Jednostki pomocnicze i ich rola w miastach na prawach powiatu na przykładzie Wrocławia

• Authors: Madej Małgorzata

Title variants

EN

Ancillary Units and Their Role in Cities with District Rights – the Example of Wrocław

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Artykuł podejmuje problematykę jednostek sublokalnych w ramach rządzenia metropoliami na przykładzie Wrocławia w kontekście rządzenia wielopoziomowego i good governance. W Polsce jednostki takie są umocowane jako jednostki pomocnicze gminy. Artykuł obrazuje ich status prawny i funkcjonowanie w ramach polskiego samorządu, a następnie koncentruje się na sytuacji w wybranym mieście na prawach powiatu. Analiza oparta jest na aktach prawnych oraz wywiadach z osobami zaangażowanymi w samorząd lokalny i sublokalny Wrocławia. Organizacja rządzenia metropolią w oparciu o mniejsze, samodzielne jednostki to efektywne rozwiązanie stosowane w wielu miastach na świecie, jednakże w przypadku Wrocławia model osiedli pozostawia istotne pole do rozwijania tego elementu struktury miejskiego rządzenia. Obecnie brakuje jednoznacznej koncepcji, jaka powinna być ich rola w mieście.

EN

The paper refers to sublocal units within metropolitan governance, focusing on Wrocław in the context of multi-level governance and good governance. In Poland, such units function as ancillary units of municipalities (gminy). The paper describes their legal status and functioning within the Polish territorial government and discusses selected urban districts (powiaty). The analysis is based on legal acts and interviews with people involved in the local and sublocal government in Wrocław. The organisation of metropolitan governance based on smaller units is an efficient solution applied in cities worldwide, however, in the case of Wrocław, the borough model leaves a broad potential to develop this element of municipal management structure. Currently, a clear concept of their role in the city is needed.

Keywords

PL

samorząd terytorialny; rządzenie wielopoziomowe; good governance; samorząd sublokalny; jednostki pomocnicze; Wrocław

EN

territorial government; multi-level governance; good governance; sublocal government; ancillary units; Wrocław

• Publisher: University of Warsaw - Centre for European Regional and Local Studies (EUROREG) and Regional Studies Association - Polish Section
• Journal: Studia Regionalne i Lokalne
• Year: 2021
• Issue: 2(84)
• Pages: 93-105

