Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2018 | 3 | 75-115

Article title

CEL STRATEGICZNY KRÓLA HENRYKA V W DOBIE ZMAGAŃ Z PAŃSTWEM POLSKIM W 1109 ROKU

Authors

Content

Title variants

EN
STRATEGIC GOAL OF THE KING HENRY V DURING STRUGGLES WITH THE POLISH COUNTRY IN 1109

Languages of publication

PL

Abstracts

PL
Niniejszy artykuł dotyczy dziejów wojny polsko-niemieckiej z 1109 roku. Zasadnicza część rozważań została poświęcona strategii wojennej Niemców, a mówiąc precyzyjniej, kształtowi ich planu wojennego, którego realizacji podjęli się najeżdżając zbrojnie państwo Bolesława III Krzywoustego. W kontekście analizowanego zagadnienia historyk napotyka na ogromne trudności, gdyż nie dochowała się żadna wiadomość w dostępnych mu źródłach, gdzie zamierzał ze swoją armią dotrzeć władca niemiecki Henryk V, chcąc zmusić wodza polskiego do ustępstw i w konsekwencji wyjść zwycięsko z całej kampanii. Przyjrzenie się okolicznościom towarzyszącym wybuchowi wojny dało podstawę do wnioskowania, że Niemcy stanowczo sprzeciwili się zbyt ekspansywnej polityce swego sąsiada, a zorganizowanie ekspedycji karnej miało przysłużyć się jej poskromieniu. Chcąc urzeczywistnić tego typu zamysł należało zająć „centrum” władzy Bolesława. Z przeprowadzonych badań zdaje się wynikać, że mieściło się ono w Małopolsce – w grodzie „stołecznym” Kraków. Zajęcie tego grodu mogło zagwarantować Niemcom zwycięstwo i wypełnienie planu strategicznego. Niestety przebieg działań wojennych okazał się być diametralnie inny niż najpewniej przewidywano. Kampania zakończyła się sromotną klęską strony niemieckiej oraz, co najważniejsze, nie spełnieniem wcześniej przez nią wytkniętych założeń strategicznych.
EN
This article concerns the history of the Polish-German war of 1109. The main part of the considerations was devoted to the war strategy of the Germans, and to put it more precisely, the shape of their war plan, which was implemented by the invasion of Bolesław III the Wrymouth. In the context of the analyzed issue, the historian faces enormous difficulties because no message in available sources, where Henry the German ruler, with the intention of forcing the Polish leader to make concessions and, consequently, emerge victorious from the whole campaign, intends to reach his army. A look at the circumstances surrounding the outbreak of the war allows to accept, that Germany strongly opposed the expansive politics of its neighbor, and the organization of a punitive expedition would serve to suppress her. To implement this type of idea, Bolesław's "center" of power was to be taken over. The research seems to indicate that it was located in Little Poland - in the “capital” Cracow the occupation of this city could guarantee the Germans victory and fulfill the strategic plan. Unfortunately, the course of military operations turned out to be diametrically opposed to what was probably predicted. The campaign ended with a disgraceful defeat of the German side and, most importantly, failure to meet the strategic assumptions it had previously set out.

