Jak kształtować postawy moralne w polskim sektorze bankowym w kontekście Sektorowych Ram Kwalifikacji?

• Authors: Mateusz Kucz

Title variants

EN

How to shape the moral character in Polish banking sector confronting Sector Qualifications Framework?

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W swoim tekście skupiam się na praktycznym zagadnieniu kształtowania postaw moralnych wśród przedstawicieli polskiego sektora bankowego w obliczu wymagań, jakie stawia przed nimi Sektorowa Rama Kwalifikacji dla Sektora Bankowego (SRKB). Wstępne rozważania dotyczą refleksji nad stanem dyskursu etycznego w polskim sektorze finansowym oraz wyjaśnieniu, czym jest SRKB. W drugiej części pracy zostaną poddane analizie kodeksy i zachęty, których aktualnie używa się, by kształtować postawy moralne w praktyce zawodowej, m.in. w sektorze bankowym. Po wykazaniu pewnych braków tych narzędzi w części trzeciej wskażę możliwe formy rozwiązania pojawiających się problemów adekwatne do wymagań stawianych przez SRKB. W tej części przedstawię podejście do budowania postaw moralnych oparte na arystotelesowskiej etyce cnoty, która w klasycznym rozumieniu często jest przeciwstawiana interesowym motywacjom ekonomicznym. Postaram się pokazać, że nie musi tak być i przy pewnych założeniach koncepcja Arystotelesa może być zgodna z działaniami rynkowymi. W szczególności jego koncepcja mądrości praktycznej – phronesis – może w istotny sposób poprawić i uzupełnić funkcjonujące mechanizmy i pomóc w budowaniu postaw moralnych opisanych w SRKB.

EN

In my text, I focus on the practical issue of shaping a moral character among representatives of the Polish banking sector in the face of the requirements that Sectoral Qualifications Framework for Banking (SQFB16) puts before the employees of this sector. Preliminary considerations are devoted to reflection on the ethical discourse within Polish financial sector and clarification what SQFB is? In the second part of the work I will analyze codes of ethics and incentives which are currently used to shape moral attitudes in professional practice, including in the banking sector will be analyzed. After demonstrating some shortcomings of these tools in the third part, it will indicate possible forms of solving emerging problems and tools appropriate to the requirements of SQFB. In this part, I will try to present an approach to building a moral character based on the Aristotelian virtue ethics. The virtue ethics in the classical sense is often contrasted with an interest, selfish economic motivation. I will try to show that it does not have to be that way and with certain assumptions, Aristotle’s concept may be consistent with market activities. In particular, his concept of practical wisdom – phronesis can significantly improve and complement existing mechanisms and help in building moral character in the finance sector introduced by SQFB.

Keywords

PL

etyka zawodowa; etyka w finansach; etyka cnót; etyka kodeksowa; zachęty

EN

Vocational ethics; Ethics in finance; virtue ethics; code of ethics; incentives

• Publisher: Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk / Akademia Leona Koźmińskiego
• Journal: Prakseologia
• Year: 2019
• Volume: 161
• Pages: 95-114

