„Za mała, by sfinansjalizować?”. Procesy finansjalizacji i polska gospodarka

• Authors: Mikołaj Lewicki

Title variants

EN

The Rise of the Financial Sector in Poland

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The rise of the financial sector – and alteration of its functions in capitalism – has been discussed not only by economists but also by sociologists and political economists. Financialization is “(…) the increasing role of financial motives, financial markets, financial actors and financial institutions in the operation of the domestic and international economies” (Epstein 2005: 2). It is not a brand new process in sociology. However its scale and nature become an ever more popular element of the current diagnoses. Its main assumption is that crises of capitalist economies are not anomalies and their scale is dependent on the (lack of) control according to the market laws. The idea that the form of crises and their scale seem to be even more grave and take into account the interdependencies between national economies is becoming paradigmatic in the social sciences. The analysis starts with a review of financialization theories, proposed in political economy and sociology. I then empirically examine the Polish financial sector of the last 15 years with a particular focus on the role of mortgages.

Keywords

EN

financialization; financial market; political economy; sociology of finances; theories of capitalism; depoliticization; mortgage credit

• Publisher: Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk / Akademia Leona Koźmińskiego
• Journal: Prakseologia
• Year: 2014
• Issue: 155
• Pages: 125-173

Contributors

author

Mikołaj Lewicki

• Instytut Socjologii UW, ul. Karowa 18, 00-927 Warszawa

References

• Aalbers M. 2008. The Financialization of Home and the Mortgage Market Crisis, „Competition & Change” t. 12, nr 2: 148–166.
• Acharya Viral V., Deniz Anginer, A. Joseph Warburton. 2013. „The End of Market Discipline? Investor Expectations of Implicit State Guarantees”, http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.1961656 [dostęp 17.12.2013].
• Arrighi G. 1994. The Long Twentieth Century: Money, Power, and the Origins of Our Times, Verso: London.
• Bieńkowski L., Gawrońska-Nowak B., Grabowski W. 2011. Podatność polskich rynków finansowych na niestabilności wewnętrzne i zewnętrzne, „Materiały i Studia”, zesz. 258, Narodowy Bank Polski: Warszawa.
• Braudel F. 1999. Historia i Trwanie, tłum. B. Geremek, Czytelnik: Warszawa.
• Bogle J. 2009. Dość. Prawdziwe miary bogactwa, biznesu i życia, tłum. A. Gąsior-Niemiec, PTE: Warszawa.
• Carruthers B., Ariovich L. 2010. Money and Credit. A Sociological Approach, Polity Press: Cambridge.
• Carruthers B., Stinchcombe A. 1999. The Social Structure of Liquidity: Flexibility, Markets, and States, „Theory and Society”, t. 28, nr 3: 353–382.
• Chmielewski T., Sławiński A. 2010. Wykorzystywanie instrumentów nadzorczych w polityce makrostabilnościowej, „Zarządzanie Publiczne”, nr 3 (13): 49–66.
• Deloitte. 2012. The Banking Sector in Central Europe. Performance Overview, Deloitte Center for Financial Services in Central Europe: Warszawa [dostęp 11.12.2013].
• Duménil G., Lévy D. 2004. Capital Resurgent, Harvard University Press: Cambridge MA.
• Dymski G. 2012. The Global Crisis and the Governance of Power in Finance, [w:] P. Arestis, R. Sobreira, J. L. Oreiro (eds), The Financial Crisis: Origins and implications, Macmillan: Londyn.
• Fligstein N. 2001. The Architecture of Markets: An Economic Sociology of Twenty-First-Century Capitalist Societies, Princeton University Press: Princeton.
• Frąckiewicz L. (red.) 2005. Przeszłość i przyszłość polskiej polityki mieszkaniowej, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych; Instytut Gospodarki Nieruchomościami: Warszawa, Katowice.
• Główka G. 2012. System finansowania nieruchomości mieszkaniowych w Polsce: doświadczenia i kierunki zmian, Oficyna Wydawnicza Szkoła Główna Handlowa: Warszawa.
• Główka G. 2010. Mieszkaniowy kredyt hipoteczny w Polsce. Przedsiębiorczość w XXI wieku, Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie, Szkoła Główna Handlowa – Oficyna Wydawnicza: Warszawa.
