Der Islam in Polen – zur Geschichte und Bedeutung der polnischen Tataren

• Authors: ROMEJKO ADAM

Title variants

PL

ISLAM W POLSCE – HISTORIA I ZNACZENIE POLSKICH TATARÓW

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Obecnie jednym z bardziej popularnych tematów w Europie jest islam. Wspólnocie muzułmańskiej poświęca się liczne wydawnictwa naukowe, popularnonaukowe, a także audycje radiowe i telewizyjne. Krajem, który ma ciekawe doświadczenia związane z muzułmanami, jest Polska. Większość polskich muzułmanów stanowią Tatarzy. Pierwsi osadnicy tatarscy przybyli na ziemie polskie w XIV w. Pomimo różnic kulturowych, szczególnie religijnych, przyjmowano ich chętnie. Miejscowi władcy cenili ich umiejętności żołnierskie. Tatarzy zasymilowali się, przejmując wiele lokalnych zwyczajów, np. związanych z kuchnią. Ich wyróżnikiem jest religia – islam. Interesujący jest sposób rozumienia przez Tatarów polskości. W sensie politycznym, odnosząc się do państwa zamieszkania, określają się mianem Polaków. Biorąc pod uwagę przynależność religijną nazywają siebie Tatarami. Polakami określają wtedy chrześcijańskich (katolickich) sąsiadów. Życie Tatarów było i nadal jest związane z życiem polskiego społeczeństwa. Problemy całego kraju były także ich problemami. Wielu z nich brało udział w walkach narodowowyzwoleńczych w okresie rozbiorowym. W czasie drugiej wojny światowej członkowie tatarskiej elity, podobnie jak polskiej, ponieśli liczne straty. Po zakończeniu wojny wielu Teatrów wyjechało na tzw. ziemie odzyskane. Jako pełnoprawni członkowie wspólnoty polskiej Tatarzy cieszą się pełną wolnością obywatelską i religijną. Z jednej strony wskazuje się, że stanowią oni przykład pokojowej koegzystencji świata islamu i zachodniego, z drugiej zaś postrzega się ich jako pośredników pomiędzy (chrześcijańską) Europą a światem islamu.

DE

EINFÜHRUNG. 1. VON DER GOLDENEN HORDE BIS ZUM MODERNEN POLEN. 2. ORGANISATORISCHES LEBEN. 3. ALLTÄGLICHES LEBEN. 4. DIE BEDEUTUNG DER TATAREN FÜR POLEN. ZUSAMMENFASSUNG

• Publisher: Gdańskie Seminarium Duchowne, Kuria Metropolitalna Gdańska
• Journal: Studia Gdańskie
• Year: 2009
• Issue: 24
• Pages: 307-318

Contributors

author

ROMEJKO ADAM

• Instytut Politologii Uniwersytet Gdański

References

• BORAWSKI, P., DUBIŃSKI, A. 1986. Tatarzy polscy. Dzieje, obrzędy, legendy, tradycje. Warszawa.
• CHAZBIJEWICZ, S. 1990. Mistyka tatarskich kresów. Białystok.
• CHAZBIJEWICZ, S. 1997a. Międzywojenne życie społeczne i religijne. W: L. Bohdanowicz, S. Chazbijewicz, J. Tyszkiewicz, Tatarzy Muzułmanie w Polsce, 42-46. Gdańsk.
• CHAZBIJEWICZ, S. 1997b. Tradycje mistyki islamskiej. Piśmiennictwo religijne. Magia i folklor. W: L. Bohdanowicz, S. Chazbijewicz, J. Tyszkiewicz, Tatarzy Muzułmanie w Polsce, 58-65. Gdańsk.
• CHAZBIJEWICZ, S. 1997c. Zwyczaje i obrządki religijne. W: L. Bohdanowicz, S. Chazbijewicz, J. Tyszkiewicz, Tatarzy Muzułmanie w Polsce, 66-70. Gdańsk.
• KAMOCKI, J. 1993. Tatarzy polscy jako grupa etnograficzna. Rocznik Tatarów Polskich, 43-47.
• KONOPACKI, M., MISKIEWICZ, A. 1982. Białostocki szlak tatarski. Warszawa.
• MIELCZAREK, S. 1993. „Życie Tatarskie”. Rocznik Tatarów Polskich, 109116.
• MIŚKIEWICZ, A., KAMOCKI, J. 2004. Tatarzy Słowiańszczyzną obłaskawieni.
• Kraków.
• POGORZELSKI, A. J. 2004. Polscy Tatarzy. Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej 3, 59-64.
• SKOWRON-NALBORCZYK, A. 2007. Islam jako polska religia? O mniejszości muzułmańskiej Polsce. Więź 6, 108-115.
• WARMIŃSKA, K. 1999. Tatarzy polscy, Tożsamość religijna i etniczna. Kraków.