Ocena bólu przez kobiety z chorobą nowotworową piersi

• Authors: Ferenc Wioletta , Kulik Teresa , Pacian Anna , Krawczyk Marlena

Title variants

EN

Assessment of pain experienced by women with breast cancer

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Żyjemy w czasach, w których człowiek codziennie musi mierzyć się z różnymi przeciwnościami losu. Każdego dnia borykamy się z trudnymi sytuacjami, które jednych potrafią zmobilizować do działania, innych zaś wprowadzić w stan załamania. Życie, które jest spokojne i uładzone, może zmienić się w jednej chwili, gdy trzeba zmierzyć się z bardzo niebezpiecznym i podstępnym przeciwnikiem – rakiem piersi. Jest on najczęstszym nowotworem złośliwym u kobiet. Stanowi drugą przyczynę zgonów kobiet w Polsce. Ból jest często nieodłącznym elementem i zarazem konsekwencją leczenia onkologicznego. Ludzie chorzy onkologicznie postrzegają go jako jedno z najbardziej negatywnych przeżyć. Leczenie nie powinno boleć i pacjent w chorobie nowotworowej nie powinien cierpieć. Dlatego skuteczność leczenia bólu zależy od prawidłowej jego oceny. Celem pracy była ocena bólu przez kobiety z chorobą nowotworową piersi. Badania realizowane były od 2011 do 2013 r. Przeprowadzono je wśród kobiet z chorobą nowotworową piersi, korzystających z Poradni oraz hospitalizowanych w SPZOZ Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli. Dobór respondentów miał charakter losowy. Badaniami objęto 250 kobiet w wieku od 27. do 83. lat. W pracy zastosowano metodę surveyową. Narzędziami badawczymi, które zastosowano, były standaryzowane narzędzia badawcze, takie jak: krótki kwestionariusz do pomiaru natężenia bólu McGilla (SF-MPQ), skala numeryczna (NRS), skala oceny bólu według Barbary J. Headley, kwestionariusz wskaźników bólu według Laitinena (LPS), skala depresji Becka (BDI). Do badań wykorzystano także kwestionariusz ankiety własnej konstrukcji. Z badań wynika, że kobiety z chorobą nowotworową piersi najczęściej doświadczają bólu psychicznego lub somatycznego. Na poziom odczuwanego bólu u kobiet z chorobą nowotworową piersi mają wpływ: czas po zdiagnozowaniu choroby, akceptacja choroby oraz przyczyna jego powstania. U 54,40% respondentek występowało umiarkowane nasilenie objawów depresji, a u aż 11,00% ciężkie. Efekty leczenia bólu wśród kobiet z chorobą nowotworową piersi nie są w pełni satysfakcjonujące, tylko 8,00% ocenia je bardzo dobrze.

EN

We live in times, where the man every day must deal with various adversities. Every day we are struggling with difficult situations, which one are able to mobilize for actions, while others leads down into depression. A quiet and organized life, may change up in seconds, when it’s necessary to face a dangerous and sneaky enemy – breast cancer. Breast cancer is the most frequent malignant neoplasm in women. It is the second cause of death in women in Poland. Pain is often an integral part and a consequence of oncological treatment. Oncological patients perceive it as one of the most negative experiences. Treatment should not cause pain and cancer patient should not suffer. Therefore, the effectiveness of treatment of pain depends on its proper evaluation. The aim of the paper is to assess pain experienced by women with breast cancer. The study was conducted from 2011 to 2013 among 250 women with breast cancer visiting Outpatient Department and hospitalized in St. John of Dukla Oncology Center i n Lublin. S election o f r espondents w as o f a random character. The study covered women aged 27 to 83 years. The method applied was a survey. There were used standardized research tools, such as a short questionnaire by McGill to measure pain intensity, numerical scale, the scale of pain assessment by Barbara J. Headley, a questionnaire of indicators of pain by Laitinen, Beck Depression Inventory. The study used a questionnaire designed by the authors. Research shows that women with breast cancer frequently experience mental or somatic pain. The level of pain in women with breast cancer is influenced by the time after diagnosing the disease, acceptance of the disease and the reason for its development. 54,40% of the respondents had moderate of depressive symptoms and 11,00% heavy. The effects of pain treatment among women with breast cancer are not fully satisfactory, only 8,00% evaluate them to be very good.