Contributors

author
  • Akademia Pomorska w Słupsku

References

  • [1] Annales Hildesheimenses, [w:] Monumenta Germaniae Historica. Scriptores rerum Germanicarum in usum scholarum separatim editi 8 (1878).
  • [2] Cosmae Pragensis Chronica Boemorum, [w:] Scriptores rerum Germanicarum, Nova series 2 (1923).
  • [3] Galli Anonymi Cronica et gesta ducum sive principium Polonorum, [w:] Monumenta Poloniae Historica, Nova Series 2 (1952).
  • [4] Kodeks Dyplomatyczny Małopolski 1 (1876).
  • [5] Kronika Thietmara, przekł. M. Z. Jedlicki, posłowie K. Ożóg, Kraków 2005.
  • [6] Kronika Wielkopolska, przekł. K. Abgarowicz, wstęp i komentarze B. Kürbis, Kraków 2010.
  • [7] Magistri Vincentii Chronicon Polonorum, [w:] Monumenta Poloniae Historica 2 (1872).
  • [8] Rocznik krótki, [w:] Monumenta Polonia Historica, Nova Series 5 (1978).
  • [9] Aleksandrowicz S., Olejnik K., Charakterystyka polskiego teatru działań wojennych, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości” 26 (1983).
  • [10] Althoff G., Heinrich V. (1106-1125), [w:] Die deutschen Herrscher des Mittelalters, Historische Portraits von Heinrich I. bis Maximilian I. (919-1519), (red.) B. Schneidmüller, S. Weinfurter, München 2003.
  • [11] Artlrer G., Die Zusammensetzung der deutschen Streitkräfte in den Kämpfen mit den Slawen von Heinrich I. bis Friedrich I., ,,Zeitschrift des. Vereins thüringische Geschichte und Altertumskunde” 21 (1913).
  • [12] Babij P., Pomorscy drużynnicy jako element elity barbarzyńskiej, [w:] Barbarzyńcy u bram. Monografia oparta na materiałach z VI Międzynarodowej Sesji Naukowej Dziejów Ludów Morza Bałtyckiego, Wolin, 5-7 sierpnia 2011, (red.) M. Franz, Z. Pilarczyk, Toruń 2012.
  • [13] Balzer O., Stolice Polski 963-1138, Lwów 1916.
  • [14] Barański M. K., Dynastia Piastów w Polsce, Warszawa 2005.
  • [15] Bieniak J., Jak Wincenty rozumiał i przedstawiał ustrój państwa polskiego, [w:] Onus Athlanteum. Studia nad Kroniką biskupa Wincentego, (red.) A. Dąbrówka, W. Wojtowicz, Warszawa 2009.
  • [16] Bieniak J., Jan (Janek) z Czarnkowa. Niedokończona kronika polska z XIV wieku, „Studia Źródłoznawcze” 47 (2009).
  • [17] Blaschke J., Geschichte der Stadt Glogau und des Glogauer Landes, Glogau 1913.
  • [18] Bogacki M., Charakter występowania wojowników obcych w siłach zbrojnych monarchii wczesnopiastowskiej, [w:] „Studia z Dziejów Polskiej Historiografii Wojskowej”, Numer Specjalny, Studia Historyczne, (red.) K. Olejnik, Z. Pilarczyk, Poznań 2005.
  • [19] Bogacki M., Obronny charakter granic pierwszej monarchii wczesnopiastowskiej, [w:] Od najazdów pogańskich dotąd są państwa Waszej Królewskiej Mości spokojne… Studia ofiarowane w siedemdziesiątą rocznicę urodzin profesorowi Karolowi Olejnikowi, (red.) Z. Pilarczyk, M. Franz, Toruń 2008.
  • [20] Bortnowski W., Walki w obronie niepodległości Polski w okresie wczesnofeudalnym, Warszawa 1952.
  • [21] Brauch D., Heinrich V. und sein Vater in den Jahren 1098–1103, [w:] Heinrich V. in seiner Zeit. Herrschen in einem europäischen Reich des Hochmittelalters, (red.) G. Lubich, Wien 2013.
  • [22] Breitenbach O., Das Land Lebus unter den Piasten, Fürstenwalde Spree 1890.
  • [23] Bujak F., Studja geograficzno-historyczne, Warszawa 1925.
  • [24] Callier E., Wojny Bolesława Chrobrego z Henrykiem II pod względem geograficznym 1002-1018, Poznań 1888.
