Zasada kontradyktoryjności a postępowanie przed Trybunałem Konstytucyjnym

• Authors: Dąbrowski Marcin
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Opracowanie składa się dwóch części. W pierwszej kolejności autor przedstawia zasadę kontradyktoryjności w jej klasycznym, cywilnoprawnym ujęciu. Wskazuje on, iż na zasadę tę składają się cztery komponenty: 1) sporność postępowania; 2) przeniesienie ciężaru dowodu na wnioskodawcę; 3) prymat prawdy formalnej nad prawdą materialną; 4) ochrona interesu indywidualnego (prywatnego). W tej części artykułu autor omawia również, przeciwstawianą zasadzie sporności, zasadę inkwizycyjności (śledczości) postępowania oraz wzajemne relacje i zależności tych naczelnych zasad procesowych. W drugiej części auto opisuje elementy zasady kontradyktoryjności występujące w postępowaniu przed TK. Wskazuje on, iż procedura konstytucyjna nie ma charakteru spornego. Ponadto w jego ocenie, wynikające z zasady domniemania konstytucyjności, przeniesienie ciężaru dowodu na wnioskodawcę i inicjatora postępowania jest pozbawione podstaw prawnych i budzi poważne wątpliwości. Ostatecznie autor stwierdził, iż w procedurze konstytucyjnej dominujące znaczenie ma zasada prawdy materialnej oraz że postępowanie to nakierowane jest na ochronę interesu publicznego. Cechy te charakteryzują postępowanie śledcze (inkwizycyjne) a nie postępowanie oparte na zasadzie kontradyktoryjności. W konkluzji autor dochodzi, do wniosku, że w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym elementy kontradyktoryjne występują tylko w szczątkowej postaci i że nie można mówić o zasadzie kontradyktoryjności jako naczelnej regule postępowania konstytucyjnego. W rzeczywistości dominujące znaczenie procesowym ma zasada inkwizycyjności (śledczości) postępowania.

EN

The article regards to the problem related to the rules that constitutional proceedings based on. Firstly the author describes elements of the contradictory rule in civil law proceedings. It is mentioned that the rule consists of four components: 1) litigious of a case; 2) a plaintiff is suppose to proof their demands; 3) the rule of procedural truth predominates upon the rule of objective truth; 4) protection of individual and private interests. In this part of the analysis the investigatory rule of courts proceedings is presented as the rule that is placed in the opposition to the contradictory rule. The author describes relationship between these two basic procedural rules. In the second part of the article the author focuses on elements of the contradictory rule in Tribunal Court proceedings. He points that this procedure doesn’t have litigious character, that the rule of objective truth is the most important, and the whole procedure is concerned on protection of public interests. These elements are characteristic to court procedures based on the investigative rule. In summary the author indicates that components that are characteristic to the contradictory rule generally do not occur in Tribunal Constitutional proceedings. He finds that the investigatory rule has got basic importance in this procedure.

Keywords

PL

postępowanie przed TK; kontradyktoryjność; trybunał konstytucyjny

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Przegląd Prawa Konstytucyjnego
• Year: 2011
• Issue: 2 (6)
• Pages: 65-87

