Oburzeni, znudzeni, z(a)wiedzeni... Semantyka buntu w socjolekcie młodzieżowym

• Authors: Anna Wileczek

Title variants

Indignant, bored, deceived... The semantics of the rebellion in youth sociolect

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Proponowanym tekstem chciałabym wpisać się w nurt badań, docierających do sposobów młodzieżowej konceptualizacji rzeczywistości przez medium właściwych nastolatkom praktyk komunikacyjnych. Jak się zdaje, rejestrują one przeobrażenia kulturowej kategorii buntu jako efektu młodzieńczego odczuwania i przeżywania świata. W rzeczywistości płynnych struktur („To, co u was dzieje się przez całe życie, u nas staje się w tydzień”), „networkowych” więzi, apoteozy ludyczności, gdy dynamika wyznacza zarówno strategię doświadczania świata (używanie, konsumpcja, elastyczność), jak i jego hermeneutykę, niezwykle cenna wydaje się rekonstrukcja obrazu buntu wpisanego w semantykę socjolektu młodzieżowego. „Potencjał” buntu, uzasadniony w modelach kultur postfiguratywnych, wyczerpuje się w przestrzeni kofiguratywnego i prefiguratywnego McŚwiata. Negacja, o ile nie jest uzasadniona pragmatycznie, staje się niepotrzebnym balastem, marnotrawieniem energii. Bardziej frapująca jest kreacja – eksperymentowanie z „ja” w dającej oparcie wspólnocie młodości, także językowej. Wymiar ludyczny kontestacji zdominował „ideowy” utrwalony w świadomości kulturowej. Zasadne więc staje się pytanie, czy współcześni młodzi są „nie-gniewni”, a może gniewni inaczej? Odpowiedź na nie udzielana z „wnętrza” ich języka, przez analizę semantyki słownictwa, frazeologii i praktyk tekstowych młodomowy jest celem niniejszego opracowania.

Profiling a rebellion in the sociolect of the youth is in line with the trend of research, aiming to identify the ways of conceptualizing the reality by the youth through the medium of youth- specific communication practices. They record the transformations of cultural category of rebellion as a result of youthful confrontation with the world. In the world of liquid structures, network ties, apotheosis of variability, when the dynamics determines both the strategy of experiencing the world ( using, consumption, and flexibility) and its hermeneutics, a reconstruction of the picture of rebellion, as an element of the semantic system of youth sociolect seems to be precious. A “potential” of rebellion, justified in the models of postfigurative cultures, loses its value in the space of configurative and prefigurative McWorld. Negation becomes an unnecessary burden, a waste of energy. A more compelling and existentially justified for the young generation is creation — experimenting with “I” in giving support (also linguistic) community of the youth, Thus the following question seems to be reasonable: are today’s young people “non-angry” or maybe angry in a different way?

Keywords

PL

bunt młodzieńczy; socjolekt młodzieżowy; młodomowa; pola semantyczne; semantyka konceptualna

EN

rebellion of youth; youth sociolect; youthspeak; semantic fields; conceptual semantics

• Publisher: Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk
• Journal: Socjolingwistyka
• Year: 2014
• Issue: 28
• Pages: 225-238