Contributors

author

Madej Małgorzata

• Uniwersytet Wrocławski, Instytut Politologii

References

• Augustyniak M., 2010, Jednostki pomocnicze gminy, Warszawa: Wolters Kluwer.
• Ball R.W., Linn J.F., Wetzel D.L., 2013, Financing Metropolitan Governments in Developing Countries, Cambridge: Lincoln Institute of Land Policy. Bank Danych Lokalnych, bdl.stat.gov.pl [dostęp: 21.09.2019].
• Bedawy R., Eldahan O.H., 2019, „Sustainable development & good governance”, European Journal of Sustainable Development, t. 8, nr 2, s. 125–138.
• Biuletyn Informacji Publicznej Urzędu Miejskiego Wrocławia, http://bip.um.wroc.pl/artykuly/6/wroclawskie-osiedla [dostęp: 29.10.2019].
• Buček J., 2000, „Sublocal decentralisation – the case of Slovak big cities”, Environment and Planning C: Government and Policy, t. 18, s. 57–78.
• Collin J.-P., Robertson M., 2005, „The borough system of consolidated Montreal: Revisiting urban governance in a composite metropolis”, Journal of Urban Affairs, t. 27, nr 3, s. 307–330.
• Daniell K., Kay A., 2017, „Multi-level governance: An introduction”, w: K. Daniell, A. Kay (red.), Multilevel Governance: Conceptual Challenges and Case Studies from Australia, Canberra: ANU Press, s. 3–32.
• Europejska Karta Samorządu Lokalnego, Dz.U. 1994 Nr 124 poz. 607.
• Gendźwiłł A., Żerkowska-Balas M., 2018, Polacy o samorządach. Opinia publiczna u progu samorządowej kampanii wyborczej, Warszawa: Fundacja im. S. Batorego.
• Gmina Suwałki, http://www.gmina.suwalki.pl/ [dostęp: 10.09.2019].
• Gołębiewska A., Stępień E., 2017, „Rola sołtysów we współczesnych społecznościach wiejskich”, w: A. Gołębiewska, P.B. Zientarski (red.), Sołectwo – studium prawnoustrojowe, Warszawa: Kancelaria Senatu.
• Hurtado-Tarazon A., 2012, The Challenges of Metropolitan Management and Large-scale Urban Projects: Mass Transit Systems in Colombia, Conference Paper, November 2012.
• Kondycja sektora organizacji pozarządowych w Polsce 2015. Raport z badań, 2016, Warszawa: Stowarzyszenie Klon/Jawor.
• Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej, Dz.U. 1997 nr 78 poz. 483, z późniejszymi zmianami.
• Krakovsky R., Müller J.-W., Pouthier J.-L., Reynié D., Rioux J.-P., Valadier P., 2019, L’Europe et ses populisme, Paris: SER SA. London Councils, https://www.londoncouncils.gov.uk/who-runs-london/essential-guide-london-localgovernment [dostęp: 17.08.2019].
• Mazurkiewicz B., 2018, „Współczesny sołtys w świetle typologii przywództwa. Kontekst teoretyczny i empiryczny”, Studia Politicae Universitatis Silesiensis, t. 22, s. 25–46.
• Metropolia GZM, http://metropoliagzm.pl/.
• Mueller S., 2015, Theorising Decentralisation. Comparative Evidence from Sub-national Switzerland, Colchester: ECPR.
• Nelson R.H., 2009, The Rise of Sublocal Governance, Lecture presented at the Mercatus Center, November 11, 2009.
• Olum Y., 2014, „Decentralisation in developing countries: preconditions for successful implementation”, Commonwealth Journal of Local Governance, nr 15, s. 23–38.
• Ptak A., 2016, Sołectwa w lokalnym systemie władzy, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Sintomer Y., Herzberg C., Allegretti G., 2013, Participatory Budgeting Worldwide – Updated Version, Bonn: Global Civic Engagement, Service for Development Initiatives.
• Statut Miasta Stołecznego Warszawy (tekst jednolity), Uchwała nr XII/223/2015 Rady m.st. Warszawy z 28 maja 2015 r. (Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego z 18 czerwca 2015 r., poz. 5569).
• Stevens A., 2003, The Government and Politics of France, Londyn: Macmillan Education.
• Swianiewicz P., Krukowska J., Lackowska M., Kurniewicz A., 2013, Błędne rondo marginalizacji? Jednostki pomocnicze samorządu w zarządzaniu dużymi miastami, Warszawa: Elipsa.
• Szmytke R., 2013, „W kwestii metropolii i obszarów metropolitalnych”, Przegląd Administracji Publicznej, nr 2, s. 35–47.
• Temat Tygodnia: „Jak zwiększyć prestiż wrocławskich rad osiedli?”, https://www.tuwroclaw.com/wiadomosci,temat-tygodnia-jak-zwiekszyc-prestiz-wroclawskich-rad-osiedli-opinie,wia5-3266-32282.html dostęp: 20.02.2020].
• Traktat o Unii Europejskiej, Dz. Urz., C 326 , 26/10/2012 P. 0001 – 0390.
• Uchwała Nr XIX/391/15 Rady Miejskiej Wrocławia z dnia 22 grudnia 2015 r. zmieniająca uchwały w sprawie nadania statutów osiedli, Dziennik Urzędowy Województwa Dolnośląskiego z 2015 r. Nr 6198.
• Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, Dz.U. z 2019 r., poz. 506.
• Ustawa z dnia 15 marca 2002 r. o ustroju miasta stołecznego Warszawy, Dz.U. z 2018, poz. 1817.
• Ustawa z dnia 21 lutego 2014 r. o funduszu sołeckim, Dz.U. z 2014, poz. 301.
• Ustawa z dnia 9 marca 2017 r. o związku metropolitalnym w województwie śląskim, Dz.U. z 2017 r. poz. 730.
• Valadier P., 2019, „Les populismes et l’appel au ‘peuple’”, w: L’Europe et ses populismes. Collection Les Essentiels d’Études, Paris: SER.
• van der Bol N., 2011, Managing Metropolitan Complexity. Understanding metropolitan management issues from a public managers’ perspective, Rotterdam: Lap Lambert Academic Publishing.
• World Bank, „Governance and development”, http://documents.worldbank.org/curated/en/604951468-739447676/pdf/multi-page.pdf [dostęp: 15.08.2019].
• Woźniak E., 2013, „Rola Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej »Invest-Park« w opinii mieszkańców Wałbrzycha”, Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, nr 24, s. 147–167.