Беларускае пытанне на старонках першых беларускiх газет «Наша Доля» („Nasza Dola”) i «Наша Нива» („Nasza Niwa”) (1906 г.)

• Authors: Korbut Viktar

Title variants

EN

The Belarusian question in the pages of the leading Belarusian newspapers “Наша Доля” (“Nasza Dola”) and “Наша Нива” (“Nasza Niwa”) (1906)

• Languages of publication: BE

Abstracts

BE

У гэтым артыкуле разглядаецца пастаноўка на старонках першай газеты на беларускай мове «Наша Доля», якая выходзіла ў Вільні ў верасні–снежні 1906 г., пытання аб нацыянальным вызваленні беларусаў у сувязі з іх сацыяльным вызваленнем падчас Першай рускай рэвалюцыі (1905–1907 гг.) у Расійскай імперыі. Аналізуюцца ўсе артыкулы, у якіх закраналася гэта праблематыка. Публіцысты «Нашай Доли» пачалі работу па фарміраванні нацыянальнай і сацыяльнай свядомасці беларусаў, падкрэслівалі неабходнасць аб’яднання рабочых і сялян усіх нацыянальнасцей у змаганні за нацыянальнае і сацыяльнае вызваленне як у Беларусі і Літве, так і ва ўсёй Расійскай імперыі. Для параўнання прыведзены прыклады публіцыстыкі з першых нумароў газеты «Наша Нива», якія выходзілі ў адзін час з «Нашай Доляй».

EN

This article examines the question of the national liberation of Belarusians in connection with their social liberation during the First Russian Revolution (1905–1907) in the Russian Empire in the pages of the first Belarusian-language newspaper “Nasza Dola”, published in Vilnius in September − December 1906. All articles dealing with this issue are analysed. “Nasza Dola” publicists began work on the formation of the national and social consciousness of Belarusians, emphasizing the need to unite workers and peasants of all nationalities in the struggle for national and social liberation in Belarus and Lithu-ania, as well as throughout the Russian Empire. For comparison, examples of journalism from the first issues of the newspaper “Nasza Niwa”, which were published at the same time as “Nasza Dola” are analysed.

Keywords

BE

беларусы, «Наша Доля», «Наша Нива», Вільня, прэса, нацы-янальны рух

EN

Belarusians, “Nasza Dola”, “Nasza Niwa”, Vilnius, press, national movement

• Publisher: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
• Journal: Acta Polono-Ruthenica
• Year: 2020
• Volume: Tom 3 Nr XXV
• Pages: 177-190

Dates

published

2020-09-30

Contributors

author

Korbut Viktar

• Uniwersytet Warszawski

References

• Ад Рэдакціи. 1906. «Наша Доля» No 2: 7.
• Александровіч Сцяпан Хусейнавіч. 1968. Гісторыя і сучаснасць: Літаратурна-крытычныя артыкулы. Мінск: «Беларусь».
• Александровіч Сцяпан Хусейнавіч. 1971. Пуцявіны роднага слова. Праблемы развіцця беларускай літаратуры і друку другой паловы ХІХ − пачатку ХХ стагоддзя. Мінск: Выдавецтва БДУ імя У.І. Леніна.
• Біч М. 1966. У змаганні за лепшую долю. «Полымя» No 8.
• Да чытацелёу. 1906. «Наша Доля» No 1: 1–2.
• Дзядзька Пранук. 1919. Аб «Нашай Долі». «Беларусь» No 47–48.
• Колас Якуб. 1906. Бэларусам. «Наша Доля» No 3: 7.
• Колас Якуб. 1906. Наш родны край. «Наша Доля» No 1: 7.
• Конан Уладзімір. 1999. «Наша доля». У: Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 5: М–Пуд. Гал. рэд Пашкоў Г.П. і інш. Мінск: «Беларуская Энцыклапедыя» імя П. Броўкі: 313–314.
• Купала Янка. 2003. Поўны збор твораў. Т. 9. Кн. 2. Дапаўненні да папярэдніх тамоў. Летапіс жыцця і творчасці. Дадатак. Рэд. Эолава Э.А. і інш. Мінск: «Мастацкая літаратура».
• Луцкевіч Антон. 2010а. 1906 − 14/ІХ − 1926. У: Луцкевіч А. Да гісторыі беларускага руху. Укл. Сідарэвіч А. Вільня: Інстытут беларусістыкі; Беласток: Беларускае гістарычнае таварыства: 162–163.
• Луцкевіч Антон. 2010б. «Наша Ніва» (2-га лістапада 1906 г. − 2-га лістапада 1926 г.). У: Луцкевіч А. Да гісторыі беларускага руху. Укл. Сідарэвіч А. Вільня: Інстытут беларусістыкі; Беласток: Беларускае гістарычнае таварыства: 164–165.
• Пагром. 1906. «Наша Доля» No 2: 1.
• Словарь бѣлорусскаго нарѣчія. 1870. Сост. Носовичъ И.И. Санктпетербургъ: Типографія Императорской Академіи Наукъ.
• Слоўнік мовы «Нашай нівы». 1906–1915. Т. 2: Д–Н. 2007. Уклад. Гапоненка І.А., Капылоў І.Л. і інш. Рэд. Лемцюгова В.П. Мінск: «Тэхналогія».
• Терешкович П.В. 2004. Этническая история Беларуси XIX – начала ХХ в. в контексте Цен-трально-Восточной Европы. Минск: БГУ.
• Туронак Ю. 1981. Па плёнах пазнаеце іх. «Ніва» 21 чэрвеня: 4.
• Туронак Юры. 2006. Мадэрная гісторыя Беларусі. Вільня: Інстытут беларусістыкі.
• Шлюбскі А. 1927. Новыя матэрыялы да гісторыі «Нашае Долі». «Полымя» No 3: 199–206.
• Ab wybarach u Hasudarstwienuju Dumu. 1906. „Nasza Dola” nr 5: 2.
• Adam. 1906. Kandydaty ad Wilni. „Nasza Dola” nr 5: 4.
• Ad redakcii. 1906. „Nasza Dola” nr 5: 7.
• Tukierkies Januk. 1906. Da Czytacielou. „Nasza Dola” nr 5: 1.