  • [25] Cetwiński M., Głogów w kronikach polskich, [w:] Glogovia Maior. Wielki Głogów między blaskiem dziejów i cieniem ruin, (red.) B. Czechowicz, M. Konopnicka, Głogów 2010.
  • [26] Cetwiński M., Opieka nad biednymi i jej rola w sprawowaniu władzy w świetle średniowiecznych źródeł śląskich, [w:] Curatores pauperum. Źródła i tradycje kultury charytatywnej Europy Środkowej, (red.) A. Barciak, Katowice 2004.
  • [27] Chłopocka H., Najstarsze wiadomości pisane o Gnieźnie jako stolicy państwa, [w:] Dzieje Gniezna, (red.) J. Topolski, Warszawa 1965.
  • [28] Choc P., Boje o Prahu za feudalismu, Praha 1957.
  • [29] Czaja D. A., Warownia głogowska w dobie pierwszych Piastów. Znaczenie militarne Głogowa w X-XII wieku, Głogów 2010.
  • [30] Czepik A., Ethos wojny u Galla Anonima, „Teka Historyka. Materiały dydaktyczne Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego” 33-34 (2008).
  • [31] Dalewski Z., Władza, przestrzeń, ceremoniał. Miejsce i uroczystość inauguracji władcy w Polsce średniowiecznej do końca XIV w., Warszawa 1996.
  • [32] Dąbrowski E., Rozwój zasiedlenia w okolicach Krosna Odrzańskiego od późnego okresu lateńskiego po wczesne średniowiecze, „Slavia Antiqua” 17 (1970).
  • [33] Dąbrowski E., Wczesnośredniowieczny Bytom Odrzański, „Rocznik Lubuski” 14 (1986).
  • [34] Dendorfer J., Heinrich V. Könige und Grosse am Ende der Salierzeit, [w:] Die Salier, das Reich und der Niederrhein, (red.) T. Struve, Köln 2008.
  • [35] Drabina J., Miasta śląskie w średniowieczu, Katowice 1987.
  • [36] Dudek L., Zaopatrywanie wojsk w dawnej Polsce (do 1864 roku), Poznań 1973.
  • [37] Fidler J., Válečné akce ve Slezsku v létě 1109, „Historie a Vojenství” 50 (2001), 1.
  • [38] Font M., Koloman the Learned, King of Hungary, Szeged 2001.
  • [39] Garbacik J., Przeniesienie stolicy Polski do Krakowa w XI w., [w:] Kraków i Małopolska przez dzieje. Studia i szkice profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego, (red.) C. Bobińska, Kraków 1970.
  • [40] Gąsiorowski A., Gniezno i Poznań w państwie pierwszych Piastów. Wprowadzenie do dyskusji, [w:] Gniezno i Poznań w państwie pierwszych Piastów. Teksty wykładów wygłoszonych na sympozjum naukowym zorganizowanym przez oddział Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu dnia 8 grudnia 1999 roku, (red.) A. Wójtowicz, Poznań 2000.
  • [41] Gąsiorowski A., Skierska I., Średniowieczna monarchia objazdowa: władca w centralnych ośrodkach państwa, [w:] Sedes regni principales. Materiały z konferencji, Sandomierz 20-21 października 1997 r., (red.) B. Trelińska, Sandomierz 1999.
  • [42] Giesebrecht W., Geschichte der deutschen Kaiserzeit, t. 2, Braunschweig 1868.
  • [43] Gładkiewicz R., Bolesław III Krzywousty a Śląsk, [w:] Bolesław III Krzywousty. W 900 rocznicę urodzin, (red.) W. Kowalewski, Płock 1988.
  • [44] Grabski A. F., Bolesław Chrobry, Zarys dziejów politycznych i wojskowych, Warszawa 1964.
  • [45] Grabski A. F., Bolesław Krzywousty 1085-1138, Warszawa 1968.
  • [46] Grabski A. F., Polska sztuka wojenna w okresie wczesnofeudalnym, Warszawa 1959.
  • [47] Grabski A. F., Wojny państwa polskiego przeciwko agresji feudałów niemieckich w latach 1003-1005, „Studia i Materiały do Historii Sztuki Wojennej” 3 (1956).
  • [48] Grodecki R., Dzieje polityczne Śląska do roku 1290, [w:] Historia Śląska od najdawniejszych czasów do roku 1400, t. 1, (red.) S. Kutrzeba, Kraków 2013 [wyd. I: Kraków 1933].