• Harvey D. 2003. The New Imperialism, Oxford University Press.
• Harvey D. 2011. The Enigma of Capital: And the Crises of Capitalism, Profile Books.
• Klein N. 2004. No Space, No Choice, No Jobs, No logo, tłum. H. Pustuła, „Świat Literacki”: Izabelin.
• Kotowicz A. 2012. Raport o sytuacji banków w Polsce, Urząd Kontroli i Nadzoru Finansowego: Warszawa.
• Kozak S. 2011. Zadłużenie gospodarstw domowych w UE-15 i nowych państwach członkowskich UE w latach 2001–2010, „Polityki Europejskie, Finanse i Marketing”, nr 6 (55) .
• Krippner G. R. 2011. Capitalizing on Crisis: The Political Origins of the Rise of Finance, Harvard University Press: Cambridge, Mass.
• Kucharska-Stasiak E., Zaleczna M. 2009. The Mortgage Lending Market in Poland, D. Ben-Shahar, Ch. Leung, S. E. Ong (eds), Mortgage Markets Worldwide, Wiley-Blackwell: London.
• Łaski K. 2009. Mity i rzeczywistość w polityce gospodarczej i w nauczaniu ekonomii, WSSE: Warszawa.
• Nieciuński W. 2005. Czterdzieści pięć i dziewięć lat polityki mieszkaniowej w Polsce, [w:] Frąckiewicz 2005.
• Orhangazi O. 2008. Financialization and the US Economy, Edward Elgar: Northampton.
• Paley T. 2007. Financialization: What It Is and Why It Matters, Working Paper No 525, The Levy Economics Institute And Economics for Democratic and Open Societies: Washington.
• Pawłowicz L. 2009. Kryzys zaufania na rynkach finansowych z perspektywy kraju goszczącego, [w:] A. Kasiewicz (red.), Polska wobec kryzysu na rynku finansowym UE, IBnGR: Gdańsk.
• Pawłowska M. 2012. Competition, concentration and foreign capital in the Polish banking sector (prior and during the financial crisis), National Bank of Poland: Warsaw.
• Polanyi K. 2012. The Great Transformation: The Political and Economic Origins of Our Time, Amereon Ltd.
• Reynaud B., Heilbron B., Bourdieu J. 2003. Les Structures Sociales de La Finance, „Actes de La Recherche En Sciences Sociales”, t. 146, nr 1.
• Rona-Tas A., Hiss S. 2010. The Role of Ratings in the Subprime Mortgage Crisis: The Art of Corporate and the Science of Consumer Credit Rating, „Research in the Sociology of Organizations” 30, part A (July 9, 2010).
• Sassen S. 2009. When Local Housing Becomes an Electronic Instrument: The Global Circulation of Mortgages – A Research Note, „International Journal of Urban and Regional Research” t. 33, nr 2, doi:10.1111/j.1468-2427.2009.00868.x.
• Schwartz H. M., Seabrooke L. 2009. Varieties of Residential Capitalism in the International Political Economy: Old Welfare States and the New Politics of Housing, [w:] H. M. Schwartz, L. Seabrooke (eds), The Politics of Housing Booms and Busts, Palgrave Macmillan: Basingstoke.
• Sławiński A., Tymoczko D. 2013. Polityka makroostrożnościowa jako instrument ograniczania wykorzystywania przez banki krótkoterminowego finansowania hurtowego, nieopublikowany referat konferencyjny, Sopot.
• Sobolewski P., Tymoczko D. (red.). 2013. Rozwój polskiego system finansowego. Raport, Narodowy Bank Polski: Warszawa.
• Sorkin A. R. 2010. Too Big to Fail: The inside Story of How Wall Street and Washington Fought to Save the Financial System–and Themselves, Penguin Books: New York.
• Stiglitz J. 2004. Globalizacja, tłum. H. Malarecka-Simbierowicz, Wydawnictwo Naukowe PWN: Warszawa.
• Tymoczko I., Pawłowska K. 2007. Uwarunkowania dostępności kredytu bankowego – analiza polskiego rynku, „Bank i Kredyt”, nr 6.
• Wallerstein I. 1991/2004. Koniec świata jaki znamy, tłum. M. Bilewicz, A. Jelonek, A. Tyszka, Scholar: Warszawa.
• Wolak R. 2011. Raport o funkcjonowaniu polskiego rynku finansowego w ujęciu międzysektorowym, UKNF: Warsaw.
• Wysokiński A. 2006. Prawne determinanty rozwoju sekurytyzacji w Polsce, [w:] P. Cyburt i in., Sekurytyzacja aktywów bankowych, „Zeszyty BRE Bank – CASE”, nr 82.
• Zygierewicz M., Tylińska J. 2012. Banki 2011. Raport o sytuacji ekonomicznej banków w roku 2011, Fundacja Warszawski Instytut Bankowości: Warszawa.
• Zygierewicz M., Tylińska K., Pawlik K. 2013. Banki 2012. Raport o sytuacji ekonomicznej banków w roku 2012, Fundacja Warszawski Instytut Bankowości: Warszawa.