Contributors

author

Mateusz Kucz

• Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie

References

• Arystoteles. 1982. Etyka Nikomachejska. PWN, Warszawa.
• Bruni L., R. Sugden. 2013. Reclaiming Virtue Ethics for Economics. „Journal of Economic Perspectives”, 27(4): 141–164.
• Deci E. L. 1971. Effects of externally mediated rewards on intrinsic motivation. „Journal of personality and Social Psychology”, 18(1): 105–115.
• Deci E. L. 1972. Intrinsic motivation, extrinsic reinforcement, and inequity. „Journal of personality and social psychology”, 22(1): 113–120.
• Frey B. S., F. Oberholzer-Gee. 1997. The Cost of Price Incentives: An Empirical Analysis of Motivation Crowding-out. „American Economic Review”, 87: 746–755 .
• Frey B. S., F. Oberholzer-Gee, R. Eichenberger. 1996. The old lady visits your backyard: A tale of morals and markets. „Journal of political economy”, 104(6): 1297–1313.
• Gneezy U., Al. Rustichini. 2000. A Fine Is a Price. „Journal of Legal Studies”, 29(1): 1–17.
• Gneezy U., S. Meier, P. Rey-Biel. 2011. When and Why Incentives (Don’t) Work to Modify Behavior. „Journal of Economic Perspectives”, 25 (4): 191–210.
• Gorazda M., Hardt Ł., Kwarciński T., red. 2016. Metaekonomia: zagadnienia z filozofii ekonomii. Copernicus Center Press, Kraków.
• Hausman D. M., McPherson M. S., Satz D. 2017. Etyka ekonomii: Analiza ekonomiczna, filozofia moralności i polityka publiczna. Copernicus Center Press, Kraków.
• Hossain T., Li K.K. 2014. Crowding Out in the Labor Market: A Prosocial Setting Is Necessary. „Management Science”, 60 (5): 1148–1160.
• Kodeks Etyki Bankowej. https://zbp.pl/public/repozytorium/dla_konsumentow/rekomendacje/KEB_final_WZ.pdf [dostęp 10.10.2018].
• Kołakowski L. 2010. Etyka bez kodeksu, [w:] Kultura i fetysze. PWN, Warszawa.
• Kraśniewski A. 2013. Raport referencyjny. Odniesienie Polskiej Ramy Kwalifikacji na rzecz uczenia się przez całe życie do Europejskiej Ramy Kwalifikacji. Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa, http://biblioteka-krk.ibe.edu.pl/opac_css/doc_num.php?explnum_id=996 [dostęp 10.10.2018].
• Kruglanski A. W., Friedman I., Zeevi, G. 1971. The effects of extrinsic incentive on some qualitative aspects of task performance 1. „Journal of Personality”, 39(4): 606–617.
• Lepper M. R., Greene D., Nisbett R. E. 1973. Undermining children’s intrinsic interest with extrinsic reward: A test of the „overjustification” hypothesis. „Journal of Personality and Social Psychology”, 28(1): 129–137.
• Lipiński Cz. 2008. Etyka w bankowości – dylematy pracownika bankowego. „Annales. Etyka w życiu gospodarczym”, 11(2): 87–96.
• McCloskey D. 2006. The Bourgeois Virtues: Ethics for an Age of Commerce. University of Chicago Press.
• Ossowska M. 2000. Normy Moralne. PWN, Warszawa.
• Owidiusz. Metamorfozy. 7: 20–21, wiele wydań.
• Rosół P. 2017. Hans Jonas o etycznej odpowiedzialności nauki i techniki. Universitas, Kraków.
• Sandel M. 2012. Czego nie można kupić za pieniądze? Kurhaus, Warszawa.
• Schwartz B., Sharpe K. 2010. Practical wisdom: The right way to do the right thing. Penguin, Riverhead.
• Sektorowa Rama Kwalifikacji dla Sektora Bankowego, http://www.kwalifikacje.edu.pl/download/ramy_polska/bank/SRKB.pdf [dostęp 02.03.2019].
• Sectoral Qualifications Framework for Banking, http://kwalifikacje.edu.pl/wp-content/uploads/publikacje/PDF/srk/SQF-bankowosc-eng-internet.pdf [dostęp 02.03.2019].
• Sennett R. 2013. Razem. Rytuały, zalety i zasady współpracy. MUZA, Warszawa.
• Skarga B. 1994. Usankcjonowanie niecnoty. „Etyka”, 27: 169–171.
• Środa M. 1994. Argumenty za i przeciwko etyce zawodowej. „Etyka”, 27: 167–169.
• Titmuss R., Oakley M. A., Ashton J. 1997. The Gift Relationship: From Human Blood to Social Policy. New Press.
• Yunus M., Jolis A., Janikowska E. 2012. Bankier ubogich. Historia mikrokredytu. ConCorda

Identifiers

DOI

10.7206/prak.0079-4872_2015_160_19