  • [49] Grodecki R., Zbigniew książę Polski, [w:] Studja staropolskie, Księga ku czci Aleksandrowi Brücknerowi, Kraków 1928.
  • [50] Grudziński T., Pertraktacje merseburskie z 1135 roku, „Kwartalnik Historyczny” 75 (1968), 2.
  • [51] Grünhagen C., Geschichte Schlesiens, t. 1, Gotha 1884.
  • [52] Górski K., O wojskowości polskiej za Piastów (do roku 1410), Kraków 1897.
  • [53] Heffter M. W., Der Weltkampf der Deutschen und Slaven seit dem Ende des fünften Jahrhunderts nach christlicher Zeitrechnung, nach seinem Ursprunge, Verlaufe und nach seinen Folgen, Hamburg-Gotha 1847.
  • [54] Hendel Z., Grodzisko wczesnośredniowieczne na Ostrowiu Tumskim w Głogowie. Sprawozdanie z badań w 1982 r., „Śląskie Sprawozdania Archeologiczne” 25 (1985).
  • [55] Herrmann J., Magdeburg – Lebus, Zur Geschichte einer Strasse und ihrer Orte, „Veröffentlichungen des Museums für Ur- und Frühgeschichte Potsdam” 2 (1963).
  • [56] Hoensch J. K., Geschichte Polens, Stuttgart 1983.
  • [57] Inglot S., Udział chłopów w obronie Polski. Zarys historyczny, Łódź 1946.
  • [58] Iwańczak W., Itineraria władców czeskich w świetle kroniki Kosmasa, [w:] Podróże i migracje w Europie Środkowej, (red.) A. Barciak, Katowice 2012.
  • [59] Jasiński K., W kwestii autorstwa Kroniki wielkopolskiej, „Studia Źródłoznawcze” 1 (1957).
  • [60] Jureczko A., Testament Krzywoustego, Kraków 1988.
  • [61] Kaczmarczyk Z., Dzieje Ziemi Lubuskiej do roku 1793, „Rocznik Lubuski” 11 (1981), 1.
  • [62] Kaźmierczyk J., Ku początkom Wrocławia, t. 1-3, Wrocław 1991-1995.
  • [63] Kętrzyński W., De bello a Boleslao Magno cum Henrico rege Germaniae gesto anno 1003-1005, Regiomonti 1866.
  • [64] Knyspel-Kopeć R., Krosno Odrzańskie jako strategiczny punkt obrony zachodnich rubieży Polski średniowiecznej, „Rocznik Lubuski” 35 (2009).
  • [65] Knyspel-Kopeć R., Oblężenie Głogowa 1109 roku w historiografii polskiej przełomu XIX i XX wieku, [w:] Glogovia Maior. Wielki Głogów między blaskiem dziejów i cieniem ruin, (red.) B. Czechowicz, M. Konopnicka, Głogów 2010.
  • [66] Kołodziejak Z., Aprowizacja w wojnach. Organizacja, proces przemian i ich uwarunkowania, Warszawa 1986.
  • [67] Korcz W., Odra w dziejach Polski, Zielona Góra 1998.
  • [68] Korta W., Aspekty polityczne wojen polsko-niemieckich za pierwszych Piastów, [w:] Obronność polskiej granicy zachodniej w dobie pierwszych Piastów, (red.) L. Leciejewicz, Wrocław 1984.
  • [69] Korta W., Śląsk w pierwszych wiekach istnienia państwa polskiego, [w:] Dzieje Śląska, (red.) E. Maleczyńska, K. Maleczyński, Warszawa 1955.
  • [70] Korta W., Z dziejów obrony Śląska przed feudałami niemieckimi w XI i XII w., [w:] Szkice z dziejów Śląska, (red.) E. Maleczyńska, Warszawa 1953.
  • [71] Kościelniak K., Stan badań nad starciem pod Wrocławiem podczas wyprawy Henryka V na Polskę w 1109 roku, „Studia z Dziejów Polskiej Historiografii Wojskowej” 9 (2005).
  • [72] Kramarek J., Początki i dzieje wczesnośredniowiecznego kompleksu grodowego w Ryczynie koło Oławy, [w:] Studia z dziejów Oławy, (red.) K. Matwijowski, Wrocław 1985.
  • [73] Kramarek J., Wczesnośredniowieczne grodziska ryczyńskie na Śląsku, Wrocław-Warszawa-Kraków 1969.
  • [74] Kristó G., Az Árpád-kor háborúi, Budapest 1986.
