwestionariusza motywów rodzicielskich, „Polskie Forum Psychologiczne”, t. 19, nr 4, s. 522-543.
• Paradysz J. (1977), Decyzje prokreacyjne małżeństw w Polsce, „Studia Demograficzne”, nr 48, s. 55-78.
• Sikorska M. (2009), Nowa matka, nowy ojciec, nowe dziecko. O nowym układzie sił w polskich rodzinach, WAiP, Warszawa.
• Skrętowicz B. (1992), Uwarunkowania zachowań prokreacyjnych kobiet wiejskich, SGPiS, Warszawa.
• Slany K. (2006), Alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego w ponowoczesnym świecie, Nomos, Kraków.
• Smoliński Z., Kuciarska-Ciesielska M. (1989), Prokreacja w rodzinie, GUS, Warszawa.
• Sobotka T. (2017), Post-Transitional Fertility: Childbearing Postponment and the Shift to Low and Unstable Fertility Levels. Human Fertulity Database Research Report, Vienna Institute of Demography Working Papers, nr 1.
• Sobotka T., Beaujouan E. (2014), Two is Best? Persistence of a Two-child Family Ideal in Europe, Vienna Institute of Demography Working Papers, nr 3.
• Titkow A., Duch-Krzysztoszek D. (2009), Intencje i decyzje prokreacyjne w społeczeństwie polskim a polityka przyjazna prokreacji, „Studia Demograficzne”, nr 155, s. 70-97.
• Van de Kaa D. (2003), The Idea of a Second Demographic Transition in Industrialized Countries, „Japanese Journal of Population”, Vol. 1(1), s. 1-34, http://www.ipss.go.jp/webj-ad/WebJournal.files/Population/2003_4/Kaa.pdf [20.12.2015].
• Van de Kaa D. (1987), Europe’s second demographic transition, „Population Bulletin”, Vol. 42(1), s. 1-59.
• Zygmunt A. (2018), Potencjał demograficzny Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii – szanse, zagrożenia, perspektywy, „Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa”, t. 9, z. 2, s. 100-119.

Identifiers

ISSN

2084-2740