Straty majątkowe w Archidiecezji Poznańskiej w latach 1939-1956

• Authors: Ireneusz Dosz

Title variants

EN

Property Damages in the Archdiocese of Poznań in the years 1939-1956

FR

Les dommages à la propriété dans l'archidiocèse de Poznań dans les années 1939-1956

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

Initially, property damages in the Archdiocese of Poznań were difficult to determine. It happened because the things were inventoried carelessly, the parish archives were destroyed and scattered because of hostilities and finally, the painful decisions of communist regime in the People's Republic of Poland. In the years 1939-1956 in the Archdiocese of Poznań the temples, chapels and church buildings were destroyed. The interior of the churches were designedly devastated i.e. pews, confessionals, ambos, floors, organs and liturgical things. Polish literary work was underestimated because of racism so most of the parish libraries were devastated. Works of art were destroyed or stolen and then exported. Only a few dozen out of the hundreds of pre-war churches and chapels could have fulfilled the sacred functions. The other buildings needed at least to be cleaned and more often to be rebuild or a thorough renovated. However, many monuments, church things, works of art, books and magazines were saved. People kept and hid these things in their houses even with putting their life at risk. It should be noted that the scale of destruction and property damages at that time is not everything what happened. Much more important were losses of life in the Archdiocese of Poznań. Almost one-third of the clergy did not survive the war.

Keywords

PL

majątek kościelny; wojna; władze komunistyczne; duchowieństwo

EN

Church property; war; communist regime; clergy

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Kościół i Prawo
• Year: 2013
• Issue: 2 (15) nr 2
• Pages: 9-40

Contributors

author

Ireneusz Dosz

• Kanclerz Kurii Metropolitalnej w Poznaniu; ul. Ostrów Tumski 2, 61-109 Poznań, Poland

References

• Böhler, Jochen. 2009. Zbrodnie Wehrmachtu w Polsce. Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Dudek, Antoni. 1995. Państwo i Kościół w Polsce 1945-1970. Kraków: Wydawnictwo PiT.
• Dymek, Walenty. 1947. „Rady Parafialne.” Miesięcznik Kościelny Archidiecezji Poznańskiej 11:364.
• Epstein, Catherine. 2010. Wzorcowy nazista. Arthur Greiser i okupacja Kraju Warty. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie Oddział Publicat.
• Haendschke, Lucjan. 1946. „Registratura parafialna.” Miesięcznik Kościelny Archidiecezji Poznańskiej 2:99.
• Jarosz, Dariusz. 2000. Polacy a stalinizm 1948-1956. Warszawa: Instytut Historii PAN.
• Jastrząb, Ł. Archidiecezja poznańska w okresie okupacji hitlerowskiej 1939-1945. mps.
• Kemp–Welch, Anthony. 2008. Polska pod rządami komunistów, 1944-1989. Kraków: Wydawnictwo Uniwersyteu Jagiellońskiego.
• Kühn, S. J. 1988. Administracja archidiecezji poznańskiej w latach 1918-1939. Poznań, mps.
• Kumor, Bolesław. 2001. Historia Kościoła. Czasy współczesne 1914-1992. T. 8. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
• Łuczak, Czesław. 1993. „Mienie kościelne i stowarzyszeń religijnych w polityce ekonomicznej Niemiec na polskich ziemiach wcielonych do Rzeszy (1939-1945).” W Kościół i społeczności. Rewolucje, demokracje, totalitaryzmy, red. Jan Walkusz, 209-219. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
• Müller, Antoni. 1948. „Osoby prawne kościelne i ich legitymacja w prawach majątkowych.” Miesięcznik Kościelny Archidiecezji Poznańskiej 4:159-161.
• „Registratura parafialna.” 1934. W Zbiór ustaw Archidiecezyj Gnieźnieńskiej i Poznańskiej, t. 1, zebrał i wydał ks. Stanisław Bross, 130-136. Poznań: nakład Drukarni i Księgarni św. Wojciecha.
• Wilczyński, Leszek. 2010. „Ksiądz arcybiskup Walenty Dymek. Efekt inwigilacji.” W Ksiądz Arcybiskup Walenty Dymek Metropolita Poznański (1888-1956), red. Leszek Wilczyński, 203-234. Poznań: Wydawnictwo „Rys”.
• Zieliński, Zygmunt. 2003. Kościół w Polsce 1944-2002. Radom: Polwen Polskie Wydaw. Encyklopedyczne.