Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2017 | LXIV | 289-302

Article title

Nu… pr˙ivet peredavajta, co tu tak˙e Mazur˙i, Polak’i luterany su… Jeszcze raz o „polszczyźnie okolic Krasnojarska” na tle innych przesiedleńczych gwar słowiańskich w Rosji

Authors

Content

Title variants

Well... greet everybody and tell that such Masures, Polish Lutherans live here... Once again about “Polish language in the area of Krasnoyarsk” against the background of other Slavic immigrant dialects in Russia

Languages of publication

PL

Abstracts

PL
Celem artykułu jest przedstawienie typologii „innosłowiańskich” gwar przesiedleńczych w Rosji. Przedmiotem analizy są dwie polskie i trzy czeskie gwary występujące na Syberii oraz, w przypadku odmian czeskich, na czarnomorskim wybrzeżu Kaukazu Północnego, częściowo też zachodnioukraińska gwara Holendrów (Olędrów) syberyjskich. Autor charakteryzuje aktualny stan badań i przytacza najwyrazistsze przykłady podobieństw między nimi, które powstały przede wszystkim w wyniku analogicznego oddziaływania na pierwotne systemy tych gwar ich wschodniosłowiańskiego otoczenia językowego, zwłaszcza języka rosyjskiego. W obrębie fonetyki/fonologii zwraca się szczególną uwagę na problem przenikania rosyjskich spółgłosek spalatalizowanych do systemu omawianych gwar. W morfologii na kilku przykładach pokazano, że zakres funkcjonowania niektórych kategorii i form gramatycznych zmieniał się w badanych gwarach nie tylko pod wpływem języka rosyjskiego, ale czasem też w wyniku niezależnego rozwoju ich systemów w sytuacji wyspowej.
EN
The aim of this article is to introduce a typology of Slavic immigrant dialects spoken in the Russian Federation. The paper deals with two Polish and three Czech varieties located in Siberia, in the case of the Czech ones also at the Black Sea coast of the Northern Caucasus and, partly, with West Ukrainian patois of Siberian Hollanders. The author outlines the current state of their research and analyzes the most eloquent examples of the phonological and grammatical resemblances between them which appeared mainly due to the fact that their original dialectal systems have been similarly influenced by their language surroundings, first of all by Russian. In particular attention is drawn to the problem of penetration of Russian palatalized consonants to phonetic or even phonological systems of those dialects. In morphology, it is shown that the functional sphere of some grammatical categories and forms has changed in the examined dialects not only under influence from Russian, but sometimes also as a result of their independent development in an insular situation.

Year

Volume

Pages

289-302

Physical description

Dates

published
2017

Contributors

  • Katedra Slawistyki i Studiów Środkowoeuropejskich, Instytut Historii i Filologii, Rosyjski Państwowy Uniwersytet Humanistyczny