Dates

published

2011-06-30

Contributors

author

Dąbrowski Marcin

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski

References

• Benda E., Klein E., Verfassungsprozeβrecht, Heidelberg 2001
• Broniewicz W., Postępowanie cywilne w zarysie, Warszawa 2008
• Czeszejko–Sochacki Z., L. Garlicki, J. Trzciński, Komentarz do ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, Warszawa 1999
• Dolecki H., Ciężar dowodu w polskim procesie cywilnym, Warszawa 1998
• Gizbert-Studnicki T., Zasady i reguły prawne, "Państwo i Prawo" z. 3, 1988
• Góra-Błaszczykowska A., Zasada równości stron w procesie cywilnym, Warszawa 2008
• Gwiżdż A., Trybunał Konstytucyjny, "Państwo i Prawo" z. 12, 1983
• Hauser M., Odesłania w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym, Warszawa 2008
• Jakubecki A., Naczelne zasady postępowania cywilnego w świetle nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego, [w:] Czterdziestolecie kodeksu cywilnego. Zjazd katedr postępowania cywilnego w Zakopanem (7-9 października 2005 r.), pod red. I. Ratusińskiej, Kraków 2006
• Kabat A., Pawela S., Zasady postępowania i formy orzekania Trybunału Konstytucyjnego, "Nowe Prawo" nr 10, 1986
• Knoppek K., Zmierzch zasady prawdy obiektywnej w procesie cywilnym, "Palestra" nr 1-2, 2005
• Kustra A., Zasada związania granicami wniosku w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, "Przegląd Sejmowy" nr 3(98), 2010
• Laskowska M., Zasada kontradyktoryjności w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym, [w:] Konstytucja i władza w współczesnym świecie. Doktryna – Prawo – Praktyka. Prace dedykowane Profesorowi Wojciechowi Sokolewiczowi na siedemdziesięciolecie urodzin, pod red. M. Kruk, J. Trzcińskiego, J. Wawrzyniaka, Warszawa 2002
• Łabor-Soroka M., O niektórych zasadach postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym, [w:] Konstytucja i gwarancje jej przestrzegania. Księga pamiątkowa ku czci prof. Janiny Zakrzewskiej, pod. red. J. Trzcińskiego i A. Jankiewicza, Warszawa 1996
• Masternak-Kubiak M., Procedura postępowania w sprawie skargi konstytucyjnej, [w:] Skarga konstytucyjna, pod red. J. Trzcińskiego, Warszawa 2000
• Mądrzak H., Pojęcie zasad procesowych i sposób ich urzeczywistnienia w poszczególnych systemach prawa procesowego, [w:] Postępowanie cywilne, pod. red. H. Mądrzaka, Warszawa 2003
• Misiuk-Jodłowska T., Zasady naczelne postępowania cywilnego [w:] J. Jodłowski, Z. Resich, J. Laierre, T. Misiuk-Jodłowska, K. Weitz, Postępowanie cywilne, Warszawa 2009
• Mokry J., Charakterystyka norm proceduralnych regulujących postępowanie przed Trybunałem Konstytucyjnym oraz zasad naczelnych tego postępowania, [w:] Trybunał Konstytucyjny. Materiały konferencyjne, pod red J. Trzcińskiego, Wrocław 1987
• Piasecki K., Postępowanie sporne rozpoznawcze, Warszawa 2004
• Radziewicz P., Wzruszenie domniemania konstytucyjności aktu normatywnego, "Przegląd Sejmowy" nr 5(88), 2008
• Rylski A., Zasady postępowania dowodowego, [w:] Dowody w postępowaniu cywilnym, pod red. Ł. Błaszczaka, K. Markiewicza, E. Rutkowskiej-Ząbczyk, Warszawa 2010
• Rylski P., Działanie sądu z urzędu a podstawa faktyczna wyroku, Warszawa 2009
• Sarnecki P., Nowa ustawa o Trybunale Konstytucyjnym, "Przegląd Sejmowy" nr 1(24), 1998
• Siedlecki W, Zasada kontradyktoryjna i zasada śledcza w polskim procesie cywilnym, "Państwo i Prawo" z. 2, 1955
• Siedlecki W., Świeboda Z., Postępowanie cywilne. Zarys Wykładu, Warszawa 2004
• Szmulik B., Skarga Konstytucyjna. Polski model na tle porównawczym, Warszawa 2006
• Tuleja P., Postępowanie przed Trybunałem Konstytucyjnym w sprawie hierarchicznej kontroli norm, "Przegląd Sejmowy" nr 4(93), 2009
• Wojtyczek K., Ciężar dowodu i argumentacji w procedurze kontroli norm przez TK, "Przegląd Sejmowy" nr 1(60), 2004
• Wronkowska S., Zieliński M., Ziembiński Z., Zasady Prawa Zagadnienia podstawowe, Warszawa 1974
• Wróblewski J., Trybunał Stanu i Trybunał Konstytucyjny – związki instytucjonalne i problemy wspólne, "Państwo i Prawo" z. 9, 1986
• Zieliński A., Zakres stosowania przepisów k.p.c. w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym, "Palestra" nr 7-8, 1998

Identifiers

DOI

https://doi.org/10.15804/ppk.2011.02.03