  • [75] Krzemińska B., Polska i Polacy w opinii czeskiego kronikarza Kosmasa, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego, Nauki Humanistyczno-Społeczne, Seria I” 1 (1960).
  • [76] Kucner A., O przebiegu wojny polsko-niemieckiej w roku 1109, [w:] Nadodrzańskie szkice historyczne, (red.) J. Jaczewska, Zielona Góra 1960.
  • [77] Kürbisówna B., Dziejopisarstwo wielkopolskie XIII i XIV wieku, Warszawa 1959.
  • [78] Kürbisówna B., Studia nad Kroniką wielkopolską, Poznań 1952.
  • [79] Labuda G., Gniezno stolicą wczesnopiastowskiego państwa polskiego, [w:] Gniezno i Poznań w państwie pierwszych Piastów. Teksty wykładów wygłoszonych na sympozjum naukowym zorganizowanym przez oddział Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu dnia 8 grudnia 1999 roku, (red.) A. Wójtowicz, Poznań 2000.
  • [80] Labuda G., Jak i kiedy Kraków został stolicą Polski piastowskiej, „Rocznik Krakowski” 52 (1986).
  • [81] Lewicki A., Dzieje narodu polskiego w zarysie, Warszawa 1899.
  • [82] Łowmiański H., Kiedy powstała Kronika wielkopolska?, „Przegląd Historyczny” 51 (1960), 2.
  • [83] Majewski R., Rys historyczny polskich tradycji wojskowych na Dolnym Śląsku (do 1939 roku), [w:] Polskie tradycje wojskowe Dolnego Śląska, (red.) E. Jadziak, Warszawa-Wrocław 1978.
  • [84] Maleczyński K., Bolesław Krzywousty. Zarys panowania, Kraków 1946.
  • [85] Maleczyński K., Śląsk w epoce feudalnej, [w:] Historia Śląska, t. 1, cz. 1, (red.) K. Maleczyński, Wrocław 1960.
  • [86] Maleczyński K., Wojna polsko-niemiecka 1109 r., Wrocław 1946.
  • [87] Maleczyński K., Wyprawa Henryka V na Polskę z r. 1109, „Sprawozdania Lwowskiego Towarzystwa Naukowego” 17 (1937).
  • [88] Małecki A., Kronika Baszka, czyli tzw. Wielkopolska Kronika, „Kwartalnik Historyczny” 8 (1894).
  • [89] Maroń J., Śląsk w konfliktach zbrojnych w Europie Środkowej od X do XX wieku, „Śląski Labirynt Krajoznawczy” 2 (1990).
  • [90] Miśkiewicz B., Bitwa o Głogów w 1109 roku jako przykład ludowego charakteru obronności Polski wczesnofeudalnej, [w:] Obronność polskiej granicy zachodniej w dobie pierwszych Piastów, (red.) L. Leciejewicz, Wrocław 1984.
  • [91] Miśkiewicz B., Polska sztuka wojenna na tle walk z najazdami niemieckimi do połowy XII wieku, „Myśl Wojskowa” 17 (1966), 3.
  • [92] Miśkiewicz B., Rola warowni obronnych w polskiej sztuce wojennej do połowy XV wieku, „Myśl Wojskowa” 17 (1966), 5.
  • [93] Miśkiewicz B., Rozwój stałych punktów oporu w Polsce do połowy XV wieku, Poznań 1964.
  • [94] Miśkiewicz B., Strategia obrony Polski we wczesnym średniowieczu, [w:] Cognitioni gestorum, Studia z dziejów średniowiecza dedykowane Profesorowi Jerzemu Strzelczykowi, (red.) D. A. Sikorski, A. M. Wyrwa, Poznań-Warszawa 2006.
  • [95] Miśkiewicz B., Studia nad obroną polskiej granicy zachodniej w okresie wczesnofeudalnym, Poznań 1961.
  • [96] Miśkiewicz B., Wielkopolska w dziejach oręża polskiego (X-XX wiek), Poznań 2008.
  • [97] Miśkiewicz B., Wojskowość polska w okresie wczesnofeudalnym, [w:] Historia wojskowości polskiej, Wybrane zagadnienia, (red.) W. Biegański, Warszawa 1972.
  • [98] Mitkowski J., Bolesław Krzywousty, Warszawa 1981.
  • [99] Młynarska-Kaletynowa M., Wrocław jako jeden z ważniejszych ośrodków państwa piastowskiego w X/XI i XII wieku, [w:] Sedes regni principales. Materiały z konferencji, Sandomierz 20-21 października 1997 r., (red.) B. Trelińska, Sandomierz 1999.