Keywords

PL

ból; depresja; leczenie bólu; mastektomia; rak piersi

EN

pain; depression; pain treatment; mastectomy; breast cancer

• Publisher: Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
• Journal: Niepełnosprawność - zagadnienia, problemy, rozwiązania
• Year: 2016
• Issue: 2(19)
• Pages: 109-127

Dates

published

2016-06-16

Contributors

author

Ferenc Wioletta

• Katedra Zdrowia Publicznego, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Lublinie

author

Kulik Teresa

• Katedra Zdrowia Publicznego, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Lublinie

author

Pacian Anna

• Katedra Zdrowia Publicznego, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Lublinie

author

Krawczyk Marlena

• Katedra Zdrowia Publicznego, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Lublinie

References

• Barraclough J., Rak i emocje, praktyczny przewodnik po psychoonkologii, Warszawa,Wydawnictwo Medyczne Sanmedica, 1997
• Beck A. T., Ward C. H., Mendelson M. et al., An inventory for measuring depression, „Archives of General Psychiatry” 1961, Nr 4
• Bulsa M., Rzepa T., Foszczyńska-Kłoda M. i in., Stan psychiczny kobiet po mastektomii, doniesienie z badań, „Postępy Psychiatrii i Neurologii” 2002, Nr 11(1)
• Chojnacka-Szawłowska G., Następstwa psychologiczne nowotworu gruczołu piersiowego i narządów rodnych, Wrocław, Ossolineum, 1994
• De Walden-Gałuszko K., Ból a depresja, w teorii i w praktyce, „Psychoonkologia” 2003, Nr 7
• De Walden-Gałuszko K., Majkowicz M., Trojanowski L. i in., Jakość życia u kobiet z nowotworem gruczołu piersiowego, [w:] Jakość życia w chorobie nowotworowej, red. De Walden-Gałuszko K., Majkowicz M., Gdańsk, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 1994
• Didkowska J., Wojciechowska U., Zatoński W., Prognozy zachorowalności i umieralności na nowotwory złośliwe w Polsce do 2025 roku, Warszawa, Centrum Onkologii Instytutu im. Marii Skłodowskiej-Curie, 2009
• Farin E., Nagl M., The patient-physician relationship in patients with breast cancer, influence on changes in quality of life after rehabilitation, „Quality of Life Research” 2013, Nr 22
• Golec A., Dobrogowski J., Kocot M., Psychologiczne aspekty bólu pooperacyjnego, „Przegląd Lekarski” 2000, Nr 57
• Greszta E., Siemińska M., Poziom lęku – stanu i lęku – cechy u pacjentów zakwalifikowanych do leczenia operacyjnego pomostowaniem aortalno-wieńcowym a percepcja bólu rany pooperacyjnej i innych dolegliwości bólowych, „Roczniki Pomorskiej Akademii Medycznej” 2008, Nr 54
• Hartmann U., Muche R., Reuss-Borst M., Effects of a step-by-step inpatient rehabilitation programme on quality of life in breast cancer patients, a prospective randomised study, „Onkologie” 2007, Nr 30
• Headley B. J., Chronic pain management, [w:] Physical rehabilitation: assessment and treatment, red. O’Sullivan S. B., Schmitz T. J., Philadelphia, David Company, 2006
• Heaven C., Maguire P., Communication issues, [w:] Psychosocial issues in palliative care, red. Lloyd Williams M., Oxford, Oxford University Press, 2003
• Hølen J. C., Lydersen S., Klepstad P. et al., The Brief Pain Inventory, pain’s interference with functions is different in cancer pain compared with noncancer chronic pain, „The Clinic Journal of Pain” 2008, Nr 24