References

  • Aleksiejewa Madina M., 2016, Wariatiwnost’ w goworie pichtinskich golendrow, w: Olga W. Diedowa, Jelena W. Pietruchina, Leonid M. Zacharow, red., Sławianskije jazyki i kultury w sowriemiennom mirie: III Mieżdunarodnyj naucznyj simpozium (Moskwa, MGU imieni M.W. Łomonosowa, fiłołogiczeskij fakultet, 23–26 maja 2016 g.): Trudy i materiały, Moskwa: MAKSPress, s. 197–199.
  • Ananiewa Natalia, 2006, Zróżnicowanie pokoleniowe polskich gwar kresowych (wybrane zagadnienia) w: Jerzy Sierociuk, red., Gwary dziś, t. 3: Wewnętrzne zróżnicowanie języka wsi, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań, s. 93–98.
  • Ananiewa Natalia, 2012, Niektóre właściwości gwary wyspowej na Syberii, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN”, 58, s. 5–13.
  • Ananiewa Natalia J., 2013a, Morfołogija głagoła w polskom goworie dieriewni Wierszyna Bochanskogo rajona Irkutskoj obłasti, w: Ludmiła E. Kałnyń, red., Issledowanija po sławianskoj dialektołogii 16, Institut sławianowiedienija RAN, Moskwa, s. 203–210.
  • Ananiewa Natalia J., 2013b, Tipołogija polskich goworow Sibiri i rezultaty ich kontaktow s ruskim idiomom, w: Aleksandr M. Mołdowan, Swietłana M. Tołstaja, red., Sławianskoje jazykoznanie. XV Mieżdunarodnyj sjezd sławistow. Minsk, 2013 g. Dokłady rossijskoj dielegacii, Indrik, Moskwa, s. 467–478.
  • Ananiewa Natalia, 2015, Germanizmy leksykalne w dwóch polskich gwarach wyspowych na Syberii, „Gwary dziś”, 7, s. 169–175.
  • Dejna Karol, 1993, Dialekty polskie, Ossolinenum, Wrocław–Warszawa–Kraków. Głuszkowski Michał, 2016, Swietłana Mitrenga-Ulitina, Język polski mieszkańców wsi Wierszyna na Syberii [recenzja], „Acta Neophilologica”, XVIII/1, s. 177–182.
  • Jegorow Ilja M., 2013, Foneticzeskije osobiennosti polskogo pieriesielenczeskogo gowora w Respublikie Chakasija i w Krasnojarskom kraje RF, w: Jefim I. Piwowar, otw. red. Polewyje issledowanija studentow RGGY VIII, RGGY, Moskwa, s. 98–109.
  • Jegorow Ilja M., 2016, Polskij pieriesielenczeskij gowor w Respublikie Chakasija i w Krasnojarskom kraje RF, „Slavia Occidentalis” 73/1, s. 45–59.
  • Mitrenga-Ulitina Swietłana, 2015, Język polski mieszkańców wsi Wierszyna na Syberii, Wydawnictwo UMSC, Lublin.
  • Skorwid Sergiej S., Triet’jakowa Irina W. 2009, „Tut żył Kiriłł, a tam – Miefodij...“, ili Czechi pod Noworossijskom, „Jazyk, soznanije, kommunikaci-ja“ 38, Moskwa, s. 40–54.
  • Skorwid Sergiej S., 2013, Gowor potomkow czeszskich pieriesielencew na Siewiernom Kawkazie kak primer lingwoarealnogo driejfa, w: Aleksandr M. Mołdowan, Swietłana M. Tołstaja, red., Sławianskoje jazykoznanie. XV Mieżdunarodnyj sjezd sławistow. Minsk, 2013 g. Dokłady rossijskoj dielegacii, Indrik, Moskwa, s. 467–478.
  • Skorwid Sergiej, 2016a, Składniki tożsamości narodowej potomków polskich przesiedleńców z Mazur w Republice Chakasji i Krasnojarskim kraju FR, „Acta Neophilologica”, XVIII/1, s. 125–134.
  • Skorwid Sergiej S., 2016b, O niekotorych prosodiczeskich osobiennostiach gowora potomkow czeszskich pieresielencew na Siewiernom Kawkazie,
  • Michail W. Osłon, red., Bałto-sławianskaja akcentołogija: Materiały VII mieżdunarodnogo seminara, Jazyki sławianskoj kultury, Moskwa, s. 142–158.
  • Skorvid Sergej, 2016, Czech immigrant dialects in the Northern Caucasus and Western Siberia, „International Journal of the Sociology of Language“, 238, s. 127–143.
  • Stupiński Eugeniusz, 2008, Geneza polszczyzny w okolicy Krasnojarska, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN”, 53, s. 207–215.
  • Stupiński Eugeniusz, 2009a, Wpływy wschodniosłowiańskie na polszczyznę okolic Krasnojarska, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN”, 54, s. 197–204.
  • Stupiński Eugeniusz, 2009b, Polszczyzna okolic Krasnojarska, Rozprawa doktorska napisana w Katedrze Dialektologii Polskiej UŁ (rękopis), Łódź, 246 ss.
  • Štolc Jozef, 1994, Slovenská dialektológia, Veda, Bratislava.
  • Urbańczyk Stanisław, 1984, Zarys dialektologii polskiej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
  • Zakrews’ka Jarosława W., red., 1988, Atłas ukrajins’koji mowy, t. II, Naukowa dumka, Kijiw.

Document Type

Publication order reference

Identifiers

ISSN
0076-0390

YADDA identifier

bwmeta1.element.desklight-d7dafbba-484e-4b37-9214-3efbb5592285
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.