  • [100] Myśliński K. (rec.), K. Maleczyński, Wojna polsko-niemiecka 1109 r., Wrocław 1946, „Roczniki Historyczne”16 (1947).
  • [101] Nadolski A., Polskie siły zbrojne w czasach Bolesława Chrobrego, Zarys strategii i taktyki, Łódź 1956.
  • [102] Nadolski A., Uwagi o metodzie badań nad wczesnośredniowieczną wojskowością polską (na marginesie pracy A. F. Grabskiego), „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 8 (1960).
  • [103] Nowak T. M., Walki obronne z najazdami niemieckimi w X-XII w, [w:] Polskie tradycje wojskowe. Tradycje walk obronnych z najazdami Niemców, Krzyżaków, Szwedów, Turków i Tatarów, t. 1, (red.) J. Sikorski, Warszawa 1990.
  • [104] Nowakowski A., Wojskowość w średniowiecznej Polsce, Malbork 2005.
  • [105] Odziemkowski J., Tradycje polsko-węgierskich kontaktów wojskowych, „Przegląd Historyczno-Wojskowy” 7 (2006), 5.
  • [106] Olejnik K., Cedynia, Niemcza, Głogów, Krzyszków, Kraków 1988.
  • [107] Olejnik K., Działania na obszarze Wielkopolski i Ziemi Lubuskiej w dobie państwa piastowskiego (X-XIV wiek), [w:] Działania militarne w Wielkopolsce i na ziemi lubuskiej, (red.) W. Wróblewski, Warszawa 2002.
  • [108] Olejnik K., Działania wojenne na ziemi krakowskiej i na Śląsku od X do końca XVI wieku, [w:] Działania militarne w Polsce południowo-zachodniej, (red.) W. Wróblewski, Warszawa 2002.
  • [109] Olejnik K., Głogów 1109, Warszawa 1999.
  • [110] Olejnik K., Koalicje pierwszych Piastów, [w:] Przełomy w historii. XVI Powszechny Zjazd Historyków Polskich, Wrocław 15-18 września 1999. Pamiętnik, t. 3, cz. 2, (red.) K. Ruchniewicz, J. Tyszkiewicz, W. Wrzesiński, Toruń 2002.
  • [111] Olejnik K, Obrona polskiej granicy zachodniej. Okres rozbicia dzielnicowego i monarchii stanowej (1138-1385), Poznań 1970.
  • [112] Olejnik K., Rola środowiska geograficznego ze szczególnym uwzględnieniem terenów leśnych, w walkach obronnych o zachodnią granicę Polski, [w:] Puszcze i lasy w działaniach wojennych. Materiały z Ogólnopolskiej Konferencji Historyków Wojskowości poświęconej roli puszcz i dużych kompleksów leśnych w działaniach wojennych zorganizowanej w Białymstoku w dniach 16-18 września 1977 r., Białystok 1981.
  • [113] Olejnik K., Z wojennej przeszłości Poznania. Od X do schyłku XVIII wieku, Poznań 1982.
  • [114] Paner A., Przemyślidzi. Od Borzywoja I do Przemysła II Otokara. Ludzie i wydarzenia w latach 872-1278, Gdańsk 2008.
  • [115] Patzold S., Königtum in bedrohter Ordnung, Heinrich IV. und Heinrich V. 1105/06, [w:] Heinrich V. in seiner Zeit. Herrschen in einem europäischen Reich des Hochmittelalters, (red.) G. Lubich, Wien 2013.
  • [116] Pianowski Z., Problem rezydencji i stolicy w architekturze monarchii wczesnopiastowskiej, [w:] Wiślica – nowe badania i interpretacje, (red.) A. Grzybkowski, Warszawa 1997.
  • [117] Pianowski Z., Wawel obronny. Zarys przemian fortyfikacji grodu i zamku krakowskiego w. IX-XIX, Kraków 1991.
  • [118] Pianowski Z., Z dziejów średniowiecznego Wawelu, Kraków-Wrocław 1984.
  • [119] Pietras Z. S., Bolesław Krzywousty, Katowice 1978.
  • [120] Pietras Z. S., Obrona Niemczy 1017, Warszawa 1967.
  • [121] Pleszczyński A., Przestrzeń i polityka. Studium rezydencji władcy wcześniejszego średniowiecza. Przykład czeskiego Wyszehradu, Lublin 2000.
  • [122] Podhorodecki L., Sławne bitwy Polaków, Warszawa 1997.