• Jarosz J., Kaczmarek Z., Kowalski D. M. i in., Postępowanie w bólach nowotworowych, [w:] Zalecenia postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w nowotworach złośliwych 2013 rok, red. Krzakowski M., Warzocha K., Gdańsk, Via Medica, 2013
• Kózka M., Grzegorzewska S., Reczek A., Adaptacja kobiet po usunięciu gruczołu piersiowego, „Problemy Pielęgniarstwa” 2003, Nr 1/2
• Kroner K., Krebs B., Skov J. et al., Immediate and long-term phantom breast syndrome after mastectomy, incidence, clinical characteristics and relationship to pre-mastectomy breast pain, „Pain” 1989, Nr 36
• Kwekkeboom K., Postmastectomy pain syndromes, „Cancer Nursing” 1996, Nr 19
• Laitinen J., Acupuncture and transcutaneous electric stimulation in the treatment of chronic sacrolumbalgia and ischialgia, „The American Journal of Chinese Medicine” 1976, Nr 4
• Lewandowski T., Ból w chorobach nowotworowych, „Nowa Medycyna” 2005, Nr 12
• Loeser J. D., Treede R. D., The Kyoto protocol of IASP Basic Pain Terminology, „Pain” 2008, Nr 137
• Malec-Milewska M., Krajnik M., Wordliczka J., Chory na nowotwór: kompendium leczenia bólu, Warszawa, Medical Education Oficyna Wydawnicza, 2013
• Malicka I., Szczepańska J., Anioł K. i in., Zaburzenia nastroju i strategie przystosowania do choroby u kobiet leczonych operacyjnie z powodu nowotworu piersi i narządów rodnych, „Współczesna Onkologia” 2009, Nr 13
• Melzack R., Wall P. D., Tajemnica bólu, Kraków, Wydawnictwo WAM, 2006
• Merskey H., Bogduk N., Classification of chronic pain: description of chronic pain syndromes and definitions ofpain terms, Seattle, IASP Press, 1994
• Mika K. A., Po odjęciu piersi, Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 1995
• Nowicki A., Ostrowska Ż., Akceptacja choroby przez chore po operacji raka piersi w trakcie leczenia uzupełniającego, „Polski Merkuriusz Lekarski” 2008, Nr 24(143)
• Pawlik M., Karczmarek-Borowska B., Akceptacja choroby nowotworowej u kobiet po mastektomii, „Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego” 2013, Nr 11(2)
• Pinder K. L., Ramirez A. J., Black M. F. et al., Psychiatric disorders in patients with advanced breast cancer, prevelence and associated factors, „The European Journal of Cancer” 1993, Nr 29A
• Saunders C., The care of the dying patient and his family, „Contact” 1972, Nr 38
• Sheridan C. L., Radmacher S. A., Psychologia zdrowia, wyzwanie dla biomedycznego modelu zdrowia, Warszawa, Instytut Psychologii Zdrowia, 1998
• Sieńkowska-Magoń M., Grzesiak J., Leś J. i in., Leczenie bólu u chorych z zaawansowaną postacią raka nerki, „Współczesna Onkologia” 2005, Nr 9
• Smith W. C., Bourne D., Squair J. et al., A retrospective cohort study of post mastectomy pain syndrome, „Pain”1999, Nr 83
• Stefanek M. E., Psychosocial aspects of breast cancer, „Current Opinion in Oncology” 1992, Nr 4(6)
• Stępień R., Wiraszka G., Stan emocjonalny chorych po radykalnym leczeniu chirurgicznym nowotworów złośliwych, „Problemy Pielęgniarstwa” 2003, Nr 1/2
• Trella J., Krajnik M., Jassem J., Wybrane problemy w leczeniu przewlekłego bólu nowotworowego w Polsce, „Polish Oncology” 2005, Nr 8(2)
• Walęcka K., Rostowska T., Samoocena i style radzenia sobie ze stresem u kobiet po operacji raka piersi, „Psychoonkologia” 2002, Nr 6
• Wordliczek J., Dobrogowski J., Leczenie bólu, Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2011
• Wrońska I., The quality of women’s life after mastectomy in Poland, „Health Care for Women International” 2003, Nr 24

Identifiers

ISSN

2084-7734