Dates

published

2014

Contributors

author

Anna Wileczek

• Uniwersytet Jana Kochanowskiego, Kielce

References

• Bendyk E. 2012: Bunt Sieci, Warszawa: Wyd. Polityka SP.
• Bomba J. 2002: W poszukiwaniu tożsamości, [w:] O dorastaniu, czyli kod buntu. Rozmawia Piotr Legutko, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Burszta W. 2012: U źródeł buntu, [w:] Kuligowski W., Pomieciński A. (red.), Oblicza buntu. Praktyki i teorie sprzeciwu w kulturze współczesnej, Poznań: PWN, 45–68.
• Chaciński B. 2003: Wypasiony słownik najmłodszej polszczyzny, Kraków: Znak.
• Chaciński B. 2005: Wyczesany słownik najmłodszej polszczyzny, Kraków: Znak.
• Chaciński B. 2007: Totalny słownik najmłodszej polszczyzny, Kraków: Znak.
• Czarnecka K., Zgółkowa H. 1991: Słownik gwary uczniowskiej, Poznań: Kantor Wydawniczy SAWW.
• Czeszewski M. 2001: Słownik slangu młodzieżowego, Piła: Ekolog.
• Dymińska D. 2012: Mięso, Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Filipak M. 1999: Od subkultury do kultury alternatywnej, Lublin: Wyd. UMCS.
• Fliciński P., Wójtowicz S. 2008: Hip-hop. Słownik, PWN, Warszawa.
• Grabias S. 2003: Język w zachowaniach społecznych, Lublin: Wyd. UMCS.
• Grabias S. 1981: O ekspresywności języka. Ekspresja a słowotwórstwo, Lublin: Wyd. UMSC.
• Janicki M. 2012: Prawdoidy z tabloidów, Polityka nr 41, 9.10.12., 23–25.
• Jawłowska A. 1975: Drogi kontrkultury, Warszawa: PIW.
• Jendrzejek A., Pastwa J. (oprac.) 2006: Słownik gwary młodzieżowej, Toruń: Wyd. Literat.
• Kołodziejek E. 2002: Konceptualizacja rzeczywistości w socjolekcie młodzieżowym, Studia Językoznawcze, t. 1, 131–140.
• Kuligowski W., Pomieciński A. (red.) 2012: Oblicza buntu. Praktyki i teorie sprzeciwu w kulturze współczesnej, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
• Kuryłowicz J., Bartmiński J., Tokarski R. 1993: Definicja semantyczna: czego i dla kogo? [w:] Bartmiński J., Tokarski R. (red.), O definicjach i definiowaniu, Lublin: PWN.
• Levinson P. 2010: Nowe nowe media, przeł. M. Zawadzka, Kraków: Wyd. WAM.
• MSS – Miejski słownik slangu i mowy potocznej, [23.06.2014].
• Oleszkiewicz A. 2006: Bunt młodzieńczy. Uwarunkowania. Formy. Skutki, Warszawa: Scholar.
• Pałeczny T. 1997: Kontestacja: Formy buntu we współczesnym społeczeństwie, Kraków: Nomos.
• Pawłowska J. 1985: Tak zwana dewiacja pozytywna, Studia Socjologiczne nr 2 (97), 93–112.
• Sińczuch M. 2012: Koniec ery subkultur. Rozmawia E. Karabin, Więź nr 2–3, 40–49.
• SNMP – Slang, neologizmy, mowa potoczna, <http://www.vasisdas.pl> [23.06.2014].
• SSO – Słownik synonimów online, <http://synonimy.ux.pl/multimatch.php> [22.11. 2012].
• Szafraniec K. 2011: Młodzi 2011, Warszawa: Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, <http://zds.kprm.gov.pl/sites/default/files/pliki/mlodzi_2011_printerfriendly.pdf>, [02. 01. 2013].
• Świda-Zięba H. 2002: „Ja” a trudny świat, [w:] O dorastaniu, czyli kod buntu. Rozmowy Piotra Legutki, Warszawa: Wydawnictwo Literackie.
• Święcicka M. 2004: Ekspresywne określenia mężczyzn w języku młodzieży szkolnej, [w:] Wojtczuk K., Wierzbicka A. (red.), Funkcja emocjonalna jednostek językowych i tekstowych, Siedlce: Wydawnictwo Akademii Podlaskiej.
• Tokarski R. 2004: Semantyka barw we współczesnej polszczyźnie, Lublin: Wyd. UMCS.
• USJP – Dubisz S. (red.) 2003:Uniwersalny słownik języka polskiego, t. 1–6, Warszawa: PWN.
• Warchala J., Skudrzyk A. 2010: Kultura piśmienności młodego pokolenia, Katowice: Wyd. US.
• Widawski M. (red.) 1998: Słownik polskiego slangu on-line, <http://halina.univ.gda.pl/slang/> [23.06.2014].
• Zgółkowa H. (red.) 2006: Nowy słownik gwary uczniowskiej, Wrocław: Europa.

Identifiers

ISSN

0208-6808