  • [123] Poleski J., Grody państwowe na terenie Małopolski od XI do połowy XIII wieku, [w:] Lapides viventes. Zaginiony Kraków wieków średnich. Księga dedykowana profesor Klementynie Żurowskiej, (red.) J. Gadomski i in., Kraków 2005.
  • [124] Powierski J., Śliwiński B., Bruski K., Studia z dziejów Pomorza w XII wieku, Słupsk 1993.
  • [125] Przysiężna-Pizarska M., „Castrum Recen”. Analiza wyników badań archeologicznych przeprowadzonych na terenie kompleksu osadniczego w Ryczynie, [w:] 800 lat historii Oławy. Studia i materiały z konferencji naukowej zorganizowanej w Oławie 12-13 marca 2009 r., (red.) T. Gałwiaczek, Wrocław 2010.
  • [126] Randt E., Politische Geschichte bis zum Jahre 1327, [w:] Geschichte Schlesiens, t. 1, Breslau 1938.
  • [127] Ratajczyk L., Historia wojskowości, Warszawa 1980.
  • [128] Rochala P., Niemcza 1017, Warszawa 2004.
  • [129] Rosik S., Bolesław Krzywousty, Wrocław 2013.
  • [130] Rosik S., Bolesław Krzywousty i jego czasy, Wrocław 2002.
  • [131] Rymar E., Klucz do ziem polskich, czyli dzieje Ziemi Lubuskiej aż po jej utratę przez Piastów i ugruntowanie władzy przez margrabiów magdeburskich, Gorzów Wielkopolski 2007.
  • [132] Samp M., Karol Maleczyński jako badacz dziejów wojny polsko-niemieckiej 1109 roku, „Colloquium” 2 (2018).
  • [133] Samp M., Niemcy i Polacy pod Głogowem (1109) – zarys strategii i taktyki niemieckich działań oblężniczych oraz polskich działań obronnych i nieregularnych, [w:] Polska i sąsiedzi na przestrzeni wieków. Prace doktorantów historii, t. 2, (red.) W. Skóra, A. Teterycz-Puzio, Słupsk 2018.
  • [134] Sikorski J., Jak walczyli nasi przodkowie, cz. 1, Warszawa 1952.
  • [135] Sikorski J., Wojsko i sztuka wojenna epoki feudalizmu (od VI do XV wieku), Warszawa 1959.
  • [136] Skibiński E., Kronika wielkopolska, [w:] Vademecum historyka mediewisty, (red.) J. Nikodem, D. A. Sikorski, Warszawa 2012.
  • [137] Skibiński E., Problem pochodzenia Kroniki Wielkopolskiej, [w:] Wielkopolska – Polska – Czechy. Studia z dziejów średniowiecza ofiarowane profesorowi Bronisławowi Nowackiemu, (red.) Z. Górczak, J. Jaskólski, Poznań 2009.
  • [138] Staszewski J., Przeszłość wojenna Śląska, Warszawa 1938.
  • [139] Szabó C., Die militärischen Aspekte der deutsch-ungarischen Beziehungen während der Salierzeit, ,,Ungarn-Jahrbuch, Zeitschrift für die Kunde Ungarns und verwandte Gebiete” 21 (1993-1994).
  • [140] Szewczyk J. M., Uwagi o szlakach wojennych na południowym i zachodnim pograniczu Śląska (990-1138), „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 23 (1986).
  • [141] Szujski J., Dzieje Polski podług ostatnich badań, t. 1, Lwów 1862.
  • [142] Szymczak J., Głogów. Siege of, [w:] ,,The Oxford Encyclopedia of Medieval Warfare and Military Technology”, 2 (2010).
  • [143] Szymczak J., Sposoby zdobywania i obrony grodów w Polsce w okresie rozbicia dzielnicowego, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości” 22 (1979).
  • [144] Trawkowski S., Bolesław III Krzywousty, [w:] Lexikon des Mittelalters 2 (1999).
  • [145] Tyszkiewicz L. A., Śląsk w monarchii wczesnopiastowskiej, Wrocław 1977.
  • [146] Urbańczyk P., Najdawniejsze stolice państwa piastowskiego, [w:] Polska na przełomie I i II tysiąclecia. Materiały Sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Poznań, listopad 2000, Poznań 2001.
  • [147] Vaníček V., „Bohemi, infestissimi Polonorum inimici”?, Literární emoce a politické reality od Galla Anonyma po Jindřicha z Isernie, [w:] Klio viae et invia. Opuscula Marco Cetwiński dedicata, (red.) A. Odrzywolska-Kidawa, Warszawa 2010.
  • [148] Vanícek V., České knížectví v 11. a 12. stoleti, [w:] Dějiny zemí Koruny České, t. 1, (red.) P. Čornej, Praha-Litomyšl 2002.
  • [149] Vaníček V., Pobyty a emigrace české elity v Polsku v 10.-12. století a jejich širší interpretační souvislosti (965-1125), „Historia Slavorum Occidentis” 2 (2012).
  • [150] Walter M. (rec.) K. Maleczyński, Wojna polsko-niemiecka 1109 r., Wrocław 1946, „Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka” 1 (1946).
  • [151] Warmski M. S., Die Grosspolnische Chronik, Eine Quellenuntersuchung, Kraków 1879.
  • [152] Wasilewski T., Poland’s administrative structure in early Piast Times. Castra ruled by comites as centres of provinces and territorial administration, „Acta Polonia Historica” 44 (1981).
  • [153] Wass A., Heinrich V. Gestalt und Verhängnis des letzten salischen Kaisers, München 1967.
  • [154] Wawrowski W., De bellis inter Boleslaum I Poloniae regem atque Henricum II imperatorem regemque Germaniae gestis, Berlin 1853.
  • [155] Weinfurter S., Das Ende Heinrichs IV. und die neue Legitimation des Königtums, [w:] Heinrich IV., (red.) G. Althoff, Ostfildern 2009.
  • [156] Wimmer J., Historia piechoty polskiej do roku 1864, Warszawa 1978.
  • [157] Wojciechowscy M. i Z., Polska Piastów, Polska Jagiellonów, Poznań 1946.
  • [158] Wyrozumski J., Cesarstwo a suwerenność Polski od X do XII wieku, [w:] Z dziejów Galicji, Śląska, Polski i Niemiec. Prace ofiarowane profesorowi drowi Adamowi Gallasowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, (red.) M. Czapliński, R. Gelles, K. Matwijowski, Wrocław 1994.
  • [159] Wyrozumski J., Roman Grodecki o średniowiecznym Krakowie, „Rocznik Krakowski” 49 (1978).
  • [160] Wyrozumski J., Kraków do schyłku wieków średnich, [w:] Dzieje Krakowa, (red.) J. Bieniarzówna, J. M. Małecki, Kraków 1992.
  • [161] Wyrozumski, Miejsce Krakowa w średniowiecznej Europie, [w:] Kraków i Praga – dwie stolice Europy Środkowej. Materiały międzynarodowej konferencji zorganizowanej w dniach 1-2 czerwca 2000, (red.) J. Purchla, Kraków 2002.
  • [162] Zeissberg H., Die Kriege Kaiser Heinrich II mit Boleslaw I Herzog von Polen, Wien 1868.
  • [163] Zey C., Der Invenstiturstreit, München 2017.
  • [164] Ziemann D., Im Osten was Neues – Byzanz, Osteuropa und das Reich (ca. 1100-1125), [w:] Heinrich V. in seiner Zeit, Herrschen in einem europäischen Reich des Hochmittelalters, (red.) G. Lubich, Köln 2013.
  • [165] Ziółkowski K., Mityczne spotkanie dwóch armii w historiografii, Starcie na Psim Polu pod Wrocławiem w 1109 roku, [w:] Mity i legendy w polskiej historii wojskowości, t. 1, (red.) W. Caban, J. Smoliński, Kielce 2014.
  • [166] Żerelik R., W ramach państwa polskiego, [w:] Materiały do dziejów Głogowa, (red.) K. Matwijowski, Wrocław 1989.
  • [167] Žemlička J., Čechy v době knížecí (1034-1198), Praha 1997.
  • [168] Žemlička J., Přemyslovci. Jak žili, vládli a umírali, Praha 2005.

Document Type

Publication order reference

Identifiers

YADDA identifier

bwmeta1.element.desklight-dbe2ffc0-c1e1-4483-859c-47ba3b